Το Σανατόριο Λαμίας

ΤΟ ΣΑΝΑΤΟΡΙΟ ΛΑΜΙΑΣ

του Δημητρίου Νάτσιου – Φιλολόγου, από το βιβλίο του:

«ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΛΑΜΙΑΣ»

Ανάμεσα στα νοσηλευτικά και υγειονομικά ιδρύματα του Φθιωτικού χώρου ξεχωριστή θέση κατέχει και το «Νοσοκομείον - Σανατόριον Λαμίας», το οποίο ιδρύθηκε αμέ­σως μετά το τέλος της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου και κλήθηκε να προσφέρει τις υπηρεσίες σε μια δύσκολη περίοδο, όπως ήταν εκείνη. Το γεγονός ότι η πνευμονική φυμα­τίωση εξακολουθούσε να αποτελεί τη μάστιγα της περιοχής με πολλούς θανάτους ετησίως σε συνδυασμό με την καταστροφή του «Ορεινού Αντιφυματικού Αναρρωτηρίου Αντινίτσης» οδήγησαν πολιτικά πρόσωπα της Φθιώτιδος να καλύψουν το κενό της έλλειψης τέτοιου νο­σηλευτικού ιδρύματος με την ίδρυση του «Νοσοκομείου - Σανατορίου Λαμίας». Επομένως ήρθε να αναπληρώσει εκείνο, που καταστράφηκε, αλλά και να δημιουργήσει περισσότερες δυ­νατότητες καταπολέμησης της νόσου, διότι δεν ήταν «αναρρωτήριον», αλλά «νοσοκομείον - σανατόριον».

Πρωτεργάτης του κολοσσιαίου έργου ήταν ο πολιτικός του κόμματος των Φιλελευθέρων Ευστάθιος Μαλαμίδας (1890- 1966), επί υπουργίας του οποίου μέσω της Αμερικανικής βοη­θείας του σχεδίου Μάρσαλ εκδόθηκε η πίστωση, χαράχθηκαν τα σχέδια, αναγνωρίσθηκε το κατάλληλο μέρος και το σπουδαιότερο με την πείσμονα προσπάθεια του Μαλαμίδα εξουδε­τερώθηκε η πρόθεση των αρμοδίων όπως το Νοσοκομείο ιδρυθεί στο Νομό της γείτονος Μα­γνησίας, για τον οποίο και αρχικώς προοριζόταν. Έτσι, αφού απορρίφθηκαν διαδοχικά οι «υποψήφιες» για την ίδρυση του περιοχές της Στυλίδας και της Υπάτης, τελικά επιλέγη η πε­ριοχή της «Ταράτσας» Λαμίας, που εκτείνεται στο αρκτικό σημείο της πόλης, όπου, άλλοτε, βρισκόταν το ιστορικό ομώνυμο «λοιμοκαθαρτήριον» πλησίον των ελληνοτουρκικών συνό­ρων. Ο Ε. Μαλαμίδας το 1945-46 ήταν Υπουργός Υγιεινής, και το 1948-49 Δημοσίων Έργων.

Σύμφωνα με ενεπίγραφη πλάκα η θεμελίωση έγινε το 1946, αλλά οι εργασίες κατασκευής άρχισαν το 1949 από την κατασκευάστρια «Νεοτεχνική Α.Ε.». Πολλά στοιχεία για την κα­τασκευή όλων των κτηριακών εγκαταστάσεων, για το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο, για το ια­τρικό, νοσηλευτικό και βοηθητικό προσωπικό, για τους νοσηλευθέντες ασθενείς, για τις ψυχαγωγικές εκδηλώσεις καταχωρίζει ο διαλεχτός φίλος και άριστος επιστήμων Αλέξανδρος Ι. Ρεμούνδος, πνευμονολόγος, στο βιβλίο του: «Η κοινωνία της φθίσης στην άκρη της πόλης» (Πνευμονολογικό Ιατρείο, Γ. Ν. Καρπενησίου, Πνευμολογική Κλινική Πανεπιστημίου Θεσ­σαλίας) Καρπενήσι 2004. Στο ίδιο βιβλίο καταχωρίζεται και πλουσιώτατο φωτογραφικό αρ­χειακό υλικό, το οποίο του παραχωρήθηκε από ανθρώπους, που έχουν προσφέρει τις υπηρεσίες τους στο Σανατόριο και έχουν συνδεθεί επαγγελματικά μαζί του.

Έπειτα απ' την απαραίτητη αυτή παρένθεση ολοκληρώνουμε την αναφορά μας στο ίδρυμα με το «χρονικό» των εγκαινίων. Για την περίοδο κατά την οποία «μετετράπη» σε Γενικό Νο­σοκομείο, αφού εξέλιπαν οι λόγοι για τους οποίους ιδρύθηκε, θα γίνει λόγος στο Κυρίως μέρος της μελέτης μας, όπου εξετάζεται το «Γενικόν Νοσοκομείον Λαμίας». Για το «Νοσο­κομείον - Σανατόριον Λαμίας», πρέπει να γραφεί ειδική μελέτη, η αναφορά μας σ' αυτό εδώ είναι σύντομη, αφού αυτό δεν είναι το αποκλειστικό αντικείμενο της μελέτης μας.

Το «χρονικό» των εγκαινίων: «Την παρελθούσαν Κυριακήν και περί ώραν Πην π.μ. ετελέσθησαν τα εγκαίνια του Νοσοκομείου - Σανατορίου Λαμίας, εν μέσω πυκνότατης ομηγύρεως της λαμιακής κοινωνίας. Εις την τελετήν των εγκαινίων, παρέστησαν ο Υπουργός Προνοίας και Υγιεινής κ. Σολομωνίδης, ο Υπουργός Οικονομικών κ. Ευταξίας, οι Βουλευταί του Νομού μας κ.κ. Πλατής, Μακρόπουλος, Καλαντζής, Παναγιούλας, ο Νομάρχης Φθιώτιδος κ. Κακούρης, ο Στρατηγός κ. Γερογιάννης, ο ΔήμαρχοςΛαμιέων κ. Πετρόπουλος, ο πρώην υπουργός κ. Μαλαμίδας, ο Εισαγγελεύς κ. Ζαργάνης, ο Ανώτερος Α/της Χωρ/κής Στερεάς κ. Σκορδαράς, ο Α/της Διοικήσεως Χωρ/κής Λαμίας κ. Σακελλαρίου, οι Διευθυνταί και αντιπρόσωποι των δια­φόρων οργανώσεων και Σωματείων της Πόλεως μας. Επίσης παρέστησαν και οι αντιπρόσω­ποι της Αμερ. Πρεσβείας κ.κ. Λελούδης και Γάτσος. Τα εγκαίνια ήρχισαν με την σχετικήν ιεράν ακολουθίαν της εκκλησίας, ήτις εψάλη κατανυκτικός, υπό των εφημερίων της Ιεράς Μητρο­πόλεως πατέρων Χρήστου Κολωνία, Κων/νου Σκλαβούνου και του Διακόνου αυτής Νικ. Καρέλη. Εν συνεχεία ηκολούθησαν ομιλίαι κατά την εξής σειράν. Πρώτος ωμίλησεν ο α/δρος του Δ/κού Συμβουλίου του Σανατορίου κ. Νικόλαος Μουντούρης, όστις αναπτύσσων την σπουδαι­ότητα του κοινωφελούς τούτου Ιδρύματος δια την διαφύλαξιν της υγείας των ατόμων, εκ της φο­βέρας φυματιώσεως την οποίαν εχαρακτήρισεν ως «νόσον κοινωνικήν», ευχαρίστησε και εξέφρασε τα ευγνώμονα αισθήματα του Λαού της Λαμίας και της καθ' όλου Περιφερείας μας, προς τους καθ' οιονδήποτε τρόπον συντελέσαντας, εις την πραγματοποίησιν τούτου και απηύ­θυνε την διαβεβαίωσιν ότι οι κόποι των εκπληρούν, απολύτως, τον σκοπόν δια τον οποίον διε­τέθησαν. Μετά από την εμπνευσμένη ομιλίαν του κ. Μουντούρη, τον λόγον λαμβάνει ο υπουργός κ. Σολομωνίδης».

     Το Σανατόριο λειτούργησε ως το 1982.

Επιμέλεια – Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου