Η Σκόρλια με τα υψωμένα δένδρα της

Η Σκόρλια με τα υψωμένα δένδρα της

(του μακαριστού ιερέα Λάμπρου Γεωργίου)

Στην τοποθεσία Αλώνια της Σκόρλιας σώζεται μια γέρικη βελανιδιά με ένα σιδερένιο σταυρό στον κορμό της.

Χιλιάδες άνθρωποι έχουν περάσει από εκεί, έχουν ξεκουραστεί στο βαθύ ίσκιο της, έχουν κάνει το σταυρό τους και έχουν την απορία πως βρέθηκε εκεί ο σταυρός. Αυτή την ιστορία θα προσπαθήσω να σας διηγηθώ όπως την άκουσα από τους προπαπούδες όταν ήμουν παιδί.

Πριν πολλά-πολλά χρόνια οι Σκορλιώτες βρέθηκαν σε πολύ δύσκολη θέση. Η ζωή βέβαια στο χωριό ήταν πάντα δύσκολη αλλά εκείνο το διάστημα η μια κακοτυχία ακολουθούσε την άλλη. Οι λιγοστές καλλιέργειες δεν απέδιδαν, τα ζώα ψοφούσαν και τα δέντρα ξεραίνονταν. Σκέφτηκαν, λοιπόν, να εξορκίσουν το κακό με την «ύψωση» των δέντρων.

Διάλεξαν τέσσερις βελανιδιές – δέντρα με αντοχή και μακροζωία – που βρίσκονταν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και σχημάτιζαν μεταξύ τους σταυρό. Η μία βόρεια στη θέση Βάια, νότια στα Αλώνια, δυτικά στο Σταυρό και ανατολικά στις Στρούγκες.

Στις 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, μετά τη θεία λειτουργία έγινε αγιασμός από τον ιερέα και στη συνέχεια όλοι μαζί εκκλησιαστικό, κοινοτικό συμβούλιο και οι κάτοικοι του χωριού ξεκίνησαν σε πομπή για τα σημεία που βρίσκονταν τα δέντρα.

Ένας νέος του χωριού έκανε ένα άνοιγμα στον κορμό του δέντρου βάθους 10 πόντων και σε ύψος 2 μέτρων από το έδαφος. Μέσα στο άνοιγμα τοποθέτησε την ύψωση από ένα πρόσφορο που διαβάστηκε στη θεία λειτουργία, έκλεισε το άνοιγμα με ξύλο και επάνω κάρφωσε ένα σιδερένιο σταυρό. Στη συνέχεια όλοι μαζί ψάλανε το απολυτίκιο «Σώσον Κύριε το λαό σου» και το κοντάκιο «ο υψωθείς εν τω Σταυρώ».

Το μεγαλύτερο από αυτά τα δέντρα στη θέση Στρούγκες κάηκε από κεραυνό το 1950. Τα άλλα τρία μένουν εκεί αγέρωχα στη θέση τους, να προστατεύουν το έρημο πλέον χωριό και να περιμένουν τους επισκέπτες του καλοκαιριού.

Μετά από αυτό το γεγονός επικράτησε το έθιμο να τάζουν στην εκκλησία οπωροφόρα δέντρα και χωράφια τα λεγόμενα «βακούφικα». Τους καρπούς των δέντρων και τη σοδειά των χωραφιών τα συγκέντρωνε το εκκλησιαστικό συμβούλιο, τα πουλούσε και με τα χρήματα κάλυπτε ανάγκες της εκκλησίας.

Τα χωράφια αυτά βρίσκονται στη θέση Παλκάκια και Ψηλή Ράχη που τώρα έχουν γίνει αδιάβατο δάσος. Μία μεγάλη καρυδιά στη θέση Βάια ξεράθηκε το 1995.

Έχουν περάσει πάνω από 100 χρόνια από τότε που συνέβηκαν αυτά στην ωραία Σκόρλια και στέκουν ακόμη εκεί σύμβολα μιας άλλης εποχής για να θυμίζουν στους νέους τις ρίζες μας.

Πηγή: «Φωνή της Πτελέας», Φεβρ. 2002

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου