Οι ονομασίες των παλιών οικισμών του Αγίου Γεωργίου Φθιώτιδας

 

Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΑΠ’ ΟΠΟΥ ΠΡΟΗΛΘΕ

Ζαπούζι – Ζόπεσι – Ζόπα – Ζιόψη (Ζιώψη) – Ασπρόκαμπος

[Του Τάκη Ευθυμίου]

Η μορφή της Ζιώψης το 2005 (Λήψη φωτο Τάκης Ευθυμίου)

 

Προεπαναστατικά στη θέση ‘Κλησόρεμα(Μπζιάκα) υπήρχε ένα μικρός οικισμός τον οποίο ο Γάλλος Περιηγητής Πουκεβίλ, που περιηγήθηκε στον τόπο μας το 1810, στην απογραφή του τον ονομάζει Ζαπούζι και τον κατατάσσει στο τμήμα «Πολιτοχώρια» του Κτηματολογίου Πατρατζίκ (Νέαι Πάτραι-Υπάτη) με 15 σπίτια. Οι κάτοικοί του  επέλεξαν την απόκρυφη θέση ‘Κλησόρεμα για να μην προκαλούν τις αρπαχτικές διαθέσεις των Τούρκων. Σήμερα, εκεί κοντά βρίσκεται το ξωκλήσι του Άη Θανάση και απομεινάρια του Νεκροταφείου.

Μετά την Επανάσταση ο οικισμός μεταφέρθηκε βορειότερα σε περίοπτη θέση και από παραφθορά του λόγου ονομαζόταν Ζόπεσι, Ζόπα, Ζιόψη (Ζιώψη). Οι ρίζες αυτών των λέξεων πιθανότατα έχουν Σλαβική προέλευση.

Στα νεότερα χρόνια επικράτησε η γραφή Ζιώψη με ωμέγα σε μια επιθυμία και προσπάθεια των κατοίκων να της προσδώσουν ελληνική καταγωγή και κυρίως την περίοδο ακμής του οικισμού. Ζωή + όψη = Ζιώψη, δηλαδή ότι υπήρχε έντονη ζωή(πρόοδος) στην όψη του οικισμού. Την περίοδο της ακμής της ήταν σπουδαίο κεφαλοχώρι και αριθμούσε περισσότερους από 1000 κατοίκους. Καθιερώθηκε ως εμπορικό κέντρο της παρατυμφρήστιας περιοχής και σπουδαίος σιτοβολώνας, λόγω της καλλιέργειας του Ασπρόκαμπου. Η ονομασία Ασπρόκαμπος οφείλεται στο ότι η περιοχή είναι διάσπαρτη από ασβεστολιθικές πέτρες, οι οποίες στο φως του ήλιου λαμπυρίζουν.

Ο Ασπρόκαμπος στη σημερινή του μορφή (Λήψη φωτο Ηλίας Τσέλος)

Με το Διάταγμα 9-9-1927 ΦΕΚ/206/1927 ο οικισμός μετονομάστηκε  Ασπρόκαμπος σε μια προσπάθεια της Πολιτείας να αντικαταστήσει τις ξενικές ονομασίες. Επειδή τότε οικισμός με την ονομασία Ασπρόκαμπος απουσίαζε από το χάρτη της Ελλάδας, η πρόταση των κατοίκων έγινε αποδεκτή χωρίς καμιά αντίρρηση.

Στις αρχές του 20^ου αιώνα, λόγω κατολισθήσεων του ασταθούς εδάφους της Ζιώψης, οι κάτοικοι δημιούργησαν νοτιότερα, στη θέση Ισιώματα, τον σημερινό Άγιο Γεώργιο προκειμένου να εκμεταλλευτούν και τη διάβαση του αμαξιτού δρόμου Λαμίας – Καρπενησίου. Σήμερα, ο Άγιος Γεώργιος ανήκει στο Δήμο Μακρακώμης. Την ονομασία του έλαβε από τον προστάτη Άγιό της Τροπαιοφόρο καβαλάρη Γεώργιο.

Πηγές

1. «Απ’ τους Αγάδες στους Τσιφλικάδες», Βασ. Κανέλλος, Λαμία 2021

2. «Η ιστορία του χωριού μου: Άγιος Γεώργιος Φθιώτιδας, Χρ. Κίτσος, θεσσαλονίκη, 1966.

3.«Λαογραφία Ζιώψης-Αγίου Γεωργίου Φθιώτιδος, Χρ. Κίτσος, θεσσαλονίκη, 1972.

4.«Άγιος Γεώργιος Φθιώτιδας: Ιστορία-Λαογραφία»,  Ν. Αντωνόπουλος,   

    εκδ.  Γ. Γκελμπέσης, Αθήνα, 1988.

5.«Το Χωριό», εφημερίδες Συλλόγου Αγροτοπαίδων Αγίου Γεωργίου.

6.«Στα χνάρια της Γενέτειρας Ζιώψης», Ευθυμίου Τάκης, Λαμία 2007.

7.«Φθιώτις», Ι. Βορτσέλας, εκδ. "Κασταλία", Αθήνα.