Η Εθνική Αντίσταση με το μάτι Γερμανού ιστοριογράφου

Η Εθνική Αντίσταση

με το μάτι Γερμανού ιστοριογράφου

(του Γεωργίου Αποστολόπουλου, οικονομολόγου)

Ο Hermann Frank Meyer, Γερμανός από το Αμβούργο, γεννήθηκε το 1940 και, έχοντας σπουδάσει διεθνές εμπόριο (Αμβούργο, Παρίσι, Οχάιο ΗΠΑ), έζησε και εργάσθηκε στην Ισπανία, τη Γαλλία, τη Νιγηρία, την Ελβετία και τις Βρυξέλλες. Από το 1963 άρχισε να επισκέπτεται την Ελλάδα αναζητώντας τα ίχνη του πατέρα του που, ως Γερμανός αξιωματικός της Βέρμαχτ, έλαβε μέρος (1942) στις εργασίες επισκευής της γέφυρας Γοργοποτάμου που ανατίναξαν οι ελληνικές αντιστασιακές μονάδες του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ. Αν και μη ειδικός, επί 25 συναπτά έτη συνέλεξε υλικό τόσο στην Ελλάδα όσο και -πολύ περισσότερο- στη Γερμανία και το προϊόν της εργασίας του παρουσιάζεται στο προσφάτως εκδοθέν βιβλίο του (2003-2004) υπό τον τίτλο: Von nach Kalavryta. Die blutige Spur der 117. Jaeger – Division dyrch Serbien und Griechenland (Από τη Βιένη στα Καλάβρυτα: Τα αιματηρά ίχνη της 117^ης μεραρχίας καταδρομών στη Σερβία και στην Ελλάδα). Το βιβλίο αυτό που χαιρετίστηκε από πανεπιστημιακούς της Ιστορίας στη Γερμανία, μεταφράσθηκε  από το βιβλιοπωλείο της «Εστίας» και στα ελληνικά.

Όπως και αν έχει το πράγμα, το βιβλίο παραθέτει στοιχεία και πληροφορίες που εμπλουτίζουν τη γνώση μας γύρω από το μεγάλο αυτό κεφάλαιο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αν και ο συγγραφεύς χαρακτηρίζει τις ωμότητες και τα ολοκαυτώματα των Γερμανών σαν «αντίποινα», δεν παύει να δίνει, με αρκετή δόση αντικειμενικότητας, τη γεύση και τη διάσταση των διαδραματισθέντων σε βαθμό, που όχι μόνον δεν περιορίζεται, αλλά ενισχύεται ο ρόλος της Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης για τη συνολική έκβαση του φοβερού Β' Παγκόσμιου Πολέμου.

Τεράστια προβλήματα ανεφοδιασμού για τις γερμανικές μονάδες καθώς οι Έλληνες αντάρτες, που δρούσαν πότε μόνοι τους και πότε σε συνεργασία με Άγγλους συμμάχους, προκαλούσαν ζημιές στο σιδηροδρομικό δίκτυο και κυρίως στο τμήμα Λιανοκλαδίου-Αμφίκλειας. Μεγάλης κλίμακας δολιοφθο­ρές είναι η ανατίναξη της γέφυρας Γοργοποτάμου (Νοέμβριος 1942) και Ασωπού (21 Ιουνίου 1943). Η επίθεση ανταρτών, τη νύχτα της 12ης Απριλίου 1943, με δύναμη περίπου 500 ανδρών, στο σιδηροδρομικό σταθμό Αμφί­κλειας είχε μεγάλο αντίκτυπο στις δυνάμεις κατοχής, καθώς τη στιγμή της επίθεσης βρίσκονταν στο σταθμό πέντε αμαξοστοιχίες γεμάτες με στρατιωτικό εξοπλισμό της Βέρμαχτ και ένα γερμανικό τρένο με αδειούχους. Οι ανταρτική δύναμη έκαψε τις αποθήκες κάρβουνου, ανατίναξε τη δεξαμενή νερού και άφησε χωρίς οδηγό να κυλήσουν προς την κατεύθυνση της Θήβας δύο κατάφορτες αμαξοστοιχίες που τσακίστηκαν αφού εκτροχιάστηκαν λίγο παρακάτω στις πλαγιές.

Το πέρασμα του Μπράλου οι Γερμανοί το ονόμαζαν «πέρασμα των Θερ­μοπυλών» που ήταν συνυφασμένο με φόβο και τρόμο, καθώς σε κάθε είσο­δο και έξοδο από τούνελ, που το ένα διαδέχεται το άλλο σε όλη την περιοχή μας, οι κρυμμένοι αντάρτες είχαν σε απόσταση βολής μόλις 3 μέτρων το προσωπικό και το υλικό των διερχομένων αμαξοστοιχιών.

Τα ογκούμενα προβλήματα ανεφοδιασμού της Βέρμαχτ επεχείρησαν να αντιμετωπίσουν δυνάμεις της 117ης μεραρχίας καταδρομών, που μετέβη­σαν στη Βουλγαρία και οδήγησαν στην Ελλάδα φάλαγγα φορτηγών, η οποία, όμως δέχθηκε επίθεση στις 21 Ιουνίου 1943 στο πέρασμα Σαρανταπόρου από μονάδες του ΕΛΑΣ του «τμήματος Αμάρμπεη» [Θεόδωρου Καλλίνου] που τελούσαν υπό τις διαταγές του Στρατηγού Στέφανου Σαράφη. Μετά από επτάωρη ανταλλαγή πυρών οι Γερμανοί συνετρίβησαν.

Ο Γερμανός συγγραφέας σημειώνει για την εν λόγω συμπλοκή:

«Η σύγκρουση ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τους Γερμανούς έγινε την ίδια μέρα με την καταστροφή της γέφυρας του Ασωπού από Βρετανούς δολιοφθορείς, η οποία βρί­σκεται σε μία δύσβατη περιοχή ανάμεσα σε δύο σήραγγες πάνω στη διαδρομή Αθήνας-Θεσσαλονίκης. Η ανατίναξη της γέφυρας και η επίθεση κατά της φάλαγ­γας οχημάτων της 117ης μεραρχίας καταδρομών, σηματοδότησαν την επιτυχή έναρ­ξη της επιχείρησης «animals»... Οι μονάδες του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ ανατίναξαν -στο πλαίσιο αυτής της επιχείρησης και υπό την καθοδήγηση Βρετανών αξιωματι­κών- μέχρι τα μέσα Ιουλίου αμέτρητες γέφυρες, δρόμους, σιδηροδρομικές γραμ­μές, τηλεπικοινωνίες και άλλους επίσης στρατηγικής σημασίας στόχους».

Πηγή: «Σκαμνός-Στην καρδιά της Ρούμελης»

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου