Βάτα και βατόμουρα

ΒΑΤΑ ΚΑΙ ΒΑΤΟΜΟΥΡΑ

Γράφει ο Παναγιώτης Δημάκης,

υπεύθυνος ιστορικού αρχείου Αμφικλείας-Ελατείας

" Βάτια κι αγκάθια πάτησα Βασίλω μ' " ...Το Δημοτικό τραγούδι παραστατικότατα, περιγράφει τον αγκαθωτό, απωθητικό, έρποντα αυτόν θάμνο, της Ελληνικής υπαίθρου, πού γεμίζει χαντάκια, ρεματιές, χαλάσματα και τ' αγκαλιάζει σφιχτά, με τα αγκυλωτά του μπράτσα, αποκλείοντας και προστατεύοντας, τον δημιουργούμενο χώρο, ένα μικρόκοσμο, όπου η ζωή παντοδύναμη, ασφαλής, αναπαράγεται, φωλιάζει, αναπαύεται. Πλήθος από ζώα, ασβοί, σκαντζόχοιροι, παντοία θηράματα και πουλιά, καταφεύγουν εκεί, Για να τραφούν από τούς μικροσκοπικούς, ξινόγλυκους καρπούς, πού αργούν να ωριμάσουν. Ως παιδιά, περιτριγυρίζοντας, τις ρεματιές όπου βάτα, βατσίνιες και αρκουδόβατοι, θρασομανούσαν, δεν παραλείπαμε να τα δοκιμάσουμε, παρά τα αγκάθια και το μέγεθος των. Φαίνεται πώς και οι αρχαίοι τιμούσαν τους καρπούς τού φυτού αυτού πού ονόμαζαν τότε "μούρον βατώδες".

Το συγκεκριμένο φυτό έχει ονομασθεί Rubus canensces, ενώ υπάρχουν πολλές ποικιλίες του. Επιζεί στις πιο δύσκολες συνθήκες, πολυετές, πανάρχαιο, αναφέρεται ως βάτος (καιομένη), στην Παλαιά Διαθήκη, στην Έξοδο, μάλιστα στη Μονή Αγίας Αικατερίνης, στο Σινά, επιδεικνύεται στους προσκυνητές, στέλεχος του φυτού αυτού, από τα χρόνια εκείνα, να θάλλει ακόμη, κρεμασμένο από το εσωτερικό τείχος, ένα ορατό θαύμα. Τελευταία, μερικοί αγνοούν, τον κόπο και τα αγκάθια, συλλέγουν τους καρπούς και τούς κάνουν μαρμελάδα, απόλυτα οικολογική., καθόλου άσχημη, ως ομολογείται.

*Το παρόν σημείωμα αφορά αναμνήσεις και όχι πραγματεία, περί Rubus can.

                Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου