Πέρα
Κάψη (Τυμφρηστός) ορεινής Φθιώτιδας:
Ερευνώντας
για
το «χαμένο» τέμπλο κατασκευής του Στέλιου Δ. Υφαντή
Νίκος Δ.
Παπαδιονυσίου
Η κτητορική
πλάκα του Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Πέρα Κάψης (Τυμφρηστού)
Η κτητορική πλάκα του Ι.Ν. Ζωοδόχου Πηγής Πέρα Κάψης
(Τυμφρηστού)
κοντά στο παλιό γεφύρι Μουτζουράκη
Μελετώντας το ιδιόχειρο σημείωμα
με τα έργα του που μας έγραψε στη Μεγάλη Κάψη ο παππούς μου, ξυλογλύπτης Στέλιος
Δ. Υφαντής, αναφερόταν σε δυο εγγραφές του για έργα του για Τυμφρηστό,
περίπου προσεγγιστικά του 1931…
Με ριζωμένη την πεποίθηση καθώς
τον είχα γνωρίσει καλά ότι δεν κάνει λάθη και ταυτόχρονα τις έγκυρες
πληροφορίες μου από παλιούς Περακαψιώτες, ιερωμένους και χωριανούς ότι στο
χωριό και ειδικά στον Άη Γιώργη ψηλά στην κορυφή του, δεν υπάρχει καρυδένιο
τέμπλο αλλά κτιστό, απορούσα τι μπορούσε να έχει γίνει..
Το Δεσποτικό
του Αγίου Γεωργίου του Υφαντή. Δίπλα η Παναγία η Ελευθερώτρια του Αντώνη
Στανίτσα, αγιογράφου, φίλου της οικογένειας των γονιών μου και επισκέπτη των
χωριών μας1
Μάθαμε ότι οι Γερμανοί πυρπόλησαν
τον Ι.Ν. με αποτέλεσμα να καεί η στέγη του και να αποκατασταθεί, κάτι που λίαν
πιθανώς δημιούργησε την ανάγκη να μεταφέρουν το τέμπλο σε άλλη θέση μετά
αποκατάσταση τυχόν ζημιών.
Το μοναδικό καρυδένιο τέμπλο του
χωριού έμαθα από έρευνες φίλων του Νίκου Παπαηρακλή, είναι αυτό του Ι.Ν. της
Ζωοδόχου Πηγής του 1935, υπαγωγής στον Τυμφρηστό, κοντά στο γνωστό γεφύρι
Μουτζουράκι 2…
Αποφάσισα λοιπόν να επισκεφτούμε
και τους δυο ναούς γυρίζοντας από Μεγάλο Χωριό Ευρυτανίας.
………………………………….
Μπαίνοντας στον Άη Γιώργη,
όμορφη εκκλησιά, που ήταν ανοικτή, βρήκαμε μια κυρία που καθάριζε με επιμέλεια.
Ο Παπαηρακλής, γνώστης και
γνωστός των χωριανών όλων των γειτονικών χωριών και της κυρίας, έκανε τις
συστάσεις. Η κυρία λίγο έλειψε να με αγκαλιάσει όταν άκουσε πως είμαι εγγονός
του Υφαντή…
- Είμαστε ξαδέλφια, μου λέει. Είσαι ο
Νίκος…
Η γιαγιά της, από μεγάλη
οικογένεια της Μεγάλης Κάψης, ήταν αδελφή της Ρήνως, πολυαγαπημένης μου
γιαγιάς, της δεύτερης συζύγου του Στέλιου Υφαντή, της μοναδικής γιαγιάς που
γνώρισα καθώς η Μακεδόνισσα μάνα του πατέρα μου Μαριγώ είχε φύγει πριν γεννηθώ
όπως και η Φώτω της μάνας μου από την Καρύτσα. Η μητέρα μου Δέσπω, πρώτη εξαδέλφη
της μητέρας της. Εμείς επομένως, δεύτερα, έστω «εξ αγχιστείας»..
Θυμήθηκα που παιδάκι και
αργότερα, τελευταία φορά στα 16 μου, πριν αρχίσουν διαβάσματα για εισαγωγικές,
σπουδές, καλοκαίρια σε επιχειρήσεις για πρακτική εξάσκηση, στρατός, αρχή
καριέρας, μεταθέσεις κ.α, ξεκινούσαμε από Μεγάλη Κάψη και παίρνοντας το
μονοπάτι πάνω από την πρώην Μεσαία Κάψη, φτάναμε στο σπίτι τους στο Πέρα Κάψη.
Εικόνες του δικού της παππού, του Ρήγα, της γιαγιάς της, του θείου της, μερικά χρόνια μεγαλύτερού μου που έφυγε
νωρίς.
Εικόνες απ΄ όταν τα τρία Κάψια
αποτελούσαν ακόμα σχεδόν μια ενότητα…
Μας κάλεσε στο σπίτι της,
μόνιμη κάτοικος Πέρα Κάψης, να μας κάμει καφέ. Δεν είχα χρόνο. Έπρεπε να
φύγουμε για την εκκλησιά της Ζωοδόχου Πηγής…
………………………………………
Στον Ι.Ν. της Ζωοδόχου Πηγής
Ο Ι.Ν. της
Ζωοδόχου Πηγής κοντά στο μονότοξο γεφύρι Μουτζουράκι
Φτάσαμε στην εκκλησιά στο ερημικό
αυτό κομμάτι του Τυμφρηστού. Βρήκαμε την είσοδο του Καθολικού ανοικτή. Εξέτασα
το καρυδένια τέμπλο της, μικρό σε πλάτος και ύψος, περίπου παρόμοιας τεχνικής,
πολύ απλής, χωρίς αυτές τις συνηθισμένες όμορφες λεπτομέρειες του Υφαντή στα
τέμπλα του, όπως σε αυτό της νεκροταφειακής εκκλησιάς της Κοίμησης της Θεοτόκου
στη Μεγάλη Κάψη. Μαζί όμως και κάποιες χαρακτηριστικές δικές του. Το ίδιο και
για το προσκυνητάρι.
Το τέμπλο του
Ι.Ν. της Ζωοδόχου Πηγής…
Με κάποιες λίγες αμφιβολίες
θεώρησα το τέμπλο έργο του, που κάποτε μετά την πυρπόληση του Αη Γιώργη
μεταφέρθηκε κι΄ εγκαταστάθηκε στη Ζωοδόχο Πηγή κατασκευασμένης μερικά χρόνια
πριν. Οι μνήμες σβηστές μαζί με τους αποχωρήσαντες παλιούς και κάποιους από
τους εναπομείναντες των 90-90plus,
μεταξύ των οποίων και ο λίαν αγαπητός θείος μου Ευάγγελος Στυλιανού Υφαντής,
να μην μπορούν να θυμηθούν κάτι σχετικό…
…………………………………..
1Αντώνης Στανίτσας και Μεγάλη Κάψη. Στη μνήμη ενός ξεχασμένου σπουδαίου αγιογράφου
2Στο γεφύρι Μουτζουράκη του Καψιώτη Σπερχειού
Νίκος Δημητρίου
Παπαδιονυσίου
05 Ιουλίου 2019
Επιμέλεια-Ανάρτηση:
Τάκης Ευθυμίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου