Οι Δήμοι στην επανάσταση του '21

ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ‘21

του Νίκου Κ. Αντωνόπουλου από το βιβλίο του:

«Η Δυτική Φθιώτιδα στη φωτιά του ‘21»

 

Η επαρχία Φθιώτιδας, από τον ποταμό 'Ιναχο (Βίστρισα) με την προέκταση του ως την απέναντι κορυφή της 'Οθρης και από το στενό που σχηματίζουν ο Μαλιακός κόλπος με τις υπώρειες της Όθρης, δυτικά από τη Στυλίδα, διαιρείται φυσικά σε τρία μέρη την κεντρική, στην οποία δεσπόζει η Λαμία, την ανατολική, στην οποία δεσπόζει η Στυλίδα, και τη Δυτική, στην οποία δεσπόζει το δίδυμο των κωμοπόλεων Σπερχειάδας και Μακρακώμης.

Και διαφορετικά, μπορούμε να πούμε, ότι στη Δυτική Φθιώτιδα ανήκουν τα χωριά και οι οικισμοί που έχουν φυσικά κέντρα τη Σπερχειάδα, τη Μακρακώμη, τον 'Αγιο Γεώργιο και το Γαρδίκι. Οι τέως δήμοι Παραχελωιτών* και Καλλιέων*  δεν μας  επηρεάζουν.

Οι δήμοι της περιοχής με τους οικισμούς τους, σύμφωνα με πιστή αντιγραφή από το παράρτημα 2/1837 ΦΕΚ, με τίτλον «Γενικοί Πίνακες των Δήμων του Κράτους», ήταν οι εξής:

ΟΜΗΛΑΙΟΙ

Γαρδίκι, Πουγκάκια, Στάγια, Κυριακοχώρι, Νικολέτσο και Αργύρια.

ΤΥΜΦΡΗΣΤΟΣ

Μαυρύλου, Νεοχώρι Καστριάδες, Παλαιόκαστρον, Μερκάδα, Κάψη, Μουτσαράκι, Ζιόπος, Περίλειπτον, Πιτσιωτά και Ζημιανή.

ΜΑΚΡΑΚΩΜΗΤΑΙ

Βαρυμπόπι, Τσιούκα, Λιτόσελον, Σκούρλια, Ροβολιάρι, Γιαννιτσότικα Καλύβια, Πλατύστομον και Θραυτσιμιώτικα Καλύβια.

ΣΠΕΡΧΙΑΣ

Αγά, Κόρνα εις Μαστάνι, Χαλίλι, Μπρούφλιαις, Αιγυπτοχώρι, Αγόργιανη, Καληγά, Κουφόδεντρα, Κλωνή, Παλαιοβράχα, Φτέρι, Καμγιά και Γαύρος, Κιλυμόδι, Λευκάδες,   Άγιος Ιωάννης και Κουκιά.

ΠΑΡΑΧΕΛΩΙΤΗΣ

Μάκρυσι, Γραμμένη Ράχη, Κούρνοβον, Ασβέστι και Αρχάνι.

ΚΑΛΛΙΕΙΣ

Σέλιανη, Πρασιά, Νεοχώρι, Πέρα Χορμόγιανη, και Κολοκυθιά.

'Οπως βλέπουμε, μερικοί οικισμοί παρουσιάζονται με πολύ παραμορφωμένη την ονομασία τους, σε σημείο που προκαλούν το κοινό αίσθημα. Αλλά και τα ορθο­γραφικά σφάλματα ήταν πολύ μεγάλα, για να περάσουν στο πιο επίσημο δημόσιο έντυπο.

* (Παραχελωίτις, η χώρα περί τον Αχελώο, τον μικρό ποταμό, τον Ξεριά, που πε(5νά ανατολικά από τη Λαμία και χύνεται στον Σπερχειό ποταμό, λίγο πιο δυτικά από τις εκβολές του. Η ονομασία αυτή είναι αρχαία και οι κάτοικοι της περιοχής, μετά την απελευθέρωση, την επανέφεραν. Παραχελωίτης λεγόταν ο κάτοικος και ο δήμος ονομάστηκε δήμος Παραχελωιτών. Είχε έδρα τη Μάκρη (Μάκρυσι) και περιλάμ­βανε, εκτός από τα ανωτέρω, και τα χωριά: Δερβένι Καρυά, Ζέλι, Καλαμάκι, Στύρφακα, Λιανοκλάδι και Αμούρι.)

      ** ('Ελαβε την ονομασία από την  αρχαία  πόλη  Κάλλιον, που ήταν εκεί κοντά αλλά  όχι στην  περιφέρεια του δήμου.)