Θ.Κολοκοτρώνης

Η  ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ

[Αποσπάσματα  από το  βιβλίο του Υποστράτηγου ε.α. της Ε.ΑΣ. Αθανασίου Π. Χριστοφυλάκη «Ο Θ. Κολοκοτρώνης και η Φαλαισία»]

Η Φαλαισία είναι ένα από τα ιστορικότερα κομμάτια της Αρκαδίας. Ξεχασμένη και σιωπηλή περιμένει καρτερικά απ’ όλους μας στην γωνία της Αρκαδίας (Μεσσηνίας και Λακωνίας) την αναγνώριση και επιβράβευση. Την Φαλαισία έχουν καταγωγή οι Κολοκοτρωναίοι στην αιματοβαμμένη γη της γεννήθηκαν, έζησαν, ανατράφηκαν και μεγαλούργησαν αντρειωμένοι αγωνιστές και πρωταγωνιστές του 21. (Θεόδωρος ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ - Νικήτας Σταματελόπουλος ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ - Γρηγόριος Δικαίος ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ - ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΡΑΣ - Παναγιώτης ΚΕΦΑΛΑΣ - κ.α. Η Πολιανή γενέτειρα του ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑ και ο Αγρίλος γενέτειρα του Αναγνωσταρά μέχρι το 1900 περίπου ανήκαν στην Αρκαδία.

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Στη συνέχεια του παρόντος πονήματος σκοπεύομε να αποδείξουμε με αδιάσειστα επιχειρήματα τις σχέσεις και τόπο καταγωγής των ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΩΝ που τόσο έχει διαστρεβλωθεί από γραφίδες πολλών είτε από πραγματική άγνοια της αληθείας είτε από διάφορους άλλους λόγους. (Ο Θεόδωρος ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ δεν έζησε ποτέ στο ΛΙΜΠΟΒΙΣΙ, σόι του μόνο)

Επίσης διευκρινίζομε ότι δεν θα αναφερθούμε σε όλες τις πολεμικές δραστηριότητες των ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΩΝ κατά τα χρόνια της επαναστάσεως (1821 - 1829) διότι τα πάντα έχουν καταγραφεί - εξιστορηθεί.

Όλα τα βασικά στοιχεία και λεπτομέρειες των γεγονότων συγκεντρώθηκαν από τους κατωτέρω έλληνες διανοούμενους του 19ου και 20ου αιώνος. ΠΑΠΑΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ Κων/νος - ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ Σπυρίδων - ΚΟΚΚΙΝΟΣ Διονύσης.

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΓΕΝΑΡΧΗ ΤΩΝ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΩΝ

Μερικοί αναφέρουν γενικά και αόριστα την καταγωγή των Κολοκοτρωναίων. Επίσημα στοιχεία χρησιμοποίησαν μόνον οι ΤΕΡΤΣΕΤΗΣ Γεώργιος (1800 - 1874) και ο Κων/νος (Κολλίνος) ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ του Θεόδωρου (1811 Ζάκυνθος - 1848 Αθήνα). Αμφότεροι έγραψαν με σιγουριά και σαφήνεια ότι ο γενάρχης των ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΩΝ κατήγετο από το μέχρι το έτος 1532 υπάρχον χωριό Ρουπάκι που βρισκόταν πλησίον του  χωριού ΤΟΥΡΚΟΛΕΚΑ (γενέτειρα του ΝΙΚΗΤΑΡΑ) ελέγονταν ΤΣΕΡΓΙΝΗΣ. Το Ρουπάκι κατεστράφη από τους Οθωμανούς Τούρκους το έτος 1532.

Είναι γεγονός ότι η οικογένεια αυτή επί τρείς αιώνες (1532 - 1829) άλλαζε συχνά τόπους διαμονής για λόγους ασφαλείας των μελών της και επειδή ήταν πολυμελής δεν ήταν δυνατόν ούτε και σωστό όλοι να κατοικούν συγχρόνως σε ένα συγκεκριμένο τόπο οπότε κατά διαστήματα διέμεναν σε διάφορες ορεινές περιοχές του Μοριά π.χ. Μαίναλο - Φαλαισία - Μάνη - Κορινθία - Μεσσηνία κλπ. Κάποιοι απ’ αυτούς μετά από μερικές γενεές πήραν το επώνυμο ΜΠΟΤΣΙΚΑΣ και μερικοί αργότερα το επώνυμο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ.

Για του λόγου το αληθές καταχωρούμε τις πρώτες σειρές της αφήγησης (του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ) ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ: Ένας από το Ρουπάκι πλησίον του χωριού Τουρκολέκα αφού εχάλασε το χωριό του ανεχώρησε και ήλθε στο ΛΙΜΠΟΒΙΣΙ εδώ και τριακόσιους χρόνους. Ελέγετο Τζ(σ) εργίνης.

Επίσης από το κείμενο του Κωνσταντίνου ( ΚΟΛΛΙΝΟΥ ) ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ του Θεόδωρου το οποίο έγραψε την 29.8.1840 σχετικά με τον τόπο καταγωγής του γενάρχη της οικογένειας τους προκύπτει ο κατωτέρω διάλογος μεταξύ γυιού και πατρός.

ΚΟΛΛΙΝΟΣ: Πόθεν κατάγεται η οικογένειά μας.

ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ: Κατάγεται από ένα χωριό ονομαζόμενον Ρουπάκι επαρχία Λεονταρίου. Αυτό το χωριό εχάλασεν εις το πρώτον Τουρκικό και οι κάτοικοί του εσκορπίσθησαν όσοι εγλύτωσαν εις διάφορα μέρην.

ΚΟΛΛΙΝΟΣ: Πόθεν το ηξεύρετε...

ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ: Τότε δεν ήταν ιστορία αλλά πατροπαράδοσις, το έχομεν ότι ένας απ’ εκείνους τους κατοίκους έφυγε και επήγεν εις το ΛΙΜΠΟΒΙΣΙ. (Τα ανωτέρω έχουν καταχωρηθεί αυτολεξεί στο βιβλίο του Ιωάννου ΦΙΛΗΜΟΝΟΣ με τίτλο: ΔΟΚΙΜΙΟΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ το οποίον εξεδόθη το έτος 1860). 

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ

Το έτος 1770 (Ορλωφικά) ο Οθωμανικός - Τουρκικός στρατός νίκησε τους ολιγάριθμους κλέφτες και τους επίσης ολιγάριθμους Ρώσους στρατιώτες υπό τον λοχαγό ΜΠΑΡΚΩΦ στην περιφέρεια της Τριπολιτσάς και ότι οι ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΟΙ άφησαν τις οικογένειές τους στα Αρκαδικά βουνά και έσπευσαν στο Νησί (σημερινή πόλη Μεσσήνη) της Μεσσηνίας για να αντισταθούν στην προέλαση των Αλβανών και ατάκτων που ρήμαζαν τον τόπο.

Οι Τούρκοι σκότωσαν 3.000 - 4.000 Έλληνες κατοίκους της Τριπολιτσάς και κατόπιν άρχισαν να ρημάζουν τα γύρω χωριά. Ο κόσμος πανικόβλητος έτρεχε να φθάσει όπως - όπως στα λιμάνια της δυτικής Μεσσηνίας (Μεθώνη - Κορώνη - Πύλος) με την ελπίδα να επιβιβαζόταν στον εκεί ναυλοχούντα Ρωσικό στόλο να σωθεί.

Μέσα σ’ αυτό το πλήθος ήταν και η Ζαμπέτα ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ συζ. του Κων/νου ισχυρού κλεφτοκαπετάνιου της Πελοποννήσου, η οποία ήταν ετοιμόγεννη. Οι δυνατοί μιας φάλαγγας κατατρεγμένων λίγο πριν ξημερώσει η 3 ή 5 Απριλίου του 1770 έφθασε στην τοποθεσία Ραμοβούνι. Μέσα στο πλήθος αυτό ήταν και η Ζαμπέτα ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ή Καπετάνισσα όπως την αποκαλούσαν η οποία όλη την νύχτα κοιλοπονούσε και περπάταγε με το ζόρι. Με τους φοβερούς πόνους της γέννας ζήτησε την βοήθεια κάποιων γυναικών που βρέθηκαν γύρω της, μεταξύ των οποίων ενδέχεται να ήταν και η πεθερά της Γεωργίτσα ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ συζ. του Ιωάννου. Κάποιες την βοήθησαν όσο μπορούσαν και πριν καλά - καλά ξημερώσει ή 3 ή 5 Απριλίου του 1770 ανάσανε τον μπαρουτοκαπνισμένο αέρα της πατρίδας ο μετέπειτα (1821) πολέμαρχος του γένους Θεόδωρος ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ του Κων/νου και της Ζαμπέτας. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Από μέρος της βιβλιογραφίας προκύπτει ότι ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ γεννήθηκε όπως άλλωστε και ο ίδιος αναφέρει εις τα 1770 Απριλίου 3 την Δευτέρα της Λαμπρής. Από άλλο μέρος της ίδιας βιβλιογραφίας προέκυψε ότι πρέπει να γεννήθηκε την 5.4.1770 διότι από πρόσφατη έρευνα προέκυψε ότι το έτος αυτό (1770) το Πάσχα ήταν στις 4 και όχι στις 2 Απριλίου.

Δεν κατέστη εφικτό να εξακριβωθεί πως διεσώθησαν αυτοί οι άνθρωποι ούτε πότε επέστρεψαν στα Αρκαδικά βουνά και πως οι ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΟΙ συνάντησαν τα γυναικόπαιδά τους. Πάντως πριν εκπνεύσει τελείως η επαναστατική κίνηση (τέλος Μαΐου - αρχές Ιουνίου του 1770) τον νεογέννητο βάφτισε στην Στεμνίτσα της Γορτυνίας ο προεστός του χωριού Γιαννάκης ΠΑΛΑΜΙΔΗΣ και το ονόμασε ΘΕΟΔΩΡΟ.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση η Ζαμπέτα ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ το καλοκαίρι μάλλον του 1770 θέριζε στα χωράφια τούρκου αξιωματούχου του χωριού Μεθύδριον (τότε λεγόταν Νεμνίστα) Μαντινείας και είχε κρεμάσει την νάκα με το γυιό της σε ένα δένδρο. Ο Τούρκος είδε έναν αετό που πήγε και κάθισε ακριβώς επάνω από το παιδί με ανοιχτές φτερούγες και το περιεργαζόταν χωρίς να το πειράξει. Φώναξε ποιανής είναι το παιδί η Ζαμπέτα απήντησε δικό της και αυτός της είπε. Αυτό το παιδί θα γίνει τρανός άνθρωπος και θα σώσει ή θα καταστρέψει την Τουρκιά. Δεν κατέστη εφικτό να διασταυρωθεί εάν πρόκειται περί πραγματικότητας ή περί μύθου.

Το έτος 1772 οι ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΪΚΕΣ οικογένειες ευρίσκοντο στο χωριό Πεταλίδι της Μεσσηνίας είτε διότι παραχείμαζαν εκεί είτε διότι εκρύπτοντο. Πάντως τον ίδιο χρόνο οι Τούρκοι συνέλαβαν τον παππού του Ιωάννη ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ και τον θανάτωσαν στην Ανδρούσα της Μεσσηνίας. (ο και το τραγούδι για σήκω πάνω Γιάννο μου).

Από την βιβλιογραφία προκύπτει πως όταν ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ήταν σε ηλικία κατάλληλη να μάθει γράμματα (5-9 ετών) εκρύπτετο μαζί με την μάνα και τα αδέλφια του στην Ι. Μ. των Αγίων Θεοδώρων που βρισκόταν - ευρίσκεται και σήμερα μεταξύ των χωριών Πυργάκι και Μεθύδριον της Μαντινείας και εκεί από ιερομόναχο Νεόφυτο ΦΩΤΕΙΝΟΠΟΥΛΟ διδάχθηκε ανάγνωση και γραφή. Η εκδοχή αυτή ενισχύεται και από το τα απομνημονεύματά του όπου αναφέρει επί λέξει. «Το ψαλτήρι, το κτωήχι, άλλαι προφητείαι ήσαν τα βιβλία οπού ανέγνωσα». Την ίδια εκδοχή ενισχύει και το γεγονός ότι αργότερα η αδελφή του Ελένη παντρεύτηκε στην Νεμνίστα τον Λεωνίδα ΑΝΑΣΤΟΠΟΥΛΟ.

Την άνοιξη του 1779 οι ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΑΙΪΚΕΣ οικογένειες ευρίσκοντο στο Μαίναλον γύρω από την Τριπολιτσά και αφού κατεστράφησαν από Αλβανούς όσοι γλύτωσαν συγκεντρώθηκαν στο χωριό Σιλίμνα και την 20.7.1779 αναχώρησαν και πήγαν στους πύργους του Παναγιώταρου στην Μικρή Καστάνια της Μάνης. Εκεί ήταν τα παιδιά των έξι μπαρμπάδων του, του Παναγιώταρου και πολλών άλλων κλεφτοκαπεταναίων.

Τον Ιούλιο του 1780 ένα πρωί έφθασε στους πύργους του Παναγιώταρου ένας Μανιάτης φίλος του ΝΤΟΛΚΑ τον έλεγαν και του είπε ότι ο Τούρκος ναύαρχος βρισκόταν στο Γύθειο με πολλά καράβια ασκέρι και κανόνια και ότι ο Αλή Μπέης ετοιμαζόταν να κινηθεί εναντίον τους.

Τα γεγονότα εξελίχθησαν γρήγορα και σε δύο εβδομάδες έγινε ο χαλασμός της Μικρής Καστάνιας. Ο πατέρας του και δύο μπαρμπάδες του σκοτώθηκαν τα 4 αδέλφια του και δύο θειάδες του σκλαβώθηκαν. Σώθηκε αυτός η μάνα του η αδελφή του Ελένη και ο μπάρμπας του ο Αναγνώστης με τα 10 παιδιά του. Κούρνιασαν όλοι για δύο χρόνια περίπου στο χωριό Μηλιά της Μάνης.

Προς το τέλος της άνοιξης του 1782 εξαγόρασαν τον αδελφό του Ιωάννη (αργότερα Ζορμπά) από έναν Τούρκο Λεονταρίτη τον Χασάν Αγά. Όταν πλησίαζε το καλοκαίρι προς το τέλος του πήγαν οι άλλοι μπαρμπάδες του (αδέλφια της μάνας του) Γιώργης και Δημητρός Κωτσάκης και τους πήραν στο χωριό τους την Αλωνίσταινα. Την πρώτη χρονιά που πήγαν στην Αλωνίσταινα βρέθηκε και ο τρίτος γυιός της ο Χρήστος.

Κάποια μέρα ο Γιάννος μάλωσε με μερικά παιδιά της Αλωνίσταινας και κτύπησε το γυιό τού Κοτσάμπαση του χωριού. Τα παιδιά της δημιούργησαν πρόβλημα και κινδύνευαν όλοι στο χωριό αν ο Πασάς πληροφορηθεί ποιοί ήταν.

Η καπετάνισσα αντελήφθη τον κίνδυνο και είπε στα παιδιά της ότι έπρεπε να φύγουν από το χωριό και να πάνε προς το δάσος του Λιμποβισίου όπου ο παππούς τους είχε μια καλύβα. Ενημέρωσε τους αδελφούς της για την απόφασή της. Την άλλη ημέρα έφυγαν όλοι μαζί προς το δάσος του Λιμποβισιού. Ο Κολοκοτρώνης είχε συμπληρώσει τα 14 και βοηθούσε τη μάνα του. Εκεί στο δάσος ζούσε η καπετάνισσα με τα 4 παιδία της τρώγοντας σπαράγγια, χόρτα, σαλιγκάρια και κόβοντας ξύλα που τα πουλούσαν στην Τριπολιτσά και αγόραζαν που και που ψωμί.

Μια βροχερή ημέρα στην Τριπολιτσά ένας Τούρκος τον χαστούκισε χωρίς να φταίει. Για την αφορμή του χαστουκιού έχουν γραφεί - διατυπωθεί 2-3 εκδοχές τις οποίες δεν καταχωρούμε διότι σημασία έχει το αποτέλεσμα του χαστουκιού και όχι η αφορμή. Το υπερήφανο παληκαρόπουλο προσεβλήθη τόσο πολύ που ορκίστηκε στον Θεό και στον εαυτό του ότι δεν επρόκειτο να ξαναπάει σ’ αυτή την πόλη.

Πράγματι τήρησε τον όρκο του και πήγε στην Τριπολιτσά μετά από 37 χρόνια όχι όμως ως γαϊδουρολάτρης με γουρνοτσάρουχα στα πόδια του αλλά ως στρατηλάτης. Καβάλα στο υπερήφανο άτι του λαμπροφορεμένος πάνοπλος αγέρωχος, τροπαιούχος και εκδικητής των Οθωμανών Τουρκικών ανομημάτων αιώνων.

Το 1785 προς το τέλος του καλοκαιριού τους επισκέφθηκε ο μπάρμπας του ο Αναγνώστης Κολοκοτρώνης που είχε ριζώσει στον Άκοβο Φαλαισίας με όλα τα παιδιά του είχε χτίσει σπίτι δικό του και αν είχαν προβλήματα να πάνε και αυτοί κοντά του.

Τα παιδιά χάρηκαν και απεφάσισαν και έφυγαν για τον Άκοβο προσαρμόστηκαν στον τόπο και πίστεψαν πως εκεί θα ρίζωναν.

Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ αφού σιγουρεύτηκε ότι οι δικοί του ήταν ασφαλείς είχαν και στηρίγματα άρχισε να επιζητεί συνάντηση με κλέφτες να δράσει κατά του κατακτητή. Πληροφορήθηκε για τον κλεφτοκαπετάνιο Ζαχαριά που ήταν παλαιότερα στο σώμα του πατέρα του και είπε στην μάνα του πως αποφάσισε να πάει να τον συναντήσει. Η Ζαμπέτα το περίμενε το είχε διαισθανθεί πως έτσι θα γινόταν και του είπε. «Η ευχή μου βοηθός στο ξύπνιο σου και φρουρός στον ύπνο σου, όπου και να πάς, ότι και να κάνεις γυιέ μου». Της φίλησε τα βασανισμένα χέρια και έφυγε. Πρέπει να είχε κλείσει τα 15 του χρόνια. Πήγε κατευθείαν στο χωριό Μπαρμπίτσα του Πάρνωνα όπου ήταν ο Ζαχαριάς με το σώμα του.

Από την βιβλιογραφία προκύπτει ότι έγινε μεταξύ τους ο κατωτέρω διάλογος:

Ζαχαριάς: Είσαι παιδί του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ?

Κολοκοτρώνης: Που το ξέρεις?

Ζαχαριάς: Από τα σουσούμια σου. Κάτσε.

Έμεινε στο σώμα του Ζαχαριά ένα έως ενάμισι χρόνο. Ο έμπειρος Ζαχαριάς διέγνωσε τις ηγετικές ικανότητες του νεαρού ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ από τα κατωτέρω περιστατικά.

(1) Μετά από κάποια κοπιαστική πορεία σταμάτησαν να ξεκουραστούν και όλοι ξαρματώθηκαν πλην του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ.

(2) Κάποια ημέρα οι κλέφτες του Ζαχαριά χόρευαν στην τοποθεσία «Καρυδιά του Μανωλόγαμπρου» πλησίον του χωριού Βρέσθαινα της Λακωνίας και όλοι είχαν ξαρματωθεί πλην του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ. Ο Ζαχαριάς επισήμανε την σωφροσύνη του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ και τον επαίνεσε παρουσία όλων, προβλέψας ότι σύντομα αυτός ο νέος θα γινόταν αρχηγός. Πρόβλεψε πολύ σωστά. Η παραμονή του στο σώμα Ζαχαριά ήταν είδος φοιτήσεως σε στρατιωτικό - διπλωματική ακαδημία της εποχής.

Πρέπει να πλησίαζε τα 17 όταν γύρισε στον Άκοβο και στην αφήγησή του προς τον ΤΕΡΤΣΕΤΗ λέγει. «Σαν εκαθόμασταν εκεί άλλα μπουλούκια κλέφτες μέβαλαν αρματολόν εις την επαρχίαν του Λεονταρίου κατά των κλεφτών και εμπόδιζα το βιλαέτι με χατήρι».

Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΡΧΗΣ

Το έτος 1790 ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ παντρεύτηκε την Ακοβίτισσα Αικατερίνη ΚΑΡΟΥΤΣΟΥ του Χριστοδούλου. (Η μάνα του ΝΙΚΗΤΑΡΑ ήταν κουνιάδα του).

Στα απομνημονεύματά του λέγει: «Έγινα 20 χρονών υπανδρεύθηκα και επήρα ενός προεστού του Λεονταρίου τον οποίον τον εχάλασε ένας Πασάς εις το Ανάπλι. Έκτισα σπίτι, επήρα προικιό, ελιές, αμπέλι, έγινα νοικοκύρης, εφύλαγα και το βιλαέτι.

Στον Άκοβο γεννήθηκαν οι κόρες Γεωργία και Ελένη, ο γυιος του Πάνος, ίσως και ο Ιωάννης (Γεναίος). Από το 1790 που έγινε οικογενειάρχης έως το τέλος του έτους 1797 που οι Τούρκοι του Λεονταρίου τον κυνήγησαν ανοιχτά έζησε στον Άκοβο ασχολούμενος με όλες τις αγροτικές εργασίες. Έσπερνε, βοτάνιζε, θέριζε, αλώνιζε, διατηρούσε αμπέλι, ελιές, πρόβατα και τον νερόμυλο που είχε πάρει προίκα στο διπλανό χωριό Κάτω Γιανναίικα. (Ο νερόμυλος σώζεται μέχρι σήμερα εγκαταλελειμμένος. Και εγώ και ο Υποστράτηγος μεγαλώσαμε τρώγοντας ψωμί από αλεσμένο σιτάρι στον Μύλο του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ).

Το 1797μόλις αντελήφθη ότι οι Τούρκοι του Λεονταρίου επιβουλεύοντο την ζωή του, πρώτα ασφάλισε την οικογένειά του στην Μάνη και κατόπιν βγήκε κλέφτης. Όταν τον Ιανουάριο του 1806 άρχισε ο διωγμός των κλεφτών της Πελοποννήσου η οικογένειά του και η οικογένεια του αδελφού του Γιάννη (Ζορμπά) ευρίσκοντο στην Στεμνίτσα και αμέσως τις ασφάλισαν και απομακρύνθηκαν από την περιοχή.

Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ΣΤΗ ΖΑΚΥΝΘΟ

Πριν ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ φθάσει στην Ζάκυνθο εκεί ήταν γνωστή η πατριωτική δράση του ιδίου και των προγόνων του. Γρήγορα γνωρίστηκε φιλικά με πολλούς πνευματικούς ανθρώπους του νησιού.

Όπως: Νικόλαο ΚΑΛΥΒΑ γιατρό, ποιητή και συγγραφέα. Αντώνιο ΜΑΡΤΕΛΑΟ δάσκαλο, ιστορικό, συγγραφέα και ιεροκήρυκα. Διονύσιο ΒΑΡΒΙΑ Τους κόντε: Διονύσιο ΡΩΜΑ. Κων/νο ΔΡΑΓΩΝΑ, Διονύσιο ΣΩΛΟΜΟ και άλλους.

Γνωρίστηκε με τον Ιωάννη ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ με τον οποίο συζήτησε πολλά θέματα για την εθνική υπόθεση του 1806 - 1807 - και 1819. Επί πλέον γνώρισε πολλούς επίσημους ξένους Ρώσους - Γάλλους - Άγγλους και πολλούς κλεφτοκαπεταναίους Σουλιώτες και Ρουμελιώτες. Εκεί πήρε και το βάπτισμα του πολέμου στην Θάλασσα.

Την άνοιξη του 1807 από την Ζάκυνθο έστειλε στην Αρκαδία έναν από το χωριό Μαγούλιανα της Γορτυνίας (ΓΟΝΤΙΚΑΣ ήταν το επώνυμό του) με συγκεκριμένη αποστολή όπως προκύπτει από απομνημονεύματά του. ( Για να μου φέρει όσο βιο είχα εις διαφόρους ανθρώπους και εκείνος επήγε το μαρτύρησε του ΝΤΕΛΗΓΙΑΝΝΗ και ΝΤΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ στον ΒΟΪΒΟΝΤΑ και έτσι χάθηκαν όλα μου τα πράγματα). Τι ακριβώς ήταν το βιός του δεν κατέστη εφικτό να εξακριβωθεί.

Τον φθινόπωρο του 1807 έφτασαν στην Ζάκυνθο και οι οικογένειες του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ και του αδελφού του Γιάννη (Ζορμπά). Τότε την οικογένεια του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ αποτελούσαν: Η μάνα του ΖΑΜΠΕΤΑ, η γυναίκα του Αικατερίνη, οι κόρες του Γεωργία και Ελένη, οι γυιοί του Πάνος και Ιωάννης (Γεναίος). Το έτος 1811 γεννήθηκε εκεί ο γυιός του Κωνσταντίνος (Κολλίνος) και το 1836 στο Ναύπλιο ο Παναγιωτάκης (δεύτερος Πάνος από την δεύτερη γυναίκα του). Πόσα και ποία άτομα αποτελούσαν την οικογένεια του αδελφού του Γιάννη δεν κατέστη εφικτό να εξακριβωθεί.

Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ έζησε στην Ζάκυνθο περί τα 15 χρόνια και υπηρέτησε στην Αγγλική δούλεψη περί τα 6 χρόνια και τα υπόλοιπα χρόνια ως κρεοπώλης. Αργότερα οι αντίπαλοί του (Μακρυγιάννης το 1824 και Κωλέτης 1834) είχαν δημοσιεύσει ότι ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ στην Ζάκυνθο κατήντησε χασάπης… Εκεί έστειλε τον γυιό του Πάνο και σπούδασε στην Ιόνιο Ακαδημία της Κέρκυρας. Αυτός ήταν ο σοφός της οικογένειας.

Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ πάντα βοηθούσε τους Πελοποννήσιους πρόσφυγες, που του ζητούσαν βοήθεια. Ήταν και κοινωνικός στην Πελοπόννησο είχε αφήσει περί τους 120 βαφτιστικούς με το όνομα Θεόδωρος, και ανάλογο αριθμό βαφτιστικές με το όνομα Θεοδώρα.

Το έτος 1820 η οικογένεια του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ γεύτηκε μία μεγάλη χαρά και μια μέγιστη λύπη. Ένας λεβέντης από τρανό σόι ο Νικήτας ΔΙΚΑΙΟΣ (ΦΛΕΣΣΑΣ) από την Πολιανή ζήτησε σε γάμο και παντρεύτηκε στον Αγιώργη των Λατίνων την κόρη του Ελένη.

Λίγους μήνες αργότερα τον Αύγουστο του 1820 ασθένησε και πέθανε η λατρευτή του σύζυγος Αικατερίνη και την έθαψαν όπως είχε ζητήσει η ίδια στο προαύλιο της ίδιας εκκλησίας. Την 3.1.1863 ο γυιός του Ιωάννης (Γεναίος) έκανε αρχιερατικό μνημόσυνο στον τάφο της και ανακομιδή των λειψάνων της τα οποία έφερε στην πατρίδα. Δεν κατέστη εφικτό να εξακριβωθεί αν τα τοποθέτησε μαζί με τα οστά του πατέρα του ή αλλού και πού.

Λίγο μετά το θάνατο της γυναίκας του εντός του 1820 ακολούθησε το γεγονός της προδοσίας του ΔΙΩΓΟΥ και η ανάλογη περιπέτειά του. Πριν τελειώσει ο χρόνος αυτός ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ειδοποιήθηκε από τον αρχηγό της Φ. Ε. Αλέξανδρο ΥΨΗΛΑΝΤΗ να ετοιμασθεί και να επιστρέψει στην Πελοπόννησο διότι την 25.3.1821 επρόκειτο να άρχιζε η εθνεγερσία.

Την 31.12.1820 έκλεισε συμφωνία με τον καπετάνιο του πλοιαρίου που θα τον μετέφερε στην Μάνη. Το απομεσήμερο της 1.1.1821 συζητώντας με την μάνα του της είπε: Αυτές τις ημέρες έχω να κάνω κάποια σοβαρή δουλειά και θα λείψω για λίγο καιρό, δωσ’ μου την ευχή σου. Πήρε τους γυιούς του Πάνο και Γιάννη ιδιαιτέρως και τους ενημέρωσε τι θα ακολουθούσε. Μετά τους είπε: Σας βάφτισα στο λάδι περιμένω να σας βαφτίσω στην φωτιά του πολέμου και αν χρειαστεί και στο αίμα.

Πριν νυχτώσει πήγε άναψε το καντήλι και αποχαιρέτησε την μακαρίτισσα την γυναίκα του μετά πήγε στο σπίτι του φίλου του Ιωάννη ΕΛΛΗΝΑ και περίμενε τον καπετάνιο που θα τον μετέφερε στην Μάνη. Μετά τα μεσάνυχτα με άλλα 4 παλληκάρια επιβιβάστηκαν στο πλοιάριο προσευχήθηκαν στον Άγιο Νικόλαο και ξεκίνησαν για τον μεγάλο σκοπό να αγωνιστούν και να ελευθερωθούν ή να πεθάνουν όλοι.

Ειδοποίησε κατάλληλα τους γυιούς του Πάνο και Γιάννη οι οποίοι έφθασαν στην Πιάνα επικεφαλής 30 περίπου οπλοφόρων περί την 10 Απριλίου του 1821. Πότε ακριβώς γύρισαν στην Πελοπόννησο η μάνα του Ζαμπέτα και τα παιδιά του Γεωργία και Κων/νος (Κολλίνος) δεν κατέστη εφικτό να διακριβωθεί. Πάντως ο τάφος της μάνας του βρίσκεται στο χωριό καταγωγής της την Αλωνίσταινα.

Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ΦΙΛΙΚΟΣ

Την 10.9.1814 στην Οδησσό της Ουκρανίας (τότε Ρωσίας) ίδρυσαν την Φιλική Εταιρεία οι κατωτέρω Έλληνες μικρέμποροι. ΞΑΝΘΟΣ - ΣΚΟΥΦΑΣ και ΤΣΑΚΑΛΩΦ. Την ύπαρξη της Φ.Ε. πληροφορήθηκε ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ από τον Μιχαήλ ΠΑΓΚΑΛΟ ο οποίος είχε καταφύγει στα Επτάνησα και ήταν Αξιωματικός στο Γαλλικό (1797-1800) κατόπιν στον Ρωσικό στρατό (1800 - 1807). Τελικά έφθασε στην Ζάκυνθο ο ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΡΑΣ που του μίλησε ανοιχτά και αναλυτικά για τη Φ.Ε. και την 1.12.1818 τον όρκισε μέσα στην εκκλησία του Αγιώργη των Λατίνων.

ΟΙ ΑΔΙΚΟΙ ΚΑΤΑΤΡΕΓΜΟΙ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ

Μετά την διάλυση της στρατιάς του Δράμαλη που επέτυχε το καλοκαίρι του 1822 στα στενά των Δερβενακίων οι πρώην Κοτζαμπάσηδες και ήδη πολιτικοί άρχισαν να τον δυσφημούν να τον υποβλέπουν και να υποσκάπτουν το γόητρο και την φήμη του. Δεν άργησαν να φθάσουν στα άκρα με τα κατωτέρω τρία περιστατικά.

(1) Την 12.11.1824 με πολιτική υποκίνηση εδολοφονήθη πλησίον του χωριού Θάνα της Τριπόλεως ο πρωτότοκος γυιός του Πάνος.

(2) Την 6.2.1825 χωρίς ουσιαστικό λόγο και με απίστευτη προχειρότητα τον συνέλαβαν με 13 ακόμη ηγέτες της Πελοποννήσου και τους φυλάκισαν στην Ι.Μ. του Προφήτη Ηλία της Ύδρας.

(3) Την 12.2.1825 ο Ιμπραήμ Πασάς της Αιγύπτου απεβιβάσθη στο λιμάνι της Μεθώνης-Μεσσηνίας.

ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ΣΤΟΝ ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΜΟ ΤΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΩΝ

Το έτος 1824 ο ΣΟΥΛΤΑΝΟΣ είχε πεισθεί ότι ο Τούρκικός στρατός ήταν ανίκανος να καταστείλει την Επανάσταση των Ελλήνων στην Πελοπόννησο και ζήτησε την βοήθεια του υποτελούς του σατράπη της Αιγύπτου ΜΩΧΑΜΕΤ Άλυ ή ΜΩΧΑΜΕΤ Αλή ο οποίος έφερε τον τίτλο του Αντιβασιλέως της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Ως αντάλλαγμα παρεχώρησε στον ηγέτη της Αιγύπτου την νήσο Κρήτη και διόρισε Μόρα Βαλεσή (Πασά του Μοριά) τον ΙΜΠΡΑΗΜ Πασά (1789 Καβάλα--1848 Κάιρο) θετό γυιό του ΜΩΧΑΜΕΤ Άλυ. Το καλοκαίρι του 1824 ο Τουρκικός πολεμικός στόλος ισοπέδωσε τα Ψαρά και ο Αιγυπτιακός στόλος προσπάθησε να πράξει το ίδιο στην Σάμο αλλά απέτυχε.

Την 12.2.1825 με ισχυρό στρατό απεβιβάσθη ο Ιμπραήμ ανενόχλητος στην Μεθώνη και κατέλαβε τους λιμένες: Μεθώνης, Κορώνης, και Ναβαρίνου (Πύλου) και ακολούθως κατέλαβε την Τριπολιτσά ενώ ο Τουρκικός στρατός κατείχε την Πάτρα. Τον Νοέμβριο μήνα του 1825 με τμήμα του στρατού του πήγε στο Μεσολόγγι να βοηθήσει τον ΚΙΟΥΤΑΧΗ Πασά στην κατάληψη της πόλεως αυτής. Την 10.4.1825 ( Κυριακή των Βαΐων ) κατελήφθη το Μεσολόγγι και ο Ιμπραήμ επέστρεψε στην Πελοπόννησο. Προσπάθησε να καταλάβει την Μάνη την Κορινθία κ.λπ. χωρίς επιτυχία.

Πραγματοποιούσε πολεμικές εξορμήσεις από τρία κέντρα (Πάτρα - Τριπολιτσά - και Μεθώνη) αλλά δεν κατόρθωνε να εδραιώσει την κατοχή του. Ότι δεν κατάφερε με τα όπλα προσπάθησε να το επιτύχει με την εξαγορά συνειδήσεων. Με απειλές, ταξίματα, χρήματα, αξιώματα, παραχώρηση γαιών κ.λπ. Άρχισε να εξισλαμίζει τους Ελληνικούς πληθυσμούς της Πελοποννήσου με ιδιαίτερη ένταση και επιτυχία κατά το έτος 1827.

Ευνοϊκή επίδραση για τον Ιμπραήμ είχε (η τότε RE - POYSSY) η προσχώρηση στο Ισλάμ του ΝΕΝΕΚΟΥ Δημητρίου από το χωριό Ζουμπάτα της Αχαΐας τοπικού οπλαρχηγού Αλβανικής καταγωγής. Ο ΝΕΝΕΚΟΣ από το 1821 μέχρι το 1826 είχε πολλές επιτυχίες κατά του Οθωμανικού --Τουρκικού στρατού αλλά το 1827 απώλεσε τον πατριωτισμό του και τον Απρίλιο μήνα παρουσιάσθηκε μόνος του στον Ιμπραήμ και έναντι ανταλλαγμάτων προσκύνησε και ασπάσθηκε τον Ισλαμισμό. (Sount familiar με τους σημερινούς ΝΕΝΕΚΟΥΣ).

Οι Έλληνες αποκαλούσαν τον εξισλαμισμό «ΜΟΛΕΜΑ» που σημαίνει επικίνδυνη μόλυνση, αφόρμισμα. Ο Ιμπραήμ κατά αφήγηση του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ έβαλε τον ΝΕΝΕΚΟ μπροστά να κάνει να προσκυνήσουν και προσκύνησαν τα δύο μέρη (2/3) των Καλαβρύτων και η Πάτρα όλη και μέρη της Βοστίτσας (Αιγίου). Επίσης προσκύνησαν και οι κάτοικοι μεγάλου μέρους της Ηλείας. Ήταν καλοκαίρι του 1827. Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ως Γενικός Αρχηγός των στρατευμάτων της Πελοποννήσου ευρέθη σε απόγνωση και τότε είπε στους αξιωματικούς του την ιστορική φράση:

ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΤΣΕΚΟΥΡΙ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΕΝΟΥΣ !

Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΓΙΩΡΓΑΡΟΣ

Καταχωρούμε μέρος από τα απομνημονεύματα του ΓΙΩΡΓΑΡΟΥ όπως δημοσιεύθηκαν στα Ακοβίτικα Νέα.

Ο Καπετάν ΓΙΩΡΓΑΡΟΣ ονομάζετο ΓΕΩΡΓΑΝΤΑΣ Γεώργιος ήταν γέννημα και θρέμμα του Ακόβου συνομήλικος και φίλος του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ για χρονικό διάστημα 60 περίπου χρόνων. Αφιέρωσε το κύριο μέρος της αφηγήσεώς του στο σημαντικό γεγονός της μάχης στην Δραμπάλα που έγινε το πρώτο 10ήμερο του Ιουνίου του 1825 με το παλαιό ημερολόγιο. Τις καταδιώξεις που υπέστη από τους Τούρκους την φυγή του στην Ζάκυνθο την καταδίκη του σε θάνατο ως και τον θάνατό του που πραγματικά είχε συμβεί δύο χρόνια ενωρίτερα το έτος 1843.

Ήμαστε μαζί φυλάγαμε τα πρόβατα αυτός βάραγε και τη φλογέρα. Όταν μεγαλώσαμε ο Θεοδωράκης νυμφεύτηκε τη κόρη του Καρούσου την Κατερίνα να κάνει δική του φαμίλια. Μια μέρα οι αγροφυλάκοι του πήραν το κριάρι που το είχε καμάρι στο μπουλούκι του. Αυτοί πήραν και από άλλα μπουλούκια και τα έψηναν να τα τρώνε. Επήγε ο Θεοδωράκης να ρωτήσει για το δικό του πράγμα αυτοί του έδειξαν τη σούβλα και του κρίνανε να το πάρει για το κόπο του που πήγε μέχρι εκεί.

Αυτός το έβαλε στον ώμο του και εμάκρυνε λίγο το θεώρησε ντροπή και τους έκρινε πάρτε το να το τρώτε εσείς σκυλιά. Αυτοί θύμωσαν και τούριξαν πολλά βόλια. Ο Θεοδωράκης χώθηκε στο λόγγο και γλύτωσε. Το βράδυ οι αγροφυλάκοι πήραν απόφαση να κόψουν το Θεοδωράκη και όλες τις φαμίλιες τους Κολοκοτρωναίους. Αλλά τους άκουσε ένας γείτονας και το έκρινε του Θεοδωράκη και αυτός στο μπάρμπα του. Και βγάλανε απόφαση να φύγουν τη νύχτα να γλυτώσουν το κακό. Τους εσυντροφέψαμε όλη τη νύχτα μέχρι την Αναστάσοβα.

Μετά από χρόνια μάθαμε ότι ο Θεοδωράκης και οι δικοί του ήταν στη Ζάκυνθο καλά. Όταν γύρισε από την Ζάκυνθο ήτανε μεγάλος τρανός και πονηρός και ήξερε πολλά και μας συμβούλευε τι να κάνουμε και πώς ήρθε ο καιρός να βαρέσουμε τους Τούρκους. Του το είπαν οι μεγάλοι στις Ευρώπες. Εκάναμε μπουλούκι ήρθε ο Δικαίος ο Αναγνωσταράς, ο Πλαπούτας, ο Σταματελόπουλος ανηψιός του Θοδωράκη, ο Μούρτζινος, ο Μαυρομηχάλης, ο Γιατράκος και άλλοι γραμματιζούμενοι και μαζευόμαστε στο Μοναστήρι της Σολωμονής και μας έλεγαν τι θα γίνει. Αρχίσαμε τον πόλεμο στο Δυράχι, στον Άκοβο, στο Βαλτέτσι, στα Δολιανά, Τριπολιτσά, Μύλους, Δερβενάκια και σε πολλά άλλα μέρη όπου οι Τούρκοι έφυγαν και χάθηκαν.

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΤΗ ΣΟΛΩΜΟΝΗ

Ο Θοδωράκης πήγε στ’ Ανάπλι. Εκεί μάλωσε με το Δικαίο (Παπαφλέσσα) και τον κλείσαν στο μπουντρούμι. Σε λίγο καιρό άρχισε πάλι το κακό πολύ μεγάλο, ένας αράπης που τον έλεγαν Μπραΐμη με πολύ ασκέρι ήρθε και άραξε στο Νιόκαστρο. Τότε ήρθε και ο Θεοδωράκης πάλι και όλοι μαζί ο Δικαίος, ο Αναγνωσταράς, Πλαπούτας, Γιατράκος, Ζαχαριάς, Μαυρομιχάληδες, Μούρτζινος, και πολλοί άλλοι που εγώ δεν τους γνώριζα. Εμαζευτήκαμε όλοι στη Σολωμονή ημέρες δέκα εφτά εκάναμε συμβούλιο, τι να κάνουμε να γλυτώσομεν από το κακό που μας ερχότανε.

Τέλος πήραν απόφαση ο καθένας τη δική του, οι Μαυρομιχαλαίοι, Γιατράκος στη Μάνη, ο Δικαίος, Αναγνωσταράς στη Καλαμάτα, Μανιάκι, Πύλο, εγώ πήγα με τον Θοδωράκη και τους άλλους. Στη Βελανιδιά μας έφεραν χαμπέρι ότι ο Αράπης εξάντησε στη Πιπερίτσα με πολύ ασκέρι και πολλούς καβαλαραίους μαύρισε ο τόπος. Τότε ο Θοδωράκης μας κάλεσε όλους και μας έκρινε τα μαντάτα όλοι συμφωνήσαμε να στείλουμε χαμπέρι στον Δικαίο να έρθει κοντά μας να γλυτώσει και να βαρέσουμε τον Αράπη στη Σιρόκα.

Εκείνος δεν μας άκουσε, ήτανε τρανός βλέπεις και αυτός και το είχε για ντροπή να φύγει. Την άλλη μέρα τον ζώσανε οι αραπάδες. Ο Θοδωράκης έβανε την σημαδούρα στο μάτι του και κοίταγε και μας έκρινε πως γίνεται μεγάλο κακό εμείς ακούγαμε τις μπάλες εβλέπαμε πολλούς καπνούς τη μέρα και μεγάλες φωτιές τη νύχτα. Την άλλη μέρα γαλήνη, τελείωσαν όλα. Ο Θοδωράκης διάταξε να φύγομεν όλοι πήραμεν ‘τοιμασιά να ξεκινήσομεν, ξάφνου βλέπομεν τον Γιώργη Πουλόπουλο να έρχεται, μας μολόγησε τα καθέκαστα και τα γινόμενα στο Μανιάκι. Σκοτώθηκαν όλοι. Ο Δικαίος, ο Κολοβός, ο Κεφάλας και άλλοι. Αφήσαμε καραούλια να φυλάνε την πορεία του Αράπη και εφύγαμεν περάσαμε στη Πολιανή, ο Θοδωράκης μας συμβούλεψε ότι δεν πρέπει να μάθουν οι γυναίκες στη Πολιανή το κακό που έγινε στο Μανιάκι.

Ο ΘΟΔΩΡΑΚΗΣ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤ’ ΑΝΑΠΛΙ

Ο Θοδωράκης πήρε και τον ανηψιό του Σταματελόπουλο (Νικηταρά) και φύγανε στο Ανάπλι, εκεί τι κάνανε δεν ξέρω. Έμαθα σε καιρό ότι τους έκλεισαν στο μπουντρούμι για να τους κόψουν τα κεφάλια, μεγάλο κακό και αυτό αφού πολέμησαν τόσα χρόνια για την πατρίδα, αλλά ο Θεός τους φύλαξε και ο Βασιλιάς τους χάρισε τη ζωή και τους έβγαλε από το μπουντρούμι. Ήρθε ο Θοδωράκης εδώ και κάθισε μέρες οχτώ, καθίσαμε στην πουρνάρα, μου μολόγησε πολλά, γιατί τον βάλαν στο μπουντρούμι να του κόψουν το κεφάλι, δεν μου είπε και έφυγε στην Αθήνα και πέθανε τώρα δύο χρόνια και δεν τον ξαναείδαν τα μάτια μου, ο Θεός να τον αναπάψει.

Μωρέ Γιάννακα μεγάλη λύπη το έχω που δεν ξέρω γραφή, γι’ αυτό σε έστειλα στη Σολωμονή στον πάτερ Ιωακείμ και σε έμαθε γράμματα. Και τώρα θα σου δώσω την ευκή μου να συμβουλέψεις αυτούς που δεν ξέρουν να τους κάνεις να αγαπάνε όταν μαλώνουν και να τους βοηθάς άμα χρειάζονται και να τους συμβουλέψεις να σιάξουνε το τάμα της Σωτήρος. Τα τέλεψα όλα Γιάννακα. Τα γραφτά αυτά να τα φυλάξεις να τα παραδώσεις στα παιδιά σου και αυτά στα παιδιά τους και συνέχεια να τα μολογάνε να μαθαίνουνε όλοι, να πονάνε ο ένας τον άλλο να βοηθούνται και όλοι μαζί να φυλάνε σαν τα μάτια τους την ΠΑΤΡΙΔΑ!!!  Γράψε τώρα την ημερομηνία και το όνομά μου.

Άκοβος-Κοτρωντσέϊκα - Αύγουστος 10--1845

Γεωγαντάς Γεώργιος (Γιώργαρος)

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ

Στον ύπνο του μέσα στην Εκκλησία του είπε η Παναγία. -Την βοήθεια που θες μέσα σου μόνο θα την βρεις. Στην πίστη σου και μόνο. Αν λαχταράς την λευτεριά σε άλλους μην ελπίζεις. Μόνος σου παρ’ την αν μπορείς, αλλιώς δεν την ΑΞΙΖΕΙΣ !!!!!!

ΟΙ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΜΑΣ ΕΠΡΑΞΑΝ ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΟΥΣ! ΕΜΕΙΣ ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ?

Επιμέλεια Peter Triantafyllos Toronto. Τον ευχαριστούμε θερμά που μας έστειλε την περιληπτική μελέτη του βιβλίου.

Πηγή: petertriantafyllos@gmail.com

Ορθογραφική & Καλλιτεχνική επιμέλεια: Τάκης Ευθυμίου