Η ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΘΕΟΔΟΣΟΠΟΥΛΑΙΩΝ
Σε βάθος γενεαλογική έρευνα του γένους των
Θεοδοσοπουλαίων από τη Θεοδοσιούπολη στο Κατωχώρ’ Τραπεζούντας στο Κάτω Νεοχώριο Χαλκηδόνας, στην
Ήπειρο, στη Ζιώψη Τυμφρηστού και στην Αναβρυτή Ναυπακτίας.
Η αρχή της Ιστορίας μας
ξεκίνησε από μια διήγηση του παππού μου Νίκου Κ. Θεοδοσόπουλου που άκουσα, όταν
ήμουν μικρός 8 περίπου ετών (1963-1964), στην Καλαβρούζα Ναυπακτίας, όπου ήταν
εγκατεστημένος με καταγωγή από την Αναβρυτή
Ναυπακτίας.
Εκεί, λοιπόν, μου είπε ότι είχε
πάει στην Αμερική και γύρισε για να καταταγεί ως εθελοντής στον Ελληνικό στρατό
και να πολεμήσει στους Βαλκανικούς πολέμους 1912-1913. Επίσης μου είπε ότι «το
όνομα μας προέρχεται από την Θεοδοσιούπολη
και ότι ο στρατός μας, όταν έκανε την εκστρατεία της Μικράς Ασίας, έπρεπε να
φτάσει ως εκεί». Αυτό, βέβαια, πρόδιδε έναν μύχιο πόθο του για την ελευθερία
της πατρίδας των προγόνων του. Επίσης μου είχε πει ότι έχουμε συγγενείς στο
χωριό Άγιος Γεώργιος Τυμφρηστού. (Η
Θεοδοσιούπολη ήταν πόλη της Ανατολικής Μικράς Ασίας στην περιοχή της Αρμενίας. Οχυρώθηκε από το Μέγα Θεοδόσιο. Το κάστρο της σώζεται μέχρι σήμερα. Υπήρξε κέντρο διακίνησης προϊόντων,
ιδιαίτερα του μεταξιού. Από τον 11ο αιώνα καταργήθηκε το όνομα
Θεοδοσιούπολη και έγινε Ερζερούμ προερχόμενο από το Ερζέν-Ρούμ που σημαίνει
στην Αρμένικη γλώσσα πόλη των Ρωμιών. τον 11ο και το 12ο
αιώνα άρχισαν οι πρώτοι διωγμοί κατά των Ελλήνων-Ρωμιών (Ρωμιός σημαίνει Ελληνόφωνας χριστιανός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας) και οι κάτοικοι έφυγαν
και πήγαν προς την περιοχή της Τραπεζούντας. Εκεί ανέπτυξαν 43 χωριά. Ένα από
αυτά τα χωριά ήταν και το Κατωχώρ, κοντά στην Παναγία Σουμελά από το οποίο
κατάγονται οι Θεοδοσοπουλαίοι).
Ερειπωμένη αρχοντική κατοικία στο Κάτω Νεοχώριο σήμερα |
Ο Νίκος Κ. Θεοδοσόπουλος (1887-1977) |
Χάρτης περιοχής Εύξεινου Πόντου
Θεοδοσιούπολη |
Μια δεύτερη αιτία που με έκανε
να ασχοληθώ με το γενεαλογικό μας δένδρο ήταν μια συνάντηση που είχα στη
Θεσσαλονίκη, όταν είχα πάει εκεί ως αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας, με
τον αείμνηστο Χρύσανθο Θεοδοσόπουλο, ιεροψάλτη
του Αγίου Δημητρίου της Μητρόπολης της Θεσσαλονίκης. Αυτός μου είχε πει ότι ήταν γεννημένος στη
Τραπεζούντα του Πόντου το 1920 και τον πατέρα του τον έλεγαν Θόδωρο και ήταν
τόσο καλός ιεροψάλτης που τον αποκαλούσαν, εκεί στην πατρίδα «Αηδόνι της
ανατολής». Έφυγαν από τον Πόντο το 1922, πέρασαν από την Πόλη και
εγκαταστάθηκαν στην Θεσσαλονίκη. Ο Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος μου είπε επί λέξει
τα εξής: «Εμείς εδώ στην Ελλάδα που ήρθαμε, ζούμε με τ’ όνομα μας και με σας τους Θεοδοσοπολαίους έχουμε
συγγενική σχέση αλλά να μην ξεχνάμε τον Πόντο και ότι αυτοί που έμειναν εκεί
στον Πόντο είναι αδέλφια μας». Το Χρύσανθο Θεοδοσόπουλο δεν τον ξανασυνάντησα
γιατί πέθανε το 1988, διατηρώ επαφή όμως με την γυναίκα του που είναι σήμερα
(2014) 91 ετών.
Μια από τις πηγές της έρευνάς
μου ήταν ο θαυμάσιος πατριώτης και αληθινός Έλληνας, συνταγματάρχης, ο οποίος έδρασε από το 1990 ως το 2000
ως αξιωματικός πληροφοριών του Ελληνικού Στρατού στην περιοχή της Μικράς Ασίας
ως την Τραπεζούντα. Αυτός ο άνθρωπος με τις πληροφορίες που συνέλλεξε προσέφερε
μεγάλες υπηρεσίες στο Έθνος.
Του
είπα, σε μια συνάντηση μας, για τις διηγήσεις του παππού μου και τις συζητήσεις
με το Χρύσανθο Θεοδοσόπουλο και μου είπε ότι όταν γιορτάζανε στον Πόντο την
ονομαστική τους εορτή δεν λέγανε «χρόνια πολλά» όπως εμείς αλλά «Να ζεις με τ’ όνομά σ’», δηλαδή να μην
αλλάξεις το όνομα σου και το κάνεις τούρκικο και κατ’ επέκταση να διατηρείς τη
θρησκεία σου, τη γλώσσα σου, τα ήθη και έθιμα, την εθνική σου ταυτότητα.
Έτσι
μετά την άλωση της Τραπεζούντας το 1461, οι Έλληνες του Πόντου διατήρησαν:
1. Αναλλοίωτο το
εθνικό φρόνημα.
2. Τη γλώσσα και
τη θρησκεία, αποτελώντας αγκάθι για τον Οθωμανό Σουλτάνο, όντας αποκομμένοι από
τον υπόλοιπο ελληνισμό.
Οι
διώξεις και οι εξισλαμισμοί άρχισαν αμέσως μετά την κατάκτηση της Τραπεζούντας
και κορυφώθηκαν κατά τον 17ο αιώνα. Οι Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί,
λοιπόν έφευγαν από την περιοχή προς άλλα μέρη της Μικράς Ασίας. Έτσι έφυγαν
πολλές οικογένειες από το χωριό Κατωχώρ’ Τραπεζούντας και έφτασαν στην επαρχία
Βιθυνίας της Μικράς Ασίας. Εκεί ήρθαν 140 οικογένειες, μεταξύ των οποίων και η
οικογένεια Θεοδοσοπουλαίων και ιδρύσαν
το Νέο Κατωχώριο-Χαλκηδόνας (yenikoy).
Το
μέρος ήταν ημιορεινό και το κλίμα υγιεινό. Ασχολήθηκαν με την αμπελουργία, την
ελαιοκομία και ιδιαίτερα με την μεταξοσκωληκοτροφία
μια τέχνη που την έφεραν από την Τραπεζούντα.
Το ανακαινισμένο Δημοτικό Σχολείο στο Κάτω Νεοχώριο |
Ο
Σάββας Καλεντερίδης μου έδωσε ένα
έγγραφο στο οποίο εμφανίζεται ο Νικόλαος
Θεοδοσόπουλος του Θεοδοσίου με καταγωγή από το Νέο Κατωχώριο Χαλκηδόνας, με
αριθμό δήλωσης 169297. Οι
Έλληνες Ρωμιοί, επί Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, είχαν χάσει την αίγλη του
αυτοκρατορικού, όμως επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας απέκτησαν τα προτερήματα του
καταφερτζή (επιτήδειου), του καπάτσου και έξυπνου. Αυτά τα προτερήματα διέθετε
και ο Νικόλαος Θεοδοσόπουλος τα οποία διατήρησε και όταν αναγκάστηκε να
μεταναστεύσει από το Κάτω Νεοχώριο Χαλκηδόνας
στον Ελλαδικό χώρο.
Οι διώξεις των Ελλήνων χριστιανών συνεχίστηκαν στην
περιοχή της Βιθυνίας έτσι αναγκάστηκε και ήρθε στον ελλαδικό χώρο και
συγκεκριμένα στην Ήπειρο.
Εδώ ο Νικόλαος Θεοδοσόπουλος
του Θεοδοσίου εγκαταστάθηκε, ασχολήθηκε με το εμπόριο μεταξιού και απέκτησε
κτηματική περιουσία. Ήταν παντρεμένος και απέκτησε δυο γιούς. Το Θεοδόση και τον Θεμιστοκλή. Ο μεγαλύτερος ο Θεοδόσης οργανώνεται στην φιλική εταιρία το 1814.
Η επανάσταση του 1821, τον
βρίσκει οπλαρχηγό με 100 περίπου παλικάρια στην περιοχή Βάλτου και Ξηρομέρου
της Ακαρνανίας. Έδωσε πολλές μάχες με τους τούρκους και έλαβε μέρος στην Έξοδο
του Μεσολογγίου.
Κατά την ίδρυση του ελευθέρου
ελληνικού κράτους (1832) επί κυβερνήτου Ιωάννη Καποδίστρια οριοθετήθηκαν τα
ελληνικά σύνορα. Η δυτική στερεά Ελλάδα απελευθερώθηκε, αλλά η κτηματική
περιουσία των Θεοδοσοπουλαίων παρέμεινε υπό Τουρκική κατοχή. Για το λόγο αυτό η
οικογένεια εγκατέλειψε την περιοχή και εγκαταστάθηκε στην ελεύθερη Ελλάδα.
Συγκεκριμένα ο Θεοδόσης
Θεοδοσόπουλος του Νικολάου εγκαταστάθηκε στην περιοχή της Ζιώψης, δυτικά του όρους Όθρυς, που αργότερα ονομάστηκε
Ασπρόκαμπος. Το 1910 λόγω κατολισθήσεων ιδρύθηκε το νέο χωριό Άγιος Γεώργιος.
Ο Θεοδόσης όταν έφθασε στη Ζιώψη έφερε και το ψευδώνυμο Δημόπουλος, που πιθανόν δόθηκε από τη Φιλική Εταιρεία επειδή ήταν επικηρυγμένος από τους Τούρκους.
Ο Θεοδόσης όταν έφθασε στη Ζιώψη έφερε και το ψευδώνυμο Δημόπουλος, που πιθανόν δόθηκε από τη Φιλική Εταιρεία επειδή ήταν επικηρυγμένος από τους Τούρκους.
Λόγω της δράσης του Θεοδόση Θεοδοσόπουλου
στον αγώνα του 1821 η κυβέρνηση του βασιλιά Όθωνα του παραχώρησε με εξαγορά τα
γονιμότερα αγροτεμάχια της περιοχής που ήταν και ποτιστικά και επί
τουρκοκρατίας ανήκαν σε ένα μπέη. Αυτά τα κτήματα θεωρούνταν γη της επαγγελίας
και τα ονόμασε Νεοχωράκι σε ανάμνηση
του χωριού τού πατέρα του. Ύστερα από αίτηση του έλαβε πιστοποιητικό οπλαρχηγού
από το τότε υπουργείο πολέμου (1843-1844) και πήρε τιμής ένεκεν το βαθμό του
αξιωματικού καθώς και σιδερένια και χάλκινα αριστεία για την προσφορά του στην
πατρίδα.
Έτσι, έχουμε τη σειρά από το
Κατωχώρ’ της Τραπεζούντας στο Κάτω Νεοχώριο της Βυθινίας και τελικά στο
Νεοχωράκι του Τυμφρηστού.
Αυτοί,
λοιπόν, δεν ζούσαν μόνο με το όνομα τους, όπως ήταν η ευχή των προγόνων τους
αλλά και με το όνομα του τόπου τους.
Ο Θεοδόσης απέκτησε δυο γιούς
το Νίκο και το Γιάννη. Ο Νίκος παντρεύτηκε και απέκτησε το Γιώργο το Γιάννη το
Μίτρο την Ασπασία και τη Βασιλική τη Στάθω και την Κούλα. Ο Γιώργος
Θεοδοσόπουλος έγινε δάσκαλος και απέκτησε τον Αλέξανδρο το Θρασύβουλο, το Δημήτρη,
το Χριστόφορο, την Ξανθή και τη Νίκη. Έτσι ο Αλέξανδρος Θεοδοσόπουλος φαίνεται
γεννημένος στον Ασπρόκαμπο (μετονομασία της Ζιώψης) στις 20 Μαρτίου του 1900.
Ο δημοσιογράφος Αλέξανδρος Θεοδοσόπουλος |
Ο δεύτερος Γιος τού Νίκου
Θεοδοσόπουλου, ο Θεμιστοκλής εγκαταστάθηκε στην Αναβρυτή Ναυπακτίας μετά το 1832 με τους μπιστικούς του κοντά στο θείο του Παπαδημήτρη(Μήτρο) Θεοδοσόπουλο, αδερφό του πατέρα του Νίκου, που είχε
εγκατασταθεί εκεί από πριν. Ο Παπαδημήτρης Θεοδοσόπουλος του Θεοδοσίου καταγόταν από τα Κατήχαλα της Ραιδεστού και έφερε αριθμό δήλωσης 49660 και όπως προκύπτει από την έρευνα δεν άφησε απογόνους.
Επομένως, οι σημερινοί Θεοδοσοπουλαίοι της Αναβρυτής φέρουν το επίθετό τους απ' την πλευρά του Θεμιστοκλή.
Και στη νέα πατρίδα οι Θεοδοσοπουλαίοι
(Θεοδόσης και Θεμιστοκλής) ασχολήθηκαν με το μετάξι όπως οι πρόγονοί τους στην Ήπειρο, στη Βιθυνία και στην
Τραπεζούντα.
Υπάρχει ακόμα πεσμένο κάτω στην
Αναβρυτή το σπιτοκάλυβο του Θεμιστοκλή Θεοδοσόπουλου.
Ο Θεμιστοκλής έφερε και αυτός το ψευδώνυμο Σιδέρης για τους ίδιους λόγους επικήρυξης από τους Τούρκους.
Ο Θεμιστοκλής έφερε και αυτός το ψευδώνυμο Σιδέρης για τους ίδιους λόγους επικήρυξης από τους Τούρκους.
Ο Θεμιστοκλής απέκτησε τρεις
γιους,(1) το Νίκο,(2) τον Κώστα και (3)τον Δημήτρη.
(1) Ο Νίκος απέκτησε την
Ευγενία, την Κρυστάλλω, την Αγγελική και το Θεμιστοκλή(γεν.1875).
Ο Θεμιστοκλής απέκτησε τα
δίδυμα Τριαντάφυλλο και Χρήστο, τη Μαρία, την Αικατερίνη, τον Νίκο και τον
Γιώργο.
Ο Θεμιστοκλής Ν. Θεοδοσόπουλος (μέση) στην Αμερική με τα παιδιά του Χρήστο (αριστερά) και Τριαντάφυλλο (δεξιά) |
(2) Ο Κώστας απέκτησε τον
Αντώνη, την Αικατερίνη, τον Παναγιώτη, τον Νίκο(γεν.1887 που είναι ο παππούς
μου που διηγήθηκε την ιστορία της καταγωγής μας).
Ο Αντώνης απέκτησε τον Κώστα,
το Χρήστο, το Νίκο, το Θεοδόση και τη Γιαννούλα.
Ο Παναγιώτης απέκτησε (α΄
γάμος) στην Αναβρυτή τον Κώστα και την Πολύτω
και (β΄γάμος) στο Βερίνο Αχαϊας απέκτησε τον Νίκο το Γρηγόρη και την Γεωργία.
Ο Νίκος, ο παππούς μου,
απέκτησε τον Κώστα (γεν.1921) τον πατέρα μου, την Αικατερίνη, το Γιώργο και την
Ελένη(Νίτσα).
Ο Γιώργος απέκτησε τον Δημήτρη
που έγινε ιερέας στην Αγία Παρασκευή Ναυπάκτου, τον Παναγιώτη και την
Ευαγγελία.
Ο ιερέας Δημήτρης Γ. Θεοδοσόπουλος συντέλεσε τα μέγιστα με τους εράνους του στην Αμερική στην ανέγερση της Αγίας Παρασκευής Ναυπάκτου |
Ο Θανάσης απέκτησε τον Γιώργο,
το Γιάννη, την Αικατερίνη και την Αννέτα.
Oι δικοί μας άνθρωποι, οι πρόγονοί μας, ή
έζησαν στον Πόντο, ή στη Μ. Ασία, ή στον ελλαδικό χώρο δεν πεθαίνουν ποτέ όσο
ζούμε εμείς και κυρίως όσο πορευόμαστε με τις δικές τους παρακαταθήκες κάτω από
την δική τους ευχή «Να ζεις με το όνομά
σ’».
Αυτή η πορεία άλλωστε είναι η
αιωνιότητά τους και η δικαίωση της αγνής και καλοπροαίρετης προσπάθειας τους να
είναι χρήσιμοι στην κοινωνία και στην πατρίδα κάτι που συνεχίζεται από τα
παιδιά τους που βαδίζουν στα χνάρια των πατεράδων και των μανάδων τους.
Πολλές ευχές για δημιουργική
συνέχεια με συνέπεια στην κατασκευή του γενεαλογικού δέντρου αλλά και στην
συγγραφή.
Νίκος Κ. Θεοδοσόπουλος
Email:theometeo@yahoo.gr
Facebook:Νίκος Θεοδοσόπουλος
Tel home: 2102380194
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Νίκος Κ. Θεοδοσόπουλος, Μετεωρολόγος, Μελετητής Πτυχίου Γ΄ τάξης
.
Γεννήθηκε στο
Αντίρριο 3-2-1955. Καταγωγή από Αναβρυτή. Επάγγελμα πατέρα
ράπτης.
-
Αποφοίτησε από την Σχολή Ικάρων ως Μετεωρολόγος το 1980.
- Υπηρέτησε ως Μετεωρολόγος στην Ε.Μ.Υ στο Μετεωρολογικό
Κέντρο (Αθήνα 1988-1990), (Λάρισα 1993-1994) και σε μονάδες της Π.A (110 ΠΜ Λάρισα
1980-1983, 111 Π.Μ Αγχίαλο, 1990-1993).
-
Δίδαξε Μετεωρολογία στη Σχολή Ικάρων (1983-1988),στα
τμήματα Ιπταμένων και Μετεωρολόγων.
-
Υπηρέτησε στην Κύπρο ως μετεωρολόγος (Αεροπορική βάση
Πάφου 1995- 1997)
-
Αποφοίτησε από την Ανωτάτη Σχολή Πολέμου Αερoπορiας (1998).
-
Μετείχε σε διάφορες μη κυβερνητικές οργανώσεις
κοινωνικής, πολιτιστικής
και περιβαλλοντικής δραστηριότητας.
και περιβαλλοντικής δραστηριότητας.
-
Συμμετείχε σε Μετεωρολογικές Επιτροπές του Ν.Α.Τ.Ο στις
Βρυξέλες.
-
Συμμετείχε ως απεσταλμένος παρατηρητής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις
εκλογικές διαδικασία; στη Νότια Αφρική (Απρ. 1994).
εκλογικές διαδικασία; στη Νότια Αφρική (Απρ. 1994).
-
Μέλος της Επιτροπής Ποιότητα Ζωής
Πολιτών (ΥΕΘΑ 1998-2001).
- Έχει. παρακολουθήσει συνέδρια, σεμινάρια και ενημερώσεις
Μετεωρολογίας στην Ισπανία - Αγγλία (1994).
-
Σμήναρχος ε.α (από 7/ 2001 )- Μετεωρoλόγος.
-
Μελετητής Πτυχίου Γ’ Τάξης.
-
Σύμβουλος Νομαρχίας Αχαΐας (Πολιτική Προστασία 2004-2005) Κανάλι ΄Ενα - Πειραιά 2007-2010.
- 2011 επανήλθε με το βαθμό του Σμηνάρχου στη Γενική
Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, 2011.
- Είναι διαζευγμένος και έχει
τέσσερα παιδιά τον Κωνσταντίνο, τη Ζωή, τη Μαργαρίτα και το Θανάση.
Δνση: Σγου (Ι)
Σωτ. Λαουρδέκη Παλαιοπαναγιά Ναυπάκτου
Τηλ. 6974756756
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΑΚΗ
ΕΥΘΥΜΙΟΥ (Διαχειριστής του Blog "Φθιωτικός Τυμφρηστός")
Η δύναμη και η μαγεία του Διαδικτύου
Το Αγίασμα του Προφήτη Ηλία στο Κάτω Νεοχώριο σήμερα Το δασωμένο Κοιμητήριο του Κάτω Νεοχωρίου Ταφικό Μνημείο στο Κοιμητήριο του Κάτω Νεοχωρίου |
http://fthiotikos-tymfristos.blogspot.gr/2013/07/blog-post_6.html
Πάρα πολύ ωραία και συγκινητική η προσπάθεια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγχαρητηρια,η συστηματική έρευνα και η επίμονη διαδικασία συλλογής στοιχείων,είχε ως αποτέλεσμα την αποκάλυψη του γενεαλογικού δένδρου των Θεοδοσοπουλαίων,ώστε καθε μέλος του να το αξιποιήσει κατάληλα
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγχαρητήρια!!!Η συστηματική έρευνα και η επίμονη διαδικαδία συλλογής στοχείων , είχε ως αποτέλεσμα , την ανάδειξη του γενεαλογικού δέντρου των Θεοδοσοπουλαίων , ωστε κάθε μελος του να γνωρίσει τις ρίζες του
ΑπάντησηΔιαγραφήΓεωρ.Θεοδοσόπουλος
Δύσκολο εγχείρημα και καταπληκτικό αποτέλεσμα. Ρίξατε λιγο παραπάνω φως στην ιστορία και το παρών.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγχαρητήρια Νίκο!
ΑπάντησηΔιαγραφήΕξαιρετική δουλειά με μεράκι.
Σαν απόγονς κι εγώ των Θεοδοσοπουλαίων από τη μεριά της γιαγιάς μου Γιανούλας Θεοδοσοπούλου, νιώθω ιδιαίτερη συγκίνηση. Να προσθέσω ότι ο αδερφός της Κώστας Θεοδοσόπουλος, γιός του Αντώνη από την Αναβρυτή σκοτώθηκε στη μάχη του Πετσόβουνου (είναι από τις μάχες που έχουν επιγραφή στο μνημείο του άγνωστου στρατιώτη).
Φάνης Τσιλιγιάννης
http://diasporic.org/mnimes/katagrafi/anatoliki-thraki/adrianoupoli
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα, επειδή οι παπούδες μου κατάγονταν από τα Κατήχαλα της Ανδριανουπόλεως σας έστειλα το παραπάνω link.
Συγχαρητήρια όντως ιστορική και συγκινιτικη η Έρευνα(ΜΕ ΕΚΤΊΜΗΣΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ ΙΕΡΟΨΑΛΤΗΣ ΕΚ ΜΑΚΡΙΝΊΤΣΑΣ ΠΗΛΊΟΥ ΒΌΛΟΥ Πτυχιούχος Βυζαντινής Μουσικής από το Μακεδονικό Ωδείο Θεσσαλονίκης έτος 1996)
ΑπάντησηΔιαγραφή