Καραθεοδωρής & Αϊνστάιν

‘‘Χαίρε Θρακικής γης υπερόχων βλάστημα’’

[Καραθεοδωρής & Αϊνστάιν]

του Φοίβου Ιωσήφ

 

Προορισμός και έδρα μας είναι πάντοτε η Ξάνθη, το λουλούδι της Θράκης, το αγλάισμα της Βόρειας Ελλάδας. Μια πόλη με κόσμια ζωντάνια, κατοίκους με ήθος και, για να μην κρυβόμαστε, με λιχουδιές που βάζουν σε πειρασμό όλους τους αποδημήσαντες να ξαναγεννηθούν σ’ αυτή την πόλη. Την πόλη αυτή την ψάξαμε, την ερευνήσαμε, την ιχνηλατήσαμε, την ανακαλύψαμε και γι’ αυτό είπαμε να επισκεφθούμε και την γειτονική ακριτική Κομοτηνή. Φθάσαμε απογευματάκι όταν ο ήλιος είχε γείρει αρκετά και  τα σπίτια της Κομοτηνής κοκκίνιζαν πια από τις πλάγιες σπαθιές του ήλιου. Ενεργή πόλη με κυκλοφορία έντονη και τσούρμο φοιτητόκοσμο να περιδιαβαίνει την κεντρική πλατεία γελώντας και ασπαζόμενο τη χαρά και την ξεγνοιασιά της ζωής. Ωραία που ‘ναι η νιότη, μπορείς και κάνεις όνειρα και προγράμματα, το μέλλον είναι μεγαλύτερο και φωτεινότερο από το παρελθόν, ένας κάμπος γεμάτος χρώματα και επιδιώξεις. Η πλατεία μεγάλη και αν υπολογίσεις εκεί που ενώνεται με ένα καταπράσινο πάρκο, μοιάζει τεράστια. Κάπου προς την δυτική αρχή είδαμε ένα σιδερένιο άγαλμα.

Πλησιάσαμε και διαπιστώσαμε πως ήταν ο ανδριάντας του μεγάλου Έλληνα μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή.

Στη βάση του ανδριάντα διάβασα τις λέξεις του τίτλου του σημερινού άρθρου: «Χαίρε Θρακικής γης υπερόχων βλάστημα». Και είναι ο Καραθεοδωρής πραγματικά ένας άνθρωπος υπερόχων βλάστημα.

Γεννημένος στο Βερολίνο στα 1873 και χάνοντας τη Μητέρα του σε ηλικία 6 ετών έδειξε από πολύ νωρίς την μεγάλη του κλίση και αγάπη στα Μαθηματικά αποσπώντας δύο συνεχείς χρονιές τα πρωτεία σε Μαθηματικούς διαγωνισμούς σε σχολείο των Βρυξελών. Ο ίδιος γνωρίζει ότι η σχέση του με την Μαθηματική επιστήμη θα είναι δια βίου, και αυτό επιβεβαιώνεται. Ο πατέρας του πιστεύει ότι τα Μαθηματικά είναι επάγγελμα χωρίς μέλλον και γι’ αυτό τον αναγκάζει να τελειώσει τη στρατιωτική σχολή των Βρυξελών η οποία όμως του αναγνωρίζει μόνον το δίπλωμα του πολιτικού μηχανικού και όχι του αξιωματικού αφού δηλώνει πάντοτε ευθαρσώς πως είναι Έλληνας. Δουλεύει ως μηχανικός στο φράγμα του Ασσουάν και ανακηρύσσεται  αργότερα μέλος των Ακαδημιών της Ρώμης, του Βερολίνου, της Μπολώνια, του Γκέτιγκεν και του Μονάχου. Οι κύριοι άξονες των βαθέων ερευνών του είναι η πραγματική ανάλυση, η συναρτησιακή ανάλυση, η θεωρία μέτρου και ολοκλήρωσης όπως και οι μιγαδικές συναρτήσεις. Τα συγγράμματα του σήμερα κοσμούν τις βιβλιοθήκες  όλων Πανεπιστημίων ανά την υφήλιο αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι υπήρξε ο μέντορας, ο καθοδηγητής και ο εμπνευστής του Αλβέρτου Αϊνστάιν, όπως ο ίδιος ο Αϊνστάιν αποκαλύπτει σε επιστολή του προς τον Καραθεοδωρή

«Αγαπητέ κύριε συνάδελφε, βρίσκω θαυμάσιο τον υπολογισμό σας... Θα έπρεπε να δημοσιεύσετε τη θεωρία σε αυτή τη μορφή στα Χρονικά της Φυσικής, καθόσον οι φυσικοί κατά κανόνα αγνοούν αυτό το αντικείμενο, όπως κι εγώ άλλωστε. Με το γράμμα μου θα πρέπει να σας φαίνομαι σαν τον Βερολινέζο που μόλις ανακάλυψε το Crunewald* και αναρωτιέται αν ζούσαν εκεί άνθρωποι πιο πριν. Αν θέλετε να μπείτε στον κόπο να μου εκθέσετε επιπλέον και τους κανονικούς μετασχηματισμούς, θα βρείτε σε μένα έναν ευγνώμονα και ευσυνείδητο ακροατή. Αν, όμως, λύσετε το πρόβλημα των κλειστών γραμμών του χρόνου, θα σταθώ μπροστά σας με σταυρωμένα χέρια... Πίσω από αυτό το ζήτημα κρύβεται κάτι που είναι αντάξιο του ιδρώτα των αρίστων».

Βέβαια, υπάρχει και  σωρεία άλλων επιστολών του Γερμανο-Εβραίου φυσικού προς τον Μεγάλο επιστήμονα Καραθεοδωρή τα οποία κατέχει το Μουσείο Αϊνστάιν που βρίσκεται στο Ισραήλ και τα οποία αρνήθηκε να παραδώσει στους συγγενείς του Έλληνα Μαθηματικού. Ο καθένας μπορεί να καταλάβει το λόγο μέσα από τις φράσεις του Αλβέρτου Αϊνστάιν σε μία από τις τελευταίες δηλώσεις του:

«Μου κάνετε τόσες και τόσες ερωτήσεις. Δε με ρωτάτε όμως ποιος ήταν ο δάσκαλός μου. Σας το λέω απερίφραστα. Ήταν ο εξαίρετος Έλληνας μαθηματικός και φυσικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής».

Πώς είπατε, γιατί δεν ακούω και καλά? Δηλαδή δεν μας έφτανε ο Δημόκριτος ως εμπνευστής της θεωρίας της σχετικότητας, μας προέκυψε τώρα και ο Έλληνας Καραθεοδωρής?  Τι λέτε βρε μπάσταρδα που φυτρώνετε εκεί που δεν σας σπέρνουν, τι λέτε? Αρπάξτε έναν εμπνευστή Βησαριόνοβιτς Τσουγκασβίλι, γονατίστε  σε έναν ιχθυέμπορα Ματθαίο της λίμνης Τιβεριάδος και άντε να πληρώσετε καμιά τετρακοσαριά δισσεκατομμύρια στον ευεργέτη σας  ΔΝΤ. Καλά, τι θα γίνει με αυτούς τους Έλληνες, μία μας την βγαίνουν με τον Αισχύλο, την άλλη με τον Αρχιμήδη, ύστερα με τον Καραθεοδωρή και πρόσφατα με τον Καβάφη και τον Ελύτη. Α, δεν πάει άλλο, πολύ αλλαζωνικός λαός όπως λέει και ο Νίτσε, κάτι πρέπει να γίνει. Όχι μόνον τώρα, πάντοτε γινόταν, προσπάθεια εξαφάνισης και εξαΰλωσης, πολύ με έχουν εκνευρίσει, σε σημείο που να σκέφτομαι ακόμη και τον πυρηνικό όλεθρο.

Δικαίως το άγαλμα του Καραθεοδωρή κοσμεί την κεντρική πλατεία της Κομοτηνής θυμίζοντας πως όχι μόνον ανά τους αιώνες οι Έλληνες διέπρεπαν και πρωτοστατούσαν στις επιστήμες και τον πολιτισμό, αλλά και στον αιώνα μας κρατούσαν τα πρωτεία και τα αριστεία στο στίβο της διανόησης.

Όπως είναι γνωστό η λέξη Αναγέννηση του 15^ου αιώνα είναι εκ του πονηρού κολοβή, ολόκληρη η έκφραση είναι η Αναγέννηση του Ελληνικού πολιτισμού και ως τέτοια πρέπει να την μνημονεύουμε. Το άγαλμα μνημείο του Έλληνα Μαθηματικού Καραθεοδωρή μας πληροφορεί ότι η Αναγέννηση δεν τελείωσε και πως συνεχίζεται στις μέρες μας, μια Αναγέννηση που όλοι μας πρέπει να θυμόμαστε και να τιμούμε. Αυτό κάνει πράξη η πόλη της ακριτικής Κομοτηνής από τις εσχατιές της Ελλάδος όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο το 1963 ο τότε Γεώργιος Παπανδρέου. Οι ακρίτες μας, ξέρουν  όπως αποδεικνύεται καλλίτερα παντός άλλου, να κρατάνε στην κορυφή του ιστού τα κεφαλαία  γράμματα  της ιστορίας μας και να θυμίζουν στους Μωραΐτες και τους Στερεοελλαδίτες πως κρατάν γερά και φανερά τις μνήμες για τα άξια παιδιά τους. Η διεθνής προπαγάνδα λυσσομανάει αποκρύπτοντας ευχαριστήριες επιστολές  του Αϊνστάιν προς τον Υψηλότατο Έλληνα Μαθηματικό αποκαλύπτοντας τα κόμπλεξ κατωτερότητάς της. Την αντιμετωπίζει ευτυχώς γενναία ο Δήμος Κομοτηνής.

Αγαπημένη Θράκη είσαι μαγνήτης αισθημάτων νοσταλγίας και ονειροπόλησης. Σύντομα θα ξανανταμώσουμε, σύντομα θα σπρώξουμε μαζί τα όνειρά μας.

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου