Στέφανος Στουρνάρας, φωτογράφος

Στέφανος  Στουρνάρας

[Ο Βολιώτης Άγιος της Φωτογραφίας] 

Αν κάνεις την αρχή, δύσκολα αφήνεις από τα χέρια αυτές τις  φωτογραφίες, που κάθε μία αφηγείται μια ιστορία... Περισσότερο από μία αίσθηση νοσταλγίας, τα παλιά φωτογραφικά τεκμήρια που υπέγραψε ο Στέφανος Στουρνάρας, ένας μύθος του Βόλου, αναδύουν μία ανάγκη για δημιουργία. Είναι τέτοια η αρμονία, η ομορφιά, η ποίηση τοπίων, πόλεων και χωριών, σκαρφαλωμένων στις πλαγιές του Πηλίου με θέα το γαλανό Αιγαίο και τον Παγασητικό Κόλπο. Άνθρωπος της Μαγνησίας, γέννημα θρέμμα, ο Στέφανος Στουρνάρας υπήρξε ο φωτογράφος που οργάνωσε μια ολόκληρη φωτογραφική παράδοση σε μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες πόλεις του τότε ελληνικού βασιλείου.

Χαίρεσαι τις φωτογραφίες αυτές, συγκεντρωμένες -κάποιες από αυτές, αλλά είναι πολλές, πάνω από 300- σε έναν τόμο, δεμένο σε σκληρό εξώφυλλο με κουβερτούρα, περιποιημένο και δημιουργημένο με αγάπη. Το βιβλίο του Νίκου Αναγνωστάκη «Στέφανος Στουρνάρας, ο άγιος της φωτογραφίας» (εκδ. Αρχιπέλαγος) με πρόλογο του Μάνου Ελευθερίου και εισαγωγή του ιστορικού της φωτογραφίας, Άλκη Ξανθάκη, είναι μία περιήγηση σ' ένα κόσμο του χθες, που απλωνόταν από νότια και βόρεια του Βόλου, από τη Χαλκίδα και τη Λαμία έως το Άγιον Όρος και τη Θεσσαλονίκη. Κεντρική, όμως, θέση στη συλλογή αυτή κατέχει ο κόσμος της Θεσσαλίας με τα αστικά και αγροτικά της κέντρα, τις εξοχές και τους ρομαντικούς σιδηροδρομικούς σταθμούς της, τους αστούς του Βόλου να ποζάρουν στα φωτογραφικά στούντιο στυλάτοι και αλύγιστοι.

Αγνώριστη η Λάρισα, με νεοκλασικά κτίρια να φαίνονται ακόμη πιο μεγάλα και επιβλητικά στις αχανείς πλατείες της, αγνώριστα και τα Τρίκαλα με αρχοντόσπιτα και θαλερή βλάστηση. Αλλά, τι να πει κανείς για τον Βόλο που έως το 1955 και τον καταστρεπτικό σεισμό ήταν μία πόλη μεγάλης ομορφιάς (αλλά και τώρα είναι από τις πιο ευχάριστες πόλεις). Αν χρησιμοποιήσει κανείς τις φωτογραφίες του Στέφανου Στουρνάρα για οδηγό παρακολουθεί παράλληλα όλη την κοινωνική και οικονομική οργάνωση της Θεσσαλίας, που μετά την ενσωμάτωσή της το 1881 μπήκε σε τροχιά ανόδου. Οι αστοί του Βόλου είχαν ήδη την κοινωνία τους και ο Στέφανος Στουρνάρας ήταν ο φωτογράφος τους.

Ήταν και εξακολουθούν να είναι πολλοί οι φωτογράφοι στην οικογένεια Στουρνάρα. Ο Στέφανος γεννήθηκε στη Ζαγορά το 1867 και στη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα όπου σπούδασε είχε δάσκαλο τον Νικηφόρο Λύτρα. Έπιανε το χέρι του. Στον Βόλο αγιογράφησε εκκλησιές και φωτογράφιζε. Άνοιξε στούντιο και έστησε μια επικερδή επιχείρηση παραγωγής ταχυδρομικών δελταρίων. Συνεργαζόταν με τον αδελφό του, τον Παναγιώτη, «αρχηγός» όμως ήταν ο Στέφανος. Ο γιος του, ο Νίκος, έγινε και αυτός ονομαστός φωτογράφος που συνέχισε την οικογενειακή παράδοση. Σήμερα, η παράδοση συνεχίζεται με τα παιδιά του Νίκου, τον Στέφανο και τη Μαρία... Σήμερα, οι φωτογραφίες αυτές έχουν μια ξεχωριστή ιστορική και αισθητική αξία. Αν μη τι άλλο αποκαλύπτουν ένα πολιτισμό που έχει σκεπαστεί από τον θόρυβο της καθημερινότητας. Χρειάζεται λίγη απόσταση και λίγη επιμονή και τότε όλα αρχίζουν να ξεκαθαρίζουν...

Πηγή: www.kathimerini.gr

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου