Πανίδα Οίτης

Η Πανίδα του Εθνικού Δρυμού Οίτης 

 

Η   πανίδα   σπονδυλοζώων   της   Οίτης   χαρακτηρίζεται   κυρίως   από   τα    είδη    που    συνδέονται    µε    τα    εκτεταµένα    δάση    του    βουνού.  Ανάµεσα    σε    αυτά    ξεχωρίζουν    τα    πολλά    είδη    δρυοκολαπτών,  το  αγριογούρουνο    και    το    ζαρκάδι.  Στις    απόκρηµνες    βόρειες    και  βορειοανατολικές    πλευρές    του    βουνού    συγκεντρώνονται    τα  περισσότερα    σπάνια    είδη    αρπακτικών    πουλιών    και    ένας    µικρός  αριθµός    αγριόγιδου.  Τα    υποαλπικά    λιβάδια    των    κορυφών  συγκεντρώνουν    πολύ    λιγότερα    είδη    από    τους    µεσογειακούς  θαµνοτόπους.  Ακόµη,  υπάρχει ένας σχετικά    µεγάλος    πληθυσµός  αλπικού τρίτωνα, χάρη στα άφθονα  επιφανειακά  νερά   που εµφανίζονται    στο  φλύσχη.                                                                                                                                                       

Αµφίβια

   Στις  µόνιµες  λιµνούλες των λιβαδιών, αλλά  και σε όλα τα εποχιακά νερά της ανώτερης ζώνης  της  Οίτης, αναπαράγεται  ο  αλπικός  τρίτωνας  Triturus  alpestris. Ο  πρασινοφρύνος Bufo  viridis,  η   κιτρινοµποµπίνα     Bombina  variegata  και   ο   Ελληνικός   βάτραχος   Rana  graeca    βρέθηκαν  στις  ανώτερες  ζώνες.

                                                                         Ερπετά

    Η   αφθονία   δασών   και   η   έλλειψη   επιφανειακών   πετρωµάτων    µε   σχισµές  (ασβεστόλιθος)  πιθανόν  να  είναι  η  αιτία  για  τους  µικρούς  αριθµούς  ερπετών  που  έχουν  παρατηρηθεί  στην  Οίτη. Από  τις  χελώνες, µόνο  η  µεσογειακή  χελώνα  Testudo   hermanni   βρέθηκε  εδώ. Από  τις  σαύρες    µόνο    τρία    είδη    παρατηρήθηκαν,  η    πρασινόσαυρα     Lacerta  viridis,  η    τοιχόσαυρα  Podarcis  muralis    και  το  κονάκι  Anguis  fragilis.  Το  γιατρόφιδο  Elaphe  longissima  βρέθηκε στα  δρυοδάση  δυτικά  του  µπράλου,  ενώ  ο  σαπίτης  Malpolon  monspessulanus  και  ο  µαύρος  ζαµένης   Coluber  jugularis   στους   βόρειους   πρόποδες   του   βουνού. Είναι   χαρακτηριστικό   ότι  κανένα   είδος   ερπετού   δεν   παρατηρήθηκε   στους   ανοιχτούς       βιότοπους   της   ανώτερης   ζώνης  του  βουνού.

Ψάρια

    ∆εν    αναφέρονται    παρατηρήσεις    που    να    αφορούν    την    ίδια    την    Οίτη,  αλλά    ορισµένα  ποτάµια    ή    παραπόταµοί    τους    που    πηγάζουν    από    αυτήν.  Η    πέστροφα    Salmo  trutta,  το  στροσίδι   Barbus  albanicus   και   ο   χαµοσούρτης     Barbus  peloponnesius  (τα   δυο    τελευταία, ενδηµικά  της  Ελλάδας)  υπάρχουν  στον  ποταµό  Μόρνο,  του  οποίου  οι  πηγές  βρίσκονται  στη  νότια   πλευρά   της   Οίτης. Τα   ενδηµικά   της   περιοχής   ελληνοπυγόστεος   Pungitius  hellenicus    και  το  σκαρούνι  Barbus  graecus   βρίσκονται  στον  Σπερχειό, το  δεύτερο  και  στον  Βοιωτικό  Κηφισό.

  

Πτηνά

     Σε   αντίθεση    µε    τα    γειτονικά    βουνά, στην   Οίτη    δεν    υπάρχουν   σηµαντικοί    πληθυσµοί  γυπών. Έχει  παρατηρηθεί  το  Όρνιο  Gyps  fulvus,    µε  πλησιέστερη  αποικία  στη  Γραβιά, ενώ  ο  ασπροπάρης Neophron  percnopterus       παρατηρήθηκε   κατά    την    µετανάστευση. Ο   χρυσαετός  Aquila  chrysaetos    έχει    µόνιµη    παρουσία    στην    πιο    απόκρηµνη    βορειοανατολική    Οίτη.

Ανάµεσα  στα  γεράκια, πιο  ενδιαφέρουσα  παρουσία  είναι  αυτή  του  πετρίτη  Falco  peregrinus  στις  χαµηλότερου  υψοµέτρου ορθοπλαγιές.

    

Στα   λιβάδια    της   περιοχής   Καταβόθρας   παρατηρήθηκε    το   ορτύκι   Coturnix  coturnix. Η  εναλλαγή   δάσους   και   λιβαδιών,  τόσο   κοινή   στην   Οίτη, είναι   κατάλληλος   βιότοπος   για   το  γιδοβύζι   Caprimuigus  europaeus, που   εδώ   παρατηρήθηκε   σε   ασυνήθιστα    µεγάλο   υψόµετρο (στα  1.950 µ.)

     Ένα    ιδιαίτερο    χαρακτηριστικό    της    Ορνιθοπανίδας    της    Οίτης    είναι    τα    έξι    είδη  δρυοκολαπτών   που   έχουν, µέχρι   σήµερα,  παρατηρηθεί   εδώ. Ανάµεσα   σε   αυτά   είναι   και   η σπάνια   για   την   Ελλάδα,  σταχτοτσικλιτάρα       Picus  canus,  είδος   της   κεντρικής   Ευρώπης    µε  εξάπλωση  που  κανονικά  φτάνει   ως  τα  υγρότερα  δάση  της  βόρειας  Ελλάδας.

     Ανάµεσα  στα  είδη  που  συνδέονται  µε  τα  λιβάδια  και  τα  όρια  των  δασών,  ξεχωρίζουν  η  δενδροσταρήθρα   Lullula  arborea,  η   αλπική    χιονάδα     Eremophila  alpestris, η    χαµοκελάδα  Anthus  campestris   και   η   δενδροκελάδα   Anthus  trivialis ,  καθώς   και   δυο   τουλάχιστον   είδη 

καφαλάδων,  ο    αετόµαχος    Lanius  collurio        και    ο  γαϊδουροκεφάλας    Lanius  minor. Στους  µεσογειακούς  θαµνότοπους  της  χαµηλότερης  ζώνης  αναπαράγονται  αρκετά  είδη  τσιροβάκων,  όπως  ο  µουστακοτσιροβάκος  Sylvia  rueppelli,  καθώς  και, ο  βλάχος  Emberiza  hortulana.

Θηλαστικά

   

Στη    βόρεια    πλευρά    του    βουνού    υπάρχει    ένας    µικρός    πληθυσµός  10-30   αγριόγιδων   Rupicapra   rupicapra  balcanica. Το   αγριογούρουνο   Sus  scrofa       και   το   ζαρκάδι     Capreolus  87capreolus          είναι    κοινά στην Οίτη,  αλλά τα ίχνη παρουσίας του ζαρκαδιού είναι συγκεντρωµένα σε ορισµένες περιοχές. Ο λύκος Canis  lupus έχει    µια    µικρή   παρουσία, ο αγριόγατος  Felis  silvestris    αναφέρεται  στην  Οίτη, ενώ  η  βίδρα  Lutra  lutra    έχει  εντοπιστεί  στους   ποταµούς   Σπερχειό   και   Βοιωτικό   Κηφισό. Τα    εκτεταµένα    δάση    της   Οίτης   και   η  δυνατότητα    επικοινωνίας    των    µεγάλων    θηλαστικών    µε    τα    γειτονικά    βουνά  (Βαρδούσα, Γκιώνα) έχουν   προφανώς   ευνοήσει   την   επιβίωση   των   ειδών   αυτών   στην   Οίτη,  σε   αντίθεση  µε  τον  Παρνασσό  από  όπου  αυτά  έχουν  είδη  εξαφανιστεί.

     Από  τα  µικρότερα  θηλαστικά  ο  τυφλοσπάλακας  Talpa  caeca  έχει  βρεθεί  στη  Γκιώνα, ενώ  ο   δενδροµυωξός   Muscardinus     avellanarius     και   ο    µικροτυφλοποντικός     Spalax   leucodon    βρέθηκαν  στην  ίδια  την  Οίτη. 

Πηγή: Χατζημαρκάκη Ιουλία, πτυχιακή εργασία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης με θέμα «Εθνικοί Δρυμοί Ελλάδας», 2003

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου