TREILER

Το παρόν Ιστολόγιο έχει σκοπό να περισώσει & να προβάλλει τη ρουμελιώτικη ιστοριολαογραφία -

Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2011

Οι Άγιοι Απόστολοι & ο τόπος τους

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΔΕΝ ΔΕΧΟΝΤΑΝ ΤΑ ΖΩΑ
 ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΤΟΥΣ
Από το βιβλίο του Νικολάου Κ. Αντωνόπουλου:
«ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ, ΙΣΤΟΡΙΑ-ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ»

Το ξωκλήσι των Αγίων Αποστόλων που χτίστηκε στον ιερό χώρο του «Παλιοκλησιού», ύστερα από όραμα της ευσεβής γυναίκας Σωτήρως Κωστούλα, ανάμεσα στις βακούφικες βελανιδιές, οι οποίες, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των κατοίκων, ήταν ιερές αφού εκεί ούτε τα ζώα βοσκούσαν ούτε τα ξύλα καίγονταν.
Παλιοκλήσι λεγόταν ο χώρος στον οποίο κτίσθηκε το εξωκλήσι των Αγίων Αποστόλων. Λεγόταν έτσι, γιατί τα πολλά παλαιά δέντρα και οι σωροί από πέτρες μαρτυρούσαν ότι εκεί υπήρχε κάποιο ιερό κτίσμα, κάποια παλαιά εκκλησία, κι έτσι έδωσαν στον τόπο αυτή την ονομασία. Καθώς έλεγαν οι παλαιότεροι, κανένας δεν ήξερε αν υπήρχε εκεί εκκλησία και σε ποιον άγιο ήταν αφιερωμένη. Όμως σχεδόν όλοι θεωρούσαν τον τόπο ιερό και τον σέβονταν.
Κάποτε στο παρελθόν, πιθανό στη βυζαντινή περίοδο, να υπήρχε εκεί ένας οικι­σμός. Το συμπέρασμα βγαίνει από τα πολλά χονδρά κεραμίδια, πάχους 4-5, μήκους 50 και πλάτους 30 εκατοστών του μέτρου, περίπου, που βρέθηκαν στους αγρούς που είναι στα Λιβάδια, κάτω από την πηγή. Το 1938 ή το 1939, στην Παλιόλακα, 150 μέτρα, περίπου, δυτικότερα από το σημερινό ναό, είχε ανακαλυφθεί δάπεδο ιερού ναού, στρωμένο με τούβλα διαστάσεων 30 χ 40 εκατοστών. Στο ιερό του ναού βρέθηκε και ένας μολύβδινος σωλήνας, διαμέτρου 6 και μήκους 60 εκατοστών, περίπου*.
Αλλά, στο να είναι σεβαστός εκείνος ο χώρος, φρόντιζαν και οι άγιοι.
Πολλοί κάτοικοι διηγούνται, ότι ο Ιωάννης Βασιλείου Υφαντής (1861) είχε πιο πέρα από το Παλιοκλήσι έναν αγρό. Στην αρχή, όταν πήγαινε εκεί, έδενε το άλογο του σε ένα από τα δέντρα του ιερού χώρου αλλά το άλογο, σε λίγη ώρα, λυνόταν κι έφευγε. Μια, δυο τρεις φορές και πλέον και άρχισε να υποπτεύεται, ότι κάποιος άνθρωπος το έλυνε.
Καθώς διηγήθηκε ο ίδιος στον εγγονό του Ευάγγελο Παναγιώτη Ευθυμίου (1911), αποφάσισε να παρακολουθήσει το ζώο. Μια μέρα, λοιπόν, που είχε πάει για εργασία στο χωράφι του, έδεσε το άλογο του στο ίδιο δέντρο και αυτός πήγε πιο πέρα, κρύφτηκε πίσω από χονδρούς κορμούς δένδρων, για να μη φαίνεται, και παρακολουθούσε.
Με μεγάλη του έκπληξη είδε να παρουσιάζεται μπροστά στο άλογο του μια μικρή φλόγα, σαν τη φλόγα κεριού, και το άλογο συγχρόνως να τραβά δυνατά προς τα έξω, για να απομακρυνθεί. Αμέσως το σχοινί λύθηκε και το άλογο έφυγε μακριά. Από τότε δεν ξανάδεσε το άλογο του στα ιερά εκείνα δέντρα.
Αλλά και ο ίδιος, ο Ευάγγελος Ευθυμίου, που έβοσκε εκεί γύρω τα ζώα του επί δεκαετίες, παρατήρησε, ότι οι προβατίνες του και οι γίδες του, που πλησίαζαν στον ιερό αυτό χώρο, έφευγαν ξαφνικά μακριά, σαν κάποιος να τις έδιωχνε.
Καθώς διηγήθηκε ο ίδιος στον εγγονό του Ευάγγελο Παναγιώτη Ευθυμίου (1911), αποφάσισε να παρακολουθήσει το ζώο. Μια μέρα, λοιπόν, που είχε πάει για εργασία στο χωράφι του, έδεσε το άλογο του στο ίδιο δέντρο και αυτός πήγε πιο πέρα, κρύφτηκε πίσω από χονδρούς κορμούς δένδρων, για να μη φαίνεται, και παρακολουθούσε.
Με μεγάλη του έκπληξη είδε να παρουσιάζεται μπροστά στο άλογο του μια μικρή φλόγα, σαν τη φλόγα κεριού, και το άλογο συγχρόνως να τραβά δυνατά προς τα έξω, για να απομακρυνθεί. Αμέσως το σχοινί λύθηκε και το άλογο έφυγε μακριά. Από τότε δεν ξανάδεσε το άλογο του στα ιερά εκείνα δέντρα.
Αλλά και ο ίδιος, ο Ευάγγελος Ευθυμίου, που έβοσκε εκεί γύρω τα ζώα του επί δεκαετίες, παρατήρησε, ότι οι προβατίνες του και οι γίδες του, που πλησίαζαν στον ιερό αυτό χώρο, έφευγαν ξαφνικά μακριά, σαν κάποιος να τις έδιωχνε.

* Αναστάσιος Τόλιας

 Επιλογή-Αντιγραφή: Τάκης Ευθυμίου


Ο ΙΕΡΟΣ ΤΟΠΟΣ
                  Εδώ εγώ δένω τ’ άλογο αυτό, σα φεύγω, λυέται,
                  θε να φυλάξω, για να ιδώ ποιος θα ‘ρθει να το λύσει.
                  -Αυτό μονάχα βλέπεται, αυτό δε μολογιέται,
                  εδώ ‘ναι τόπος ιερός, εδώ ‘ναι Παλιοκλήσι.

                  Τ’ άλογο δένει ο Υφαντής και το ‘στησε καρτέρι
                  και βλέπει στ’ άλογο μπροστά, καταμεσίς στη μέρα,
                  μια φλόγα βλέπει κόκκινη, σαν φλόγα από αγιοκέρι
                  σχοινοξεκομποθιάζεται και φεύγει τ’ άτι πέρα.
                                                                                                        Σαντάρμης Αν. Γιάννης


Δεν υπάρχουν σχόλια: