Οινοχόη με τον Αχιλλέα

Μια οινοχόη με θέμα τον Αχιλλέα να φορά τις περικνημίδες του επωλήθη προσφάτως σε δημοπρασία του εξωτερικού!

             Γράφει ο συγγραφέας, κ. Γιώργος Λεκάκης, www.lekakis.com

 

Μια αττική μελανόμορφη τριφυλλόστομη οινοχόη (του 530 π.Χ.), ύψους 18,7 εκατ. που απεικονίζει τον οπλισμό ενός αρχαίου Έλληνος γυμνού πολεμιστού, με το ένα πόδι ανασηκωμένο κάπως, καθώς δένει την δεύτερη περικνημίδα του, και στα δεξιά του μια γυναίκα να κρατά αυστηρά το δόρυ και την ασπίδα του, ενώ το κράνος του, με υψηλή κορυθαλία-κορωνίδα ακουμπά στο έδαφος, λίγο πριν απ’ αυτόν. Την εξάρτυση και τον επιδέξιο τρόπο του οπλίτου παρακολουθεί προσεκτικά ένας γυμνός νεανίας, αριστερά, κρατώντας το δικό του δόρυ, και στέκεται ευλαβικά, σαν να παίρνει τα μαθήματά του και την σειρά του…

Ε, λοιπόν, αυτό το αγγείο, επωλήθη προσφάτως σε δημοπρασία του εξωτερικού.

Η σκηνή αυτή δεν θα ήταν πρωτότυπος και σπανία, δεδομένου ότι την έχουμε ξαναδεί σε πολλά αγγεία, εάν στην παράσταση αυτή, δεν εικονιζόταν ο βασιλιάς της Φθίας, Αχιλλεύς, ενώπιον της επιβλέπουσας μητρός του, Θέτιδος, και μάλιστα στην Τροία!

Την ίδια περίπου σκηνή ευρίσκουμε και σε αττικό μελανόμορφο αμφορέα (του 530 π.Χ.), προερχόμενο από το Vulci (αρχαίοι Βόλσκοι) της Μεγάλης Ελλάδος (Κάτω Ιταλίας). Στην α´ πλευρά του αγγείου αυτού υπάρχει παράστασις Γιγαντομαχίας και στην β´ πλευρά ένας νεαρός πολεμιστής φορά τα πολεμικά του όπλα, υπό την επίβλεψη ή την βοήθεια γυναικός (προφανώς της μητρός του) και δυο πλήρως εξοπλισμένων συμπολεμιστών του. Το αγγείο αυτό ευρίσκεται – πώς άραγε; - στην Κρατική Αρχαιολογική Συλλογή του Μονάχου, στην Γερμανία! Και υπάρχει στην σελίδα του Museo della Badia di Vulci.

Άλλο αγγείο, μια μελανόμορφη οινοχόη, με παρόμοιο θέμα (σκηνή αναχωρήσεως πολεμιστού) του 5^ου αι. π.Χ. μπορούμε να ιδούμε και στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίσσης Φωκίδος, αλλά κ.α. Και οι τρεις απ’ ό,τι παρατηρούμε είναι φιλοτεχνημένες την ίδια εποχή!

Αλλά κανένα από τα δυο προαναφερόμενα υπέροχα αγγεία δεν εικονίζει την σκηνή του Αχιλλέως που προανέφερα, και που επωλήθη και χάθηκε για πάντα από τα μάτια των φιλοτέχνων και της Ιστορίας…

Οι δημοπρασίες και οι πωλήσεις αρχαίων αντικειμένων είναι παράνομες και παράτυπες. Τα αρχαία έργα τέχνης δεν είναι αντικείμενα διατιμήσεως. Και ανήκουν στον λαό που τα φιλοτέχνησε, εμπνεύσθηκε και αγάπησε, κάνοντάς τα αντικείμενα καθημερινής χρήσεως για να του ομορφαίνουν την ζωή και την ψυχή. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να του τα στερεί, να του τα κλέβει και να τα κατακρατά χωρίς την θέληση και την άδειά του. Η δημοπρασία του συγκεκριμένου αντικειμένου ξεκίνησε από 20.000 δολλ.!!!

Ο δημοπράτης είπε ότι το έργο ανήκε σε… «αγγλική συλλογή», και ξεμπέρδεψε. Δεν μας είπε όμως, σε ποια, και με ποιον τρόπο αποκτήθηκε από τον Άγγλο «συλλέκτη», δεδομένου ότι δεν υπάρχει νόμιμος τρόπος αποκτήσεως αρχαίων αντικειμένων, τα οποία αγνοεί η Αρχαιολογική Υπηρεσία και το υπ. Πολιτισμού του κράτους, οι πολίτες του οποίου είναι οι κληρονόμοι των.

Παρουσίαση και ανάλυση του δημοπρατούμενου και χαμένου πλέον έργου δημοσιεύθηκε στα έργα του J. Eisenberg «Τέχνη του Αρχαίου Κόσμου» (2002), «Αρχαία όπλα, πανοπλίες, και εικόνες του Πολέμου» (2004), «Χίλια χρόνια Αρχαία Ελληνικά Βάζα» (τ. ΙΙ, 2010), και «Τέχνη του Αρχαίου Κόσμου» (2014), τα οποία ειρήσθω εν παρόδω είναι και εξαντλημένα και δυσεύρετα.

Έτσι, Φθιώτες και Έλληνες, δείτε το σε φωτογραφία, γιατί το αληθινό με το κοιμισμένο υπουργείο Πολιτισμού που έχουμε, δεν πρόκειται να το ξαναδείτε ποτέ…

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου