Φούρνος

ΦΟΥΡΝΟΣ

του Τάκη Ευθυμίου

Παλιά, κάθε νοικοκύρης δίπλα στο σπίτι του κατασκεύαζε συνήθως και φούρνο για το ψήσιμο του ψωμιού. Όσοι δε είχαν, έψηναν το ψωμί τους στη γάστρα. Το μέγεθος του φούρνου εξαρτιόταν από τις ανάγκες της οικογένειας. Ένας μέτριος είχε διάμετρο γύρω στους ογδόντα πόντους και χωρούσε 7-8 μεγάλα καρβέλια.

Το χτίσιμο του απαιτούσε τη δική του τεχνική. Ως τέτοιοι χτίστες γνωστοί ήταν οι: Βαγγέλης Υφαντής, Βασίλης Ζιώγας, Τάσος Τόλιας και γενικά όλοι οι έμπειροι κτίστες.

Η βάση του ήταν τετραγωνισμένη και έφτανε μέχρι ένα μέτρο ύψος, ώστε να διευκολύνει άνετα τη νοικοκυρά για να μη σκύβει. Χτιζόταν με πελεκητή πέτρα. Μπροστά στην πόρτα τοποθετούσαν με επιδεξιότητα μια μεγάλη επίπεδη πυρίμαχη πέτρα για ν' αντέχει στη μεγάλη θερμοκρασία. Το εσωτερικό του χτιζόταν θολωτό. Η κυκλική του Βάση χαραζόταν με αυτοσχέδιο διαβήτη από καρφί και δεμένο σχοινί. 0 θόλος γινόταν με τούβλα, παλιά κεραμίδια (τσαγκλιά) και λάσπη από κοκκινόχωμα για συνδετικό υλικό. Στο μπροστινό μέρος άφηναν ένα μεγάλο άνοιγμα, το στόμα του φούρνου όπως το έλεγαν και πλάι μια τρυπούλα, το αυτί. 0 φούρνος χωρίς αυτί δε δούλευε ποτέ, γιατί από κει αεριζόταν με καθαρό οξυγόνο που δυνάμωνε τη φωτιά, ώστε να κάψει αμέσως. Κατά τη διαδικασία ψησίματος η νοικοκυρά βούλωνε το αυτί για να διατηρείται ισορροπία στη ζέστη. Δυσκολία στο χτίσιμο αντιμετώπιζαν στο στέριωμα της καμάρας. Συνήθως, χρησιμοποιούσαν ένα γερό στεφάνι από βαρέλι σαν πρόχειρο καλούπι. Για να δέσει καλά η καμάρα, τοποθετούσαν στην κορυφή ένα τουβλάκι. Όταν στέγνωνε ο θόλος τον άλειβαν με κοκκινόλασπη και αφαιρούσαν το καλούπι. Με την ίδια λάσπη άλειβαν και τον πάτο του φούρνου. Για να μη ραγίζεται από την υψηλή θερμοκρασία, τον ένιβαν μ' ένα πανί βουτηγμένο σε λάδι. Το χτίσιμο του ολοκληρωνόταν με τις τέσσερις πλευρές της βάσης αφήνοντας κούφιο το εσωτερικό του. Τέλος, τον σκέπαζαν μ' ένα πρόχειρο υπόστεγο για να τον προφυλά­ξουν από το νερόβροχο.