Παναγία Δαμάστα

ΠΑΝΑΓΙΑ ΔΑΜΑΣΤΑ

(της Μοναχής Κασσιανής)

Τα Μοναστήρια για τον ευσεβή ελληνικό λαό ήταν από την αρχή της ιδρύσεώς τους τα φυλάκια της Εκκλησίας μας. Οι Μοναχοί, που τα υπηρετούν, τα εκλεκτά τάγματα πνευματικής επιφυλακής της θριαμβεύουσας Εκκλησίας μας. Σ’ ένα τέτοιο φυλάκιο, σε ένα τέτοιο άοκνο εργαστήρι ψυχών, καλούμεθα να προσκυνήσουμε και μεις στην Άχραντη Κόρη με τα χαλκά μάτια, την Παναγία Δαμάστα.

Σαν σωστική κιβωτός υψώνεται επιβλητικά στις καταπράσινες βορινές κορυφές του Καλλιδρόμου η σεπτή Μονή της Παναγίας Δαμάστρας, αφιερωμένη στο γενέσιον της Θεοτόκου. Η ιστορία της χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ακριβή ιστορικά στοιχεία δεν υπάρχουν.

Η παράδοση αναφέρει, ότι την εποχή της εικονομαχίας (726-843 μ.Χ.) μοναχοί προερχόμενοι από τη Δαμασκό της Συρίας μετέφεραν την ιερή εικόνα στον ελληνικό χώρο, θέλοντας να την προστατέψουν. Μετά από αποκάλυψη της Θεοτόκου έχτισαν την Ιεράν Μονήν στον ομώνυμο χώρο, αφιερώνοντας τη στη θαυματουργό εικόνα. Για τον ευσεβή λαό της φθιωτικής γης, η Παναγία δεν άργησε να γίνει το θεραπευτήριο ψυχών και σωμάτων, η Δαμάστ(ρι)α κάθε πόνου και αρρώστιας και ταυτόχρονα η χορηγός κάθε ευλογίας.

Η Ιερά Μονή διεδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821. Υπήρξε οπλαρχηγείο του Αθανασίου Διάκου, του Δυοβουνιώτη και του Πανουργία. Ο τότε ηγούμενος Νεόφυτος με είκοσι Μοναχούς θυσιάστηκε για την απελευθέρωση της Ελλάδος. Ο επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας παρέδωσε τη βασανισμένη του ψυχή, χτυπημένος από τους Τούρκους, κοντά στο Μοναστήρι, στη θέση Χαλκομάτα. Οι τελευταίες του λέξεις ήταν «Παναγιά μου Δαμάστα, σώσε την Ελλάδα». Η Μονή πυρπολήθηκε από τους Τούρκους και οι Μοναχοί εκδιώχθηκαν. Λίγα χρό­νια αργότερα και με ενέργειες του Δήμου Ηρακλειωτών, οι επιζώντες μοναχοί επέστρεψαν και η Μονή ξανάρχισε να λειτουργεί. Κατά τη δεκαετία του 1940, ο αείμνηστος Καθηγούμενος Ευλόγιος Μορφής, εργάσθηκε αόκνως δια την ανάδει­ξη της Μονής. Ο πρόωρος όμως θάνατος του δεν του επέτρεψε να αποπερατώσει ό,τι άρχισε.

Η Ιερά Μονή μετετράπη σε γυναικεία με Βασιλικό Διάταγμα του 1953. Η σημε­ρινή Καθηγουμένη Κασσιανή Ανδριώτου, παρέλαβε την Μονήν τη προτροπή της Κυρίας Θεοτόκου και τη ευλογία του Μακαριστού Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ.κ. Αμβροσίου Νικολαΐδη. Η σεβαστή μας γερόντισσα είναι αυτή που ανέδειξε το Μοναστήρι μας στο λαό της Φθιώτιδος και γενικά στην Ελλάδα. Επί των ημερών της και με την άμετρο συνδρομή του μακαριστού Μητροπολίτου Φθιώτιδος  κ.κ. Δαμασκηνού, ανακαινίσθη εσωτερικά και εξωτερικά ο ναός, χτίσθηκαν τα κελιά των Μοναζουσών, οι βοηθητικοί χώροι της Μονής, οι αποθήκες, τα εργα­στήρια, οι αίθουσες φιλοξενίας των προσκυνητών, ο ξενώνας, το Δεσποτικό. Δια­μορφώθηκε ο εσωτερικός και εξωτερικός περίγυρος, τελειοποιήθηκε το υδραγω­γείο της Μονής.

Κάτω από την στιβαρή πνευματική της καθοδήγηση αγωνίζονται δεκατέσσερις ψυχές τον καλόν αγώνα της πίστεως. Σ’ αυτό το εργαστήρι τον νηπτικού αγώνος, νυχθημερόν προσφέρονται δοξολογίες προς τον Παντοκράτορα Θεόν και ικεσίες υπέρ παντός του κόσμου. Με την προσωπικήν τους εργασία οι Μοναχές έχουν διαμορφώσει -προς δόξαν Θεού- τον χώρο σ’ ένα επίγειο Παράδεισο. Η αδιάλει­πτος προσευχή συνδυασμένη με την μετά κόπου εργασία των αδελφών, επιτελεί θαύματα στις ψυχές τους. Τα πάντα εύσχημα και επιμελή τονίζουν αυτήν την πνευματικήν αναγέννηση. Οι αδελφές επιδίδονται κυρίως σε έργα υφαντικής, κεντή­ματος, αγιογραφίας και διαφόρων άλλων εκθεμάτων. Με την προσωπική τους εργασία -κτηνοτροφική και αγροτική- εξοικονομούν τις ανάγκες τους και την φιλοξενία των προσκυνητών.

Η πάντων καταφυγή και ακαταίσχυντος ελπίδα των Χριστιανών, η έφορος τού­του του τόπου, η Πανάμωμος και Άχραντος Παναγία Δαμάστα σκεπάζει, προστα­τεύει και ευλογεί αυτόν το χώρο, τον αγιασμένο με την παρουσία και τα θαύματα Της. Με ευγνωμοσύνη στη Μορφή Της συνεχίζεται η ζωή στο Ιερό κοινόβιο Της. Μαζί του συνεχίζεται και η προσφορά στον σύγχρονο κουρασμένο ψυχικά άνθρω­πο. Αναρίθμητα τα θαύματα που καθημερινά ζούμε. Απερίγραπτη η Πίστη των προσκυνητών Της. Θαυμαστή και ανεξάντλητη η χάρις που άφθονα σκορπίζει. Για όλα αυτά με ευγνωμοσύνη Την ευχαριστούμε και θερμώς ικετεύομεν «Τούτον τον οίκον στερέωσον Κύριε ταις ικεσίαις της Μητρός Σου». Αμήν