Γραμμόφωνο στη Ζημιανή

To  πρώτο γραμμόφωνο στη Ζημιανή (Δίκαστρο)

[Πριν από 90 χρόνια ακριβώς]

Του αντιστρ.  Λεωνίδα Ιωάννου Καρφή

Μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα, προϊόντα τεχνολογίας έφερναν στo  Δίκαστρο μόνο οι ομογενείς της Αμερικής, οι Αμερικάνοι.  Η περιοχή  του χωριού είναι ορεινή και πρόσφερε μόνο παραδοσιακή απασχόληση. Κτηνοτρόφοι, γεωργοί και τεχνίτες ήταν οι κάτοικοι. Οι χρηματικές απολαβές τους ήταν χαμηλές και  δεν  επαρκούσαν για την απόκτηση αγαθών, πέραν των λίαν απαραιτήτων  προς το ζήν.

     Πολλοί από τους οικονομικά ενεργούς κατοίκους, οι νέοι του χωριού, αναγκάζονταν να ξενιτευτούν, προς αναζήτηση μιας καλλίτερης ζωής  για τους  ίδιους, αλλά  και για βοηθήσουν τις οικογένειές τους. Η χώρα  με την  αποδοτικότερη και μεγαλύτερη αγορά εργασίας ήταν τότε  η Αμερική. Οι οικογένειες, που είχαν μέλη τους στην Αμερική,  διακρίνονταν, ζούσαν καλλίτερα,  από τις άλλες στο χωριό.

       Οι Αμερικάνοι έρχονταν στο Δίκαστρο κάθε 4 με 5  χρόνια, για να ιδούν τους συγγενείς τους ή να παντρευτούν ή να εκπληρώσουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις. Ο ερχομός τους ήταν ένα από τα σημαντικότερα κοινωνικά γεγονότα, για τις  συγγενείς τους, αλλά και για το χωριό. Η υποδοχή τους ήταν επίσημη, τους υποδέχονταν όλοι οι συγγενείς τους και τα δώρα που έφερναν ήταν προϊόντα της προηγμένης τότε τεχνολογίας της Αμερικής.

       Το έτος 1912 ήλθε από την Αμερική  στο Δίκαστρο  ο Ιωάννης Δημητρίου Παπαδημητρίου, για να  ιδεί τους γονείς του και για να παντρευτεί από τον τόπο του. Έφερε από την Αμερική, μεταξύ των άλλων δώρων και ένα Γραμμόφωνο. Το προϊόν αυτό της καινούριας τεχνολογίας (πριν από λίγες δεκαετίες, το 1877, ο EDISON είχε εφεύρει-κατασκευάσει στην Αμερική το πρώτο Γραμμόφωνο), ήταν άγνωστο και αφάνταστη η λειτουργία του, στους κατοίκους του Δικάστρου.

       Ο αιωνόβιος Βασίλειος Ι. Καρφής, στο ιστορικό «ΤΕΤΡΑΔΙΟ» του, έγραψε τα παρακάτω, για το πρώτο Γραμμόφωνο,  τη λειτουργία του και τα σχόλια των κατοίκων του χωριού, όταν το πρωτοείδαν και το πρωτάκουσαν: (εκπληκτική η περιγραφή)     

 

 

«Κατά το 1912, ήρθε από την Αμερική ο Ιωάννης (Γιαννάκος) Δ. Παπαδημητρίου, έφερε και το πρώτο γραμμόφωνο με χωνί. Το έβαζε στο παράθυρο στο παλιό σπίτι,  και μετά την εκκλησία, την Κυριακή, έβαζε δίσκους, διάφορα τραγούδια. Το χωριό όλο, γύρω στα πεντακόσια άτομα, ήταν μαζεμένο, από πάνω από το γραφείο, όλος ο δρόμος,  μέχρι την αυλόπορτα του Κ. Γιαννακάκη και κάτω μέχρι την αυλή του Βαγγέλη Γράββαλου και θαύμαζαν και έλεγαν, τι  πράγμα είναι αυτό  να τραγουδάει σαν άνθρωπος. Μια μέρα πήγε η γιαγιά Φροσύνη Ν. Καρφή στο σπίτι του Παπαδημητρίου. Της λέει ο Γιαννάκος, έλα δω Θειά να  ιδείς  μηχανή να τραγουδάει σαν άνθρωπος. Ο δίσκος έπαιζε καραγκιόζη. Η γιαγιά,  αφού κοίταξε γύρω στο τραπέζι, λέει στο Γιαννάκο,  όσα έχω δει εγώ, δεν τα  είδες εσύ, εμένα θα γελάσεις, κάπου έχεις κρυμμένο τον Μάρκο (Κόρδα). Θύμωσε και έφυγε η γιαγιά».

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου