Ο παπα-Ανυπόμονος

Ο ΠΑΠΑ - ΑΝΥΠΟΜΟΝΟΣ

[Ένας αρχιμανδρίτης θρύλος]

Ο ηγούμενος Γερμανός Δημάκος, (1912-2004) το κανονικό του όνομα ήταν Γεώργιος και όταν χειροτονήθηκε το έκανε Γερμανός, γνωστός τον καιρό της Εθνικής Αντίστασης ως «Πάπα-Ανυπόμονος» ήταν ένας από τους πιο ονομαστούς ιερείς που πήρανε μέρος στην Αντίσταση.

 Υπογραμμίζεται ρητά (για να προλάβουμε τον οποιοδήποτε επικριτή) ότι ο συγκεκριμένος ανταρτοκαλόγερος πήρε μέρος μόνο στον πόλεμο εναντίον του Γερμανού και Ιταλού κατακτητή και όχι στον εμφύλιο που ακολούθησε μετέπειτα. Ο παπά-Ανυπόμονος έπιασε τα άρματα μόνο και μόνο για να απελευθερώσει την Ελλάδα από τους ξένους κατακτητές και βρέθηκε στο πλευρό του Άρη τότε που ο ΕΛΑΣ αντιπροσώπευε την Εθνική αντίσταση. Μετέπειτα όταν αυτό πήρε πολιτική κατεύθυνση και στον εμφύλιο που επακολούθησε ο παπά-ανυπόμονος ΔΕΝ ΕΛΑΒΕ μέρος και μάλιστα κατέκρινε αυτόν τον εμφύλιο.

Ο παπα-Ανυπόμονος κατά την
απελευθέρωση της Λαμίας

 Γεννιέται στο Αγρίδι Αρκαδίας στα 1912. Είναι από τα μικρότερα αγόρια μιας πολυμελούς οικογένειας. Το 1934 χειροτονείται διάκονος στη Φθιώτιδα. «Το ’42 διορίστηκα ηγούμενος στη μονή Αγάθωνος και ταυτόχρονα επίτροπος στη μονή Δαδιού», θυμάται. «Η περιοχή ήταν ΕΑΜοκρατούμενη. Από εδώ ξεκίνησε ο Άρης, από την καλύβα του Στεφανή έξω από τη Σπερχειάδα. Εγώ τότε δεν είχα ιδέα απ’ αυτά. Πρωτομυήθηκα από ένα βιβλιαράκι του Δημήτρη Γληνού με τίτλο: “Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ”, κι άρχισα να βοηθώ».

Παράλληλα διορίζεται πρόεδρος στο Δαδί (Αμφίκλεια), πρωτοστατεί στην ανύψωση του ηθικού των κατοίκων και συμμετέχει στις επιτροπές εθνικής αλληλεγγύης. Με τους Ιταλούς παίζει το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι. Προδίδεται, όμως, από μια ελαττωματική γραφομηχανή: «Οι Ιταλοί είχαν έναν υπολοχαγό, Μάριο, απαίσιο στη μορφή και απαισιότερο στην ψυχή. Μια μέρα ξεκόλλησε από την πινακίδα της κοινότητας ένα χαρτί αλλά πήρε κι άλλο ένα από τη διπλανή κολόνα». Ένα στραβό πλήκτρο της γραφομηχανής αποκαλύπτει ότι οι ανακοινώσεις της κοινότητας και οι προκηρύξεις του ΕΑΜ γράφονταν από την ίδια μηχανή.

 Δεν μένει, λοιπόν, στον καλόγερο, παρά να ανηφορίσει στο βουνό. Στην Καλοσκοπή συναντιέται με την ανταρτοομάδα του Άρη και του ζητά να καταταγεί στον ΕΛΑΣ. «Δεν θα αντέξετε», μου λέει. «Ε! Όσο αντέξω», του απαντώ. Στο ελατοδάσος καθίσαμε να κολατσίσουμε. Πάνω στα έλατα πηδούσε ένα σκιουράκι. Ο Άρης έβγαλε την αραβίδα του που στο κοντάκι είχε μια σφραγίδα του Άη Γιώργη. “Το κατεβάζεις παππούλη;”, μου λέει. Ρίχνω μια και πάρτο κάτω το ζουλαπάκι. “Η αραβίδα είναι δική σου”, μου λέει τότε ο Άρης. Και δεν την ξαναφόρεσε. Την έδωσε σε μένα».

 Την επόμενη ο πατέρας Γερμανός αποκτά το προσωνύμιο με το οποίο μένει στην ιστορία: «Στην Αγία Τριάδα, ο καπετάν Λευτέρης ο Χρυσιώτης έγραφε τους νεοκαταταγέντες. Ο Άρης καθόταν δίπλα. “Εγώ καπετάν Λευτέρη τι ψευδώνυμο να πάρω;” τον ρωτούσα συνέχεια. “Μην είσαι ανυπόμονος!”, είπε ο Άρης. Και μου ‘μεινε».

 Ο Ανυπόμονος γίνεται ο παπάς του έφιππου ουλαμού του γενικού στρατηγείου του ΕΛΑΣ, επίσημη ονομασία των επίλεκτων της προσωπικής φρουράς του Άρη, των περίφημων μαυροσκούφηδων. «Θα φοράς πάντα το καλυμμαύχι. Το σταυρό δε θα τον βγάλεις ποτέ», μου έλεγε ο Άρης. “Μα δεν με βολεύει. Να βάλω μαύρο σκουφί όπως όλοι;” “Οχι! Θα φοράς καλυμμαύχι”, μου απαντούσε».

Μετά την απελευθέρωση και κατόπιν προτροπής του Άρη επιστρέφει στο μοναστήρι, ηγούμενος. Υπέστη όμως ανελέητο κυνηγητό. «Στις 29 Ιουλίου. Όταν ο Βελουχιώτης, στις 14 Μαΐου του 1943 συγκροτούσε το αντιστασιακό σώμα και στρατολογούσε άνδρες στη περιοχή δυτικά του χωρίου Κουκουβίστα της Γκιώνας, πήγε και τον βρήκε ο αρχιμανδρίτης Γερμανός, ηγούμενος της Μονής Αγάθωνος, μια μονή κοντά στην Υπάτη όπου ήταν και πρόεδρος της κοινότητας και ταυτόχρονα επίτροπος της Μονής Δαδιού-Αμφίκλειας. Ύστερα από παρότρυνση του, αφού τον καταζητούσανε πλέον οι Ναζί, προσχώρησαν στον ΕΛΑΣ και ο μητροπολίτης Κοζάνης Ιωακείμ και ο μητροπολίτης Ηλείας Αντώνιος.»Είχε χαρίσει ως φυλαχτό στον Άρη Βελουχιώτη ένα σταυρό, που ο αντιστασιακός καπετάνιος, κουβάλαγε πάντα μαζί του. Ως έμπιστος του Άρη Βελουχιώτη έμεινε γνωστός ως ο «παπάς του Άρη» και επειδή ριχνόταν πρώτος στη μάχη και παρότρυνε και τους συμπολεμιστές έμεινε πιο γνωστός ως «Πάπα-Ανυπόμονος». Διορίστηκε ως Στρατιωτικός Ιερέας του Γενικού Αντιστασιακού Στρατηγείου. 

Το 1946 μετά τη περίφημη Συμφωνία της Βάρκιζας επέστρεψε στο μοναστήρι του Αγάθωνος, όπου και έμεινε ως ηγούμενος όλα τα επόμενα χρόνια. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του η εκκλησία τον αναγνώρισε ως ήρωα, και ως έναν από τους κληρικούς που συμμετείχε στον αγώνα εναντίον του κατακτητή με τα όπλα και τις σφαίρες, ενώ η πολιτεία τον τίμησε ως σύμβολο της Αντίστασης.
 Το 2000 συγκεκριμένα η Ιερά Σύνοδος έκδωσε έναν τόμο με τίτλο «Μνήμες και Μαρτυρίες από το ’40 και την Κατοχή» με αναφορές στη δράση του τον καιρό της Κατοχής. Δεν ξέχναγε ποτέ ως ανθρωπιστής ιερέας να υπενθυμίζει στους ανώτερους κληρικούς ότι έχουν χρέος να νοιάζονται και για τις ανάγκες των κατοίκων τις επαρχίας. Συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 1998 συνομιλώντας με τον μητροπολίτη Φθιώτιδας Νικόλαο ήθελε να αποστείλει στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Σεραφείμ μερικές ιδέες του για να ανακατασκευάσουν την ιστορική γέφυρα του Γοργοποτάμου, αναπλάθοντας και τη γύρω περιοχή. Στάθηκε άτυχος καθώς ο Σεραφείμ πέθανε τρεις μήνες μετά.
Πέθανε το 2004 στις 9 Ιουνίου σε ηλικία 92 χρονών σε μια κλινική της Λαμίας. Ας γνωρίζουν λοιπόν όσοι αρχαιολάτρες και άλλοι κατακρίνουν τους παπάδες ότι, αν μπορούν να το πράττουν ελεύθερα αυτό, το οφείλουν σε έναν…παπά!

«Ότι έκανα δεν το έκανα σαν άτομο. Το έκανα σαν ρασοφόρος τιμώντας και δικαιώνοντας την παράδοση του Ελληνικού ράσου (…) Μπροστά είχαμε την Ελληνική σημαία που έγραφε ελευθερία η θάνατος. Δεν είχαμε αντικαταστήσει την Ελληνική σημαία με ροζοπαντιέρα. Ούτε μετέπειτα κατορθώσανε να αντικαταστήσουν την σημαία της Εθνικής αντίστασης με…ροζοπαντιέρα»  έλεγε ο «ανυπόμονος» ήρωας.

ΠΗΓΗ:  http://www.pentapostagma.gr/2011/08/blog-post 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΑΝΑΡΤΗΣΗ: Τάκης Ευθυμίου