Ο μύλος των Αφων Τσιαχρή στον Άγιο Γεώργιο

 

Ο ΜΥΛΟΣ ΤΩΝ «ΑΔΕΛΦΩΝ ΤΣΙΑΧΡΗ» ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΕΩΡΓΙΟ ΤΥΜΦΡΗΣΤΟΥ

[Του Γιώργου Δ. Γεωργαντά]

Τα πρώτα χρόνια Την δεκαετία του 60 στην Ελλάδα επικρατούσε σε όλους σχεδόν τους τομείς, της οικονομίας ένα κλίμα έντονης δραστηριότητας απόρροια των αναγκών που παρουσιάστηκαν με το τέλος των καταστρεπτικού Β΄ Παγκόσμιου πολέμου, και του πολύ ελκυστικού θα έλεγα παραδείγματος των Ευρωπαϊκών κρατών (και του Ανατολικού μπλοκ) δηλ. της ταχύτατης ανασυγκρότησης των και της ραγδαίας ανάπτυξης της Βιομηχανίας των με ότι αυτό συνεπάγεται όσον αφορά στην κινητικότητα του πληθυσμού, στον τρόπο ζωής, στην αστυφιλία, που σύντομα ήρθανε και στη χώρα μας. Στη Δυτική Φθιώτιδα με τα λίγα μικρά χωριά με τις ακόμη πιο λίγες καλλιεργήσιμες και παραγωγικές εκτάσεις λόγω του ημιορεινού ανάγλυφου και του σχετικά μικρού πληθυσμού της, οι νερόμυλοι που ήταν εγκατεστημένοι όσο πιο κοντά ήταν δυνατόν στην παραγωγή (προς διευκόλυνση της μεταφοράς των γεννημάτων), άρχισαν να εγκαταλείπονται σταδιακά. Για παράδειγμα οι μύλοι, των Γεωργανταίων στον Άγιο Γεώργιο, των Σκουραίων στα Διπόταμα, στο Δίκαστρο, στο Παλαιόκαστρο στη Βίτωλη του Καλλιώρα και άλλοι σταμάτησαν να λειτουργούν. Ο τελευταίος μύλος που λειτουργούσε μέχρι πρόσφατα ήταν του Γόνη στον Αγ. Γεώργιο και ο μύλος στην Πτελέα ο οποίος είναι μεν λειτουργικός και επισκέψιμος μέχρι σήμερα αλλά δεν έχει εμπορική δραστηριότητα. Ένας άλλος παράγοντας που επηρέασε αυτή την ύφεση είναι η μεταστροφή των νέων προς άλλα επαγγέλματα κα η φυγή και μοιραία η εγκατάλειψη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας καθιστώντας περιττή την λειτουργία των νερόμυλων, οι οποίοι ως τότε άλεθαν καλαμπόκι , γιατί αυτό καλλιεργούσαν οι χωρικοί κυρίως προκειμένου να ταΐσουν τα ζώα τους και με το καλαμποκάλευρο να ζυμώσουν ψωμί για την οικογένεια τους. Αν κάποιοι τότε καλλιεργούσαν σιτάρι αυτό ήταν ελάχιστο. Το 1960 ο Γεωργικός Συνεταιρισμός στον Άγιο Γεώργιο ήταν ο βασικός προμηθευτής σιταριού και καλαμποκιού (το οποίο τότε εισάγονταν από την Ρουμανία). Οι κάτοικοι των χωριών της περιφέρειας του Αγίου Γεωργίου που ακόμη και σήμερα είναι συγκοινωνιακός κόμβος και εμπορικό κέντρο της περιοχής, κατέβαιναν με τα υποζύγια για να αγοράσουν από εδώ το σιτάρι το καλαμπόκι, η το χοντρό αλάτι (που χρειάζονταν για τα τυριά), και στη συνέχεια έπρεπε να τα αλέσουν σε κάποιο μύλο για να πάρουν αλεύρι για ψωμί, η ζωοτροφή για τα οικόσιτα.

1. Τα κυριότερα χωριά που είχαν τακτική επικοινωνία και προμηθεύονταν σχεδόν τα πάντα και εξυπηρετούνταν για την άλεση και την προμήθεια σιταριού, καλαμποκιού, αλατιού κλπ. από τον Άγιο Γεώργιο ήταν το Νεοχωράκι ασφαλώς, και τα, Δίκαστρο, Περίβλεπτο, Πιτσιωτά, Μεσαία και Μεγάλη Κάψη, Μερκάδα, Μαυρίλο, Νεοχώρι κ.α.

«Βρες μια ανάγκη στην αγορά και αναπλήρωσέ την»

Είναι τα λόγια ενός από τους αδελφούς Τσιαχρή, του Χρήστου, που μαζί με τον μεγαλύτερο αδελφό τον Παντελή στα τέλη της δεκαετίας του 50, διαπίστωσαν την αδυναμία των νερόμυλων και αποφάσισαν να καλύψουν τις ανάγκες τις περιοχής σε ποιοτικό αλεύρι στήνοντας από την αρχή ένα σύγχρονο κυλινδρόμυλο. Στο σημείο που βρίσκεται σήμερα ο μύλος (το οικόπεδο ήταν προίκα της μητέρας τους Βασιλικής το γένος Θεοδοσοπούλου) έχτισαν ένα ισόγειο κτήριο με σκεπή από λαμαρίνες και εγκατέστησαν τις δυο πρώτες κυλινδρομηχανές με 2 ζευγάρια κυλίνδρων η κάθε μια, και ένα κόσκινο τύπου "πλανσίχτερ" Αρχικά χρησιμοποιήθηκε ένα τρακτέρ από γειτονικό χωριό για να δώσει κίνηση στο συγκρότημα με έναν ιμάντα από το PΤΟ και στη συνέχεια μια σταθερή μηχανή Μερσεντές 6κυλίνδρων 120 ίππων έως ότου η ΔΕΗ κατασκευάσει δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας ανάλογης ισχύος για το μύλο. Οι δυο κυλινδρομηχανές με τις οποίες ξεκίνησε να αλέθει ο μύλος αγοράστηκαν από τους Αδελφούς Διαμαντή που τις είχαν στο μύλο τους στο Λιανοκλάδι. Αυτός ο μύλος σταμάτησε να λειτουργεί εκείνη την εποχή, ίσως λόγω συνταξιοδότησης των ιδιοκτητών. Παρά τις δυσκολίες τα πράγματα έδειχναν ευοίωνα και τα δυο αδέλφια αποφάσισαν να αναβαθμίσουν το μύλο εισάγοντας από τη Γερμανία ακόμη δυο κυλινδρομηχανές και δυο «πλανσίχτερ». Με εργολάβο τον Υφαντή έγινε επέκταση του κτιρίου στη μορφή που είναι σήμερα και με τη βοήθεια του ειδικού τεχνικού μύλων ΛΙΝΟΥ από τον Πειραιά εγκαταστάθηκαν τα νέα μηχανήματα. Τώρα πλέον μπορούσαν να αλέσουν αξιόλογες ποσότητες σιταριού και να εμπορευτούν το αλεύρι στα αρτοποιεία, μέχρι την Αθήνα, και παράλληλα να εξυπηρετούν τα χωρικά αλέσματα όλης της περιοχής. Η Εθνική Τράπεζα στήριξε την επιχείρηση που πλέον αγόραζε μεγάλες ποσότητες ντόπιων σιταριών από τον κάμπο του Λιανοκλαδίου και από άλλες περιοχές τα οποία αποθήκευε σε διάφορες αποθήκες με τη συνδρομή της ΓΕΝΙΚΗΣ ΑΠΟΘΗΚΩΝ. Με ιδιόκτητα φορτηγά και άλλα μέσα διανομής ο μύλος λειτούργησε με παράγωγη ποιοτικού αλεύρου από μαλακά και σκληρά σιτάρια και καλαμπόκι μέχρι το 1984. Μετά από 40 χρόνια αδιάκοπης λειτουργίας ανέλαβαν την διαχείριση τα παιδιά των αδελφών Τσιαχρή ο Γιάννης του Παντελή και ο Γιάννης του Χρήστου. Σήμερα ιδιοκτήτης είναι ο Γιάννης (Νάκος) Π. Τσιαχρής και ο μύλος λειτουργεί αποκλειστικά σαν επιχείρηση ζωοτροφών.

2. Ο νερόμυλος με τις μυλόπετρες αλέθει ολόκληρο τον καρπό σε αλεύρι και δεν έχει τη δυνατότητα να ξεχωρίσει το πίτυρο Αυτό το έκαναν οι γυναίκες στο σπίτι κοσκινίζοντας το αλεύρι πριν να ζυμώσουν ψωμί ,να ανοίξουν φύλλο για πίτες κλπ. Αργότερα κάποιοι νερόμυλοι πιεζόμενοι από τον ανταγωνισμό των νεοεμφανισθέντων κυλινδρόμυλων πρόσθεσαν στον εξοπλισμό τους τα περιστροφικά κόσκινα, τα λεγόμενα μπουράτα που κοσκίνιζαν το αλεύρι και διαχώριζαν το πίτυρο, βελτιώνοντας αισθητά την ποιότητα του αλεύρου χωρίς ποτέ φυσικά να φτάσουν τους νεόφερτους κυλινδρόμυλους.

3. Το πλανσίχτερ (plansifter) είναι ένα μηχάνημα που διαθέτει μια σειρά από επίπεδα κόσκινα με σίτες διαφόρων "Νούμερων" τοποθετημένα το ένα επάνω στο άλλο σε έναν κλωβό τα οποία κινούνται με ελλειπτική κίνηση, αντίθετα με την έως τότε καθιερωμένη γραμμική κίνηση των κόσκινων.

 

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου