Παναγιώτης Ηλία Γράββαλος

Tιμώμενος, τόσο στην Ελλάδα, όσο  και στο  εξωτερικό

Παναγιώτης Ηλία Γράββαλος

Ζωγράφος, Χαράκτης, Εικαστικός

Του Λεωνίδα Ιωάννου Καρφή

Αντιστρατήγου ε. α.

 

Ο Παναγιώτης Γράββαλος γεννήθηκε στη Λαμία και κατάγεται, εκ πατρός, από το Δίκαστρο. Άρχισε να ζωγραφίζει από μικρό παιδί. Μαθητής στο Γυμνάσιο Λαμίας ζωγράφιζε Πορτρέτα Ηθοποιών, σε κινηματο-γράφους της Λαμίας. Ο πατέρας του, Ηλίας Γράββαλος, ήταν εκπληκτικός  Καλλιγράφος και όταν ήταν ανάγκη, τον καλούσαν στην Νομαρχία Φθιώτιδας και έγραφε τα επίσημα έγγραφα. Αυτή την ικανότητά του την  κληρονόμησε και στο παιδί του.   Τρείς, όμως,  Λαμιώτες φοιτητές,  που σπούδαζαν τότε στη Σχολή Καλών Τεχνών, στην Αθήνα, βλέποντας τα Πορτρέτα του μαθητή Παναγιώτη Γράββαλου και διαβλέποντας το εκπληκτικό ζωγραφικό ταλέντο του, τον βρήκαν στην Λαμία και του έδωσαν Οδηγίες, πώς να προετοιμαστεί, για να πάει και να σπουδάσει στη Σχολή  Καλών Τεχνών, στο Πολυτεχνείο Αθηνών.

  Ακολουθώντας τις συμβουλές τους, ο Παναγιώτης Γράββαλος  πήγε στη Σχολή Καλών Τεχνών και  σπούδασε  την   Ζωγραφική,  κοντά  στους   καθηγητές μεγάλους Ζωγράφους,  Σπύρο  Παπαλουκά  και Γιάννη Μόραλη, από τους οποίους πήρε, τις βάσεις και τις γνώσεις  της  ζωγραφικής τέχνης, στο Σχέδιο και στο Χρώμα.

  Ο καθηγητής της Χαρακτικής Γιάννης Κεφαληνός, διαβλέποντας στα Σχέδιά του και τις άριστες επιδόσεις του στη Χάραξη, του συνέστησε,  να ασχοληθεί και με την Χαρακτική Τέχνη. Η συνεργασία του όμως, με τον μεγάλο Χαράκτη Α. Τάσσο, τον έστρεψε, προς τις Γραφικές Τέχνες  και τις Εφαρμογές τους.

 Η Ζωγραφική και η Χαρακτική του Παναγιώτη Γράββαλου, βασίζονται και στηρίζονται «στο καθαρό και άψογο Σχέδιο και Χρώμα». Τα Έργα του (Πρόσωπα, Τοπία, Συνθέσεις), με τις τεχνικές της Χαλκογραφίας, της Ξυλογραφίας και της Λιθογραφίας, διακρίνονται, για τον Ρεαλιστικό τους  Χαρακτήρα και κυρίως, για την εκφραστική Λιτότητα των Μορφών, τη μετρημένη χρήση των Χρωμάτων, τις πολλές Λεπτομέρειες και την απόλυτη αίσθηση του Χώρου.

 Ο Παναγιώτης Γράββαλος έχει ξεχωριστό, προσωπικό, ιδιαίτερο, βάρος στην Νέο-Ελληνική Τέχνη. Ο καθηγητής της  Ιστορίας της Τέχνης Δημήτρης Παυλόπουλος, έγραψε, ότι «από την θεματογραφία και την μορφοπλαστική των έργων, φαίνεται, ότι ο καλλιτεχνικός δημιουργός τους, ο Παναγιώτης Γράββαλος, έχει το δικό του ιδιαίτερο βάρος στο χώρο της Νεο-ελληνικής Τέχνης».            

 Πιστεύοντας στον κοινωνικό και παιδευτικό  ρόλο της τέχνης και του καλλιτέχνη, ο Παναγιώτης Γράββαλος  δίδαξε  την  Χαρακτική  στο  Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο των Σχολών Δοξιάδη, υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Κέντρου Εικαστικών Τεχνών και συμμετέσχε, με Έργα του, σε όλες τις Εκθέσεις των  Ομάδων, για  την  Επικοινωνία  και  Εκπαίδευση  στην  Τέχνη,  του  Συνδέσμου Σύγχρονης Τέχνης.

  Σημαντική υπήρξε και η συμβολή του στο Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης του Δήμου Ροδίων, στην Πινακοθήκη «Αλέκος  Κοντόπουλος» του Δήμου Λαμιαίων, στην  Πινακοθήκη  της  Ιονικής Τράπεζας και στα Χαρακτικά των Μεταλλίων του Οργανισμού Ολυμπιακών Αγώνων,  «Αθήναι 2004». 

  Ο Παναγιώτης Γράββαλος ασχολήθηκε και με την τέχνη του Γραμματοσήμου και υπήρξε μόνιμος συνεργάτης των Ελληνικών Ταχυδρομείων. Σχεδίασε, πολλές σειρές Γραμματοσήμων, για τις περισσότερες των οποίων τιμήθηκε, με διεθνείς βραβεύσεις.

   Θα αναφέρω εδώ, μερικές, τις  κυριότερες από αυτές τις σειρές Γραμματοσήμων όπως: τις σειρές, «Αθλητικές εκδηλώσεις», «Διεθνές Έτος Τουρισμού», «Ευρωπαϊκό Έτος Προστασίας της Φύσεως», την σειρά  «Εκκλησία και Αγών», «Κατά Θάλασσαν Αγών», «Παιδεία και Αγών», «Κατά Ξηράν Αγών», το 1971 στην επέτειο του εορτασμού των 150 χρόνων της Επαναστάσεως του 1821, και τις σειρές, «Εθνικές ενδυμασίες», «Ελληνική  Λαϊκή  Αρχιτεκτονική», «Λαϊκά Μουσικά Όργανα», «Ελληνικά Νησιά Αιγαίου», «Επέτειοι και Γεγονότα», κ.α.

   Πίνακες του Παναγιώτη Γράββαλου εκτίθενται, στην  Έκθεση του  Εικαστικού Κύκλου, στο Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης του Δήμου Ροδίων, στο Μέγαρο Γκύζη του Δήμου Σαντορίνης, στις Εκδόσεις Τέχνης Νηρέας και σε πολλά άλλα Δημόσια και Δημοτικά Καταστήματα και Ιδιωτικές Συλλογές.

   Έξι πίνακες (Δοκίμια, Λιθογραφίες, Χαλκογραφίες), που φέρουν την υπογραφή «Π. Γράββαλος» και με θέματα, «Γεώργιος Καραϊσκάκης», «Χορευτής», «Αγόρι», «Μήδεια», «Νέο Αγόρι», «Σαντορίνη-Καλντέρα», δωρεές προς την πατρώα γη του Ζωγράφου, Χαράκτη και Εικαστικού Παναγιώτη Γράββαλου, εκτίθενται, από διετίας, κοσμούν και αναβαθμίζουν, το Ιστορικό και Λαογραφικό  Μουσείο  Δικάστρου.     

  Ο Σύλλογος των απανταχού Δικαστριωτών, τιμώντας  τον  Παναγιώτη Γράββαλο για τις άριστες επιδόσεις του στις Καλές Τέχνες, τα εξαιρετικά Έργα Τέχνης και  τις Διακρίσεις και Βραβεύσεις του, στην Ελλάδα και Διεθνώς, του απένειμε, προ διετίας, την Πλακέτα του, με το Έμβλημα του «Αγίου Γεωργίου» και του ευχήθηκε τα βέλτιστα, στην προσωπική, οικογενειακή και καλλιτεχνική  ζωή του. 

             

 

 Γεώργιος Καραϊσκάκης - Λιθογραφία Π. Γράββαλου

                                                                       (Μουσείο Δικάστρου)   


       Σημείωση: Το παρόν άρθρο αναρτήθηκε λόγω των εκδηλώσεων που θα πραγματοποιήσουν 
       οι Δικαστριώτες  για τη λειτουργία του Λαογραφικού Μουσείου τους τον φετινό Αύγουστο. 
                                                                             

 Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου