Οικισμός στην Αχαΐα Φθιώτιδα

Ένας οικισμός κλασικής περιόδου

στην Αχαΐα Φθιώτιδα

[της αρχαιολόγου Αικατερίνη Σταμούδη]

Το τμήμα ενός οικισμού της κλασικής περιόδου (α΄ μισό του 5ου αι. π.Χ. έως και τον 4ο αι. π.Χ.) που ανασκάφηκε στο ύψωμα Αγ. Κωνσταντίνος, στην παραλία Πελασγίας, το διάστημα 1995-1998 στο πλαίσιο της διαπλάτυνσης της Εθνικής οδού,  σύμφωνα με την κ_α Σταμούδη: «Πρόκειται για την περιοχή ιδιωτικής κατοίκησης, την κάτω πόλη, ο κύριος ιστός της οποίας εκτεινόταν στην κορυφή του λόφου, οργανωμένη σε οικοδομικά τετράγωνα, με προσανατολισμό Α-Δ. Οι τοίχοι των οικιών σώζονταν, σε μερικά σημεία, σε σημαντικό ύψος και έφεραν πλινθόκτιστη ανωδομή.

»Τα οικοδομικά τετράγωνα διαχωρίζονταν με οδούς ή στενωπούς, για τον εξαερισμό και την απρόσκοπτη ροή των υδάτων. Λόγω της μεγάλης κλίσης του εδάφους και της βραχώδους διαμόρφωσης, δημιουργήθηκαν βαθμιδωτά, πλακόστρωτα περάσματα.

»Οι οικίες είχαν τα χαρακτηριστικά του τύπου “οικία με παστάδα”, περιελάμβαναν δηλαδή έναν προστώο χώρο, πίσω από τον οποίο αναπτύσσονταν ο οίκος με τα κύρια δωμάτια, ενώ ο ανδρών, ο χώρος του συμποσίου, βρισκόταν πλευρικά. Δάπεδα από πατημένο χώμα ή από ψιλό χαλίκι, πλακόστρωτες αυλές, πηλόκτιστες εστίες, κατώφλια και τετράγωνες βάσεις για κίονες, πολυπληθείς κεραμίδες στέγης (αρκετές ενσφράγιστες και ενεπίγραφες) παρέχουν στοιχεία για την εσωτερική διαρρύθμιση.

»Ο οικιστικός χαρακτήρας επισημαίνεται από τη μεγάλη ποσότητα χρηστικών αγγείων που συμπληρώνονται από λεπτά μελαμβαφή. Η κατά τόπους συσσώρευση αγνυθών υπαινίσσεται την παρουσία αργαλειού, η ακριβής θέση του οποίου εντοπίστηκε σε ορισμένους χώρους. Το πλήθος των σιδερένιων καρφιών (για τις ξυλοδεσιές που συγκρατούσαν την ανωδομή), τα χάλκινα άγκιστρα και τα βαρίδια ψαρικής από μόλυβδο, τα σιδερένια εργαλεία, τα κοσμήματα, οι λίθινοι τριπτήρες και τα τριβεία καθώς και κάποια νομίσματα, υπαινίσσονται τις δραστηριότητες των κατοίκων.

»Το πιο αξιόλογο κινητό εύρημα είναι ένας ερυθρόμορφος καλυκόσχημος κρατήρας του α΄ μισού του 5ου αι. π.Χ., που διακοσμείται με την Απολλώνια τριάδα στη μία όψη και τη Θεοξενία των Διοσκούρων στην άλλη.

»Μετά την καταστροφή του οικισμού, πιθανόν από σεισμό (426 π.Χ.), και την παρακμή του μετά τον 4ο αι. π.Χ., ο χώρος λειτούργησε κατά τους ύστερους ελληνιστικούς (2ος αι. π.Χ.-1ος αι. π.Χ) και τους ρωμαϊκούς χρόνους, ως ταφικός. Μοναδικός είναι ένας κτιστός τάφος με κόγχη και αψιδωτή οροφή, παλαιοχριστιανικής, μάλλον, περιόδου.

»Ο ανεσκαμμένος οικισμός απέχει 3,5 χλμ. από τον αρχαιολογικό χώρο της Λάρισας Κρεμαστής, μιας από τις σημαντικότερες πόλεις της Αχαΐας Φθιώτιδας (στην περιφέρεια της Θεσσαλίας) από τον 4ο αι. π.Χ. και εξής. Είναι πιθανόν ότι απετέλεσε το επίνειο της γνωστής πόλης των Αχαιών ή πρόδρομό της και άρχισε να παρακμάζει όταν η μεταγενέστερη ήρθε στο προσκήνιο».

πηγή: Archaeology Newsroom

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου