Το πανηγύρι στο Δίκαστρο

ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΡΟ

του Νίκου Σωτηρόπουλου

Είναι από τις πιο σημαντικές εορταστικές εκδηλώσεις στο Δίκαστρο. Σ' αυτό συμμετέχει ολάκερο το χωριό και είναι η πιο ωραία ευκαιρία ψυχικής ευφορίας και χαράς. Θεωρείται η δεύτερη Λαμπρή και είναι η ανάσα ξεκούρασης από τις γεωργικές και κτηνοτροφικές απασχολήσεις. Είναι η μέρα επικοινωνίας και αλληλογνωριμίας με τα σόια απ’ τα γύρω χωριά. Αλίμονο σε κείνον που του ‘πεφτε «η κοντούλα» να τσοπανέψει, γιατί τα ζωντανά δεν ξέρουν από γιορτές και πανηγύρια, θέλουν σκάρο και βοσκή. Ο τσοπάνος ακουρμαίνεται από μακριά τα όργανα, και λαγγεύει η καρδούλα του. Χαρακτηρι­στικό γνώρισμα ο εκκλησιασμός με τις περιποιημένες «ντυμασιές» οι ευχές και τα καλωσορίσματα.

Οι χοροί της λεβεντιάς με τις εκφραστικές φιγούρες των μερακλή­δων αναγκάζουν πολλές φορές τον κλαριντζή να κόψει το κλαρίνο στα δυο και να «λαλεί» με μαεστρία στο αφτί του χορευτή.

Η μέρα του πανηγυριού είναι η καταλληλότερη για νυφοδιαλέγματα και το στήσιμο των προξενιών. Παρά τα πολλά μάτια και την αυστη­ρότητα των ηθών δεν ήταν λίγες οι φορές που η αγάπη από μόνη της έκανε το θαύμα της. Ξεκινούσε από τα μάτια, κατέβαινε στα χείλη και ρίζωνε βαθιά στην καρδιά μ’ αγιάτρευτους καημούς.

Το πανηγύρι στο Δίκαστρο είχε και έχει βαθύτερο περιεχόμενο, γιατί η ζωή των κατοίκων του είναι δεμένη με τη θρησκευτική πίστη και λατρεία. Παλαιότερα πανηγύριζε την ημέρα τ’ Αη Γιωργιού, τ’ Αη Αιός και τ' Αη Σεραφείμ στις 8 Μαΐου. Εδώ και μερικά χρόνια έχει καθιε­ρωθεί από τον πολιτιστικό Σύλλογο το λεγόμενο «Δικαστριώτικο γλέ­ντι» το οποίο γιορτάζεται το πρώτο Σάββατο μετά την Κοίμηση της Παναγίας. Αυτή η εκδήλωση «συνάζει κι ανταμώνει» όλους τους Δικαστριώτες και τους φίλους τους σ' ένα πανηγύρι που «μολογημό» δεν έχει. Θεωρείται και είναι η πιο επιτυχημένη έκφραση αγάπης, χαράς, ομόνοιας και αναβίωσης όλων των εθίμων του χωριού. Το πανηγύρι εκτός από μέρα κεφιού και χαράς γίνεται και θέμα αγαθής σάτιρας από τους θυμόσοφους Δικαστριώτες. Έτσι για κείνο το συγχωριανό τους που έχει «τη δουλειά κουμπάρα» και τρέχει από πανηγύρι σε πανηγύρι λένε: «Αυτός είναι για τα παγκύρια», που σημαίνει τον ελαφρόμυαλο, τον τεμπέλη, τον ακαμάτη.

Το πανηγύρι επιτρέπει στην αγνή κι αμόλευτη ψυχή του Δικαστριώτη να ξεφαντώσει στην πλατεία του χωριού με τη γραφική και όμορφη εικόνα των γερόντων ν’ ανοίγουν το χορό με πρωτοχορευτή τον παπά. Παραθέτω στίχους σε παράφραση από Δημοτικό τραγούδι που αναφέρε­ται στο Δικαστριώτικο πανηγύρι (καρπός προσωπικής λαογραφικής έρευνας).

«Τ’ Αη-Γιωργιού στο Δίκαστρο γένονταν πανηγύρι,

το πανηγύρι ήταν πολύ κι ο τόπος ήταν λίγος.

Όλοι μαζί χορεύανε κι αντάμα τραγουδούσαν,

δώδεκα δίπλες ο χορός κι εξήντα τα τραπέζια.

Αράδα οι σούφλες με τ' αρνιά και το κρασί στις γυάλες.

βαρούν σιγά τα όργανα κι αχολογούν οι στράτες.

Ευχές πάνε κι έρχονται τάζουν στον Αη-Γιώργη

νάναι του χρόνου όλοι μαζί... μαλώματα μην έχουν».