TREILER

Το παρόν Ιστολόγιο έχει σκοπό να περισώσει & να προβάλλει τη ρουμελιώτικη ιστοριολαογραφία -

Σάββατο 9 Δεκεμβρίου 2023

"Ο άγνωστος 19ος αιώνας στον Τυμφρηστό"

«Ο ΤΥΜΦΡΗΣΤΟΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΗΣΑΜΕ» 

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ 19ος ΑΙΩΝΑΣ

[Του Περικλή Κ. Φύκα]

Πηγή φωτο: travel.gr

Α) Κάπως έτσι έγινε η αρχή…

            Σύμφωνα με ό,τι αρχειακό υλικό εμείς κατέχουμε και δεν διεκδικούμε την αποκλειστικότητα, για το χωριό Πέρα Κάψι και στις αρχές του 19ου αι. για πρώτη φορά γίνεται λόγος και έχουμε ειδήσεις γι’ αυτό, με αφορμή την πρώτη Απογραφή που πραγματοποίησε ο Ιωάννης Καποδίστριας, αυτός ο ογκόλιθος της δημιουργίας και του σχεδιασμού του Νεοελληνικού Κράτους, για όλη την εν δυνάμει τότε γνωστή επικράτεια. Η απογραφή αναφέρεται συνολικά στο χωριό Κάψι, αλλά είναι πολύ εύκολος, ακόμα και σήμερα, ο διαχωρισμός και ο επιμερισμός των κατοίκων κατά Συνοικία (Μαχαλάς)1.

            Ο απογραφικός πίνακας που συντάχθηκε για το χωριό Κάψι, πέρα από το ονοματεπώνυμο και τη μόνιμη κατοικία, αναφέρεται στη γη που αυτός κατείχε τότε (1830), τα στρέμματα, την τοποθεσία, την παραγωγή καρπών, τις αμπέλους και τας συκομωρέας. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή την απογραφή το Πέρα Κάψι το κατοικούσαν δεκαοκτώ οικογένειες, για δεκατέσσερα σπίτια κάνει λόγο η στοματική παράδοση, απόκλιση ασήμαντη. Επίσης, ενώ οι κάτοικοι των δύο άλλων Μαχαλάδων δηλώνουν ποτιστική γη και ξερική γη, οι του Πέρα Κάψι, κατά έναν παράδοξο τρόπο και είναι διερευνητέο αυτό, δηλώνουν μόνον ξερική γη. Επίσης οι δύο οικογένειες που φέρουνε σήμερα το επώνυμο Κωστορρίζος, αυτοπροσδιορίζονται η μία με το όνομα Τζάτζαλος και η άλλη με το όνομα Γιωργάκης Γληγόρη, διακριτοί απόγονοι αυτή της οικογένειας ήσαν οι, Γληγορονίκος και Γληγοροθανάσης. Επίσης μερικά ονόματα μας είναι εντελώς άγνωστα σήμερα. Αυτές οι οικογένειες είτε εκφυλίστηκαν, είτε στην πορεία άλλαξαν όνομα είτε εισήλθαν σ’ αυτές εσώγαμβροι, μη υπάρχοντος άρρενος απογόνου. Για την ώρα δεν είμαστε σε θέση να καταθέσουμε τεκμηριωμένη άποψη. Επίσης οι έχοντες καταγωγή το Μουτζουράκι δεν περιλαμβάνονται στον πίνακα αυτόν. Επίσης η οικογένεια του Γιώργου Φύκα που αναφέρεται στον πίνακα έπειτα από βραχύβια παραμονή στο Πέρα Κάψι κατέβηκαν χαμηλότερα, ήσαν αγωγιάτες, και εγκαταστάθηκαν στο Μαυρομάτι των Θηβών. Εκεί οι επιχώριοι τους προσέδωσαν το όνομα Βλάχος, το οποίο και επεκράτησε. Διακριτός απόγονος αυτής της οικογένειας υπήρξε ο Μητροπολίτης (Γ. Ο. Χ.) Σερβίων και Κοζάνης Τίτος και κατά κόσμον Χρήστος Βλάχος.


 1. Ονομαστική λίστα των κατόχων εθνικών και ιδιόκτητων κτημάτων του έτους 1830. Πηγή: Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχείο Επιτροπής Οικονομίας (περιόδου Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια) [1828 - 1833], Φάκελος #099 - Επιτροπή Οικονομίας [1830].

Επαρχία Νέων Πατρών

Χωριό Κάψι ιδιόκτητον καλλιεργούμενον από τους ιδίους ιδιοκτήτας

ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

 

Όνομα

Γη ποτιστική εις στρεμμ.

Γη ξερική

εις στρεμμ.

Το όλον  στρεμμ.

Τοποθεσία

Καρποί του καθ’ εκάστου εις κόσκινα

Αμπέλ. στρεμμ.

Συκομωρέας

 

Η όπισθεν ποσότης

εκ μεταφοράς

110

109

219

Ορεινή

521

11

68

1.

Γιώργος Τζιρόνης

-

4

4

-//-

10

2

4

2.

Παπα-Δημήτρης

-

4

4

-//-

12

2

5

3.

Γιώργος Τζάτζαλος

-

4

4

-//-

10

2

3

4.

Γιώργος Πολύζου

-

2

2

-//-

5

1

-

5.

Ζαχαρίας Κολιτζίδας

-

5

5

-//-

12

3

4

6.

Γιώργος Μπλαντζούκας

-

2

2

-//-

5

1

-

7.

Αναστάσιος Ρήγας

-

4

4

-//-

10

2

3

8.

Γιάννος Φίκας

-

4

4

-//-

10

3

3

9.

Γιάννος Τζουγκρέλης

-

6

6

-//-

15

2

1

10.

Παπα-Δαλιάννης

-

5

5

-//-

12

2

3

11.

Γιάννος Κουτζονίκας

-

5

5

-//-

20

3

4

12.

Δημήτριος Αναγνόπουλος

-

8

8

-//-

20

4

4

13.

Γιάννος Μπουζάς

-

3

3

-//-

7

1

-

14.

Κώστας Καρανίκας

-

4

4

-//-

10

1

3

15.

Δημήτριος Κατρίνης

-

3

3

-//-

8

-

-

16.

Γιωργάκης Γληγόρη

-

3

3

-//-

8

2

3

17.

Γιάννος Παπαρούπας

-

4

4

-//-

10

1

2

18.

Γιώργος Φίκας

-

1

1

-//-

1

-

-

 

 

110

185

295

 

707

42

110

Βεβαιούμεν το αληθές της άνωθεν εκτιθιμένης γης του χωρίου μας. Τη 8 Οκτωβρίου 1830.

Οι πρόκριτοι του χωρίου Κάψη:

Παπα-Γιάννης

Γιάννος Μιχάλης

Γιάννος Κλαρόπουλος

Β) Οι Ασπροποταμίτες

            Το χωριό μας έχει Ασπροποταμίτες, μου έλεγε και το επαναλάμβανε συχνά ο Λαϊκός Φιλόσοφος της κάτω Γούβας2 και αείμνηστος Κωνσταντίνος Φωτίου Παπαρούπας, κατά τις ατέλειωτες ώρες των συζητήσεών μας, εκεί στα τέλη της δεκαετίας του εξήντα και τις αρχές του εβδομήντα.

            Και είναι να θαυμάζει κανείς τον άνδρα εκείνον, με το σπινθηροβόλο πνεύμα, την κριτική σκέψη, την μεγάλη χωρητικότητα του νου, την αξιοπιστία και την αντικειμενικότητα.

            Και ειδικότερα σήμερα, που ότι μου είχε διηγηθεί, για γεγονότα και συμβάντα του χωριού μας, σε προγενέστερες εποχές, κύρια του 19ου αιώνα, αλλά και πιο παλιά, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, είχα την τύχη και την ικανοποίηση να τα ξαναανακαλύψω κάποια στιγμή και να τα επιβεβαιώσω μέσα από γραπτά κείμενα και μαρτυρίες.

            Και επειδή ιστορία είναι ό,τι επιβεβαιώνεται, κάποια στιγμή και διαχρονικά, με πολλούς τρόπους, και αποτελεί αξίωμα αυτό, και κανένας δεν το αμφισβητεί, είναι που δικαιώνεται ο άνθρωπος εκείνος και ενισχύονται οι ισχυρισμοί μου και η άποψή μου για τον άνθρωπο εκείνον, και ότι επαινετικό και τιμητικό παρέθεσα.

            Τι είναι όμως οι περίφημοι ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΙΤΕΣ, που κατέχουν μια επίδοξη θέση στο ιστορικό πάνθεον του νεώτερου, επαναστατικού και μετεπαναστατικού, Εθνικού μας βίου;

            Ο όρος είναι γεωγραφικός και αναφέρεται στους Έλληνες - Βλάχους, που τα χωριά τους βρίσκονται και αναπτύσσονται στα πρώτα 30-40 χιλιόμετρα της διαδρομής του ποταμού Αχελώου, και όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟ ξεκινώντας από τα βουνά του Μετσόβου και του χωριού Χαλίκι, από όπου και πηγάζει.

            Οι άνθρωποι αυτοί, κατέρχονται, ανεβοκατεβαίνουν και εγκαθίστανται στην ορεινή Δυτική Φθιώτιδα, ακόμα και προεπαναστατικά, μετερχόμενοι τον Αρματωλικό, αλλά και τον ειρηνικό βίο.

            Στα χρόνια της Επανάστασης ένας μεγάλος αριθμός, κατά την δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου, με αρχηγούς τους συμπατριώτες τους Στρατηγούς Νικόλαο Στορνάρη και Χριστόδουλο Χατζηπέτρο, υπερασπίζουν τον ιερό αυτόν τόπο και μετά την έξοδο, όσοι επέζησαν, καταφεύγουν σε χωριά της Δυτικής Φθιώτιδας, όπου και κατώκησαν, συσπειρωμένοι γύρω από τον Χριστόδουλο Χατζηπέτρο, που εγκαταστάθηκε στην Υπάτη.


2. Αγροτική παραποτάμια περιοχή, νοτιοανατολικά του Τυμφρηστού, όπου διατηρούσε αγροικία και κτήματα τα οποία καλλιεργούσε.

            Για πρώτη φορά, στις μέρες μας, ήρθε στο φως της δημοσιότητας ένας πρώτος πλήρης κατάλογος από 354 Ασπροποταμίτες αγωνιστές που κατώκησαν στα χωριά της Νότιας Ελλάδας και έλαβαν για την προσφορά τους εκείνη κάποιο Αριστείο.

            Ο κατάλογος αυτός, που βρίσκεται στα Γ.Α.Κ., με ημερομηνία 16 Μαΐου 1833, συντάχτηκε από το περιβάλλον του Στρατηγού Χριστόδουλου Χατζηπέτρου και υπογράφεται από τον ίδιο. Τον κατάλογο πρωτοδημοσίευσε ο Γιώργος Λέλης, “Θεσσαλικό Ημερολόγιο”, τόμος 44ος, Λάρισα 2003.

Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ

            Σύμφωνα με τον κατάλογο αυτό στο χωριό ΚΑΨΙ κατοικούσαν 14 Ασπροποταμίτες αγωνιστές, ως εξής:

1) Ανυφαντής Νικόλαος - έλαβε Σιδηρούν Αριστείον.

Κατοικούσε στο Πέρα Κάψι, απόγονός του υπήρξε ο Παπαευάγγελος Υφαντής.

2) Βελέντζας Αθανάσιος - έλαβε Σιδηρούν Αριστείον.

Κατοικούσε στο Μεγάλο Κάψι.

3) Διπλάρης Αναγνώστης - έλαβε χαλκούν Αριστείον.

Κατοικούσε στο Μεγάλο Κάψι.

4) Ζυγούρης Δημήτριος - έλαβε Χαλκούν Αριστείον.

Κατοικούσε στο Μεγάλο Κάψι. Απόγονοί του υπάρχουν στη Θεσσαλονίκη.

5) Κουτζοκέρας Δημήτριος - έλαβε Σιδηρούν Αριστείον.

Κατοικούσε στο Πέρα Κάψι - ΤΥΜΦΡΗΣΤΟΣ

6) Μπανέτζος Δημήτριος - έλαβε Χαλκούν Αριστείον.

Κατοικούσε στην παλιά Μεσαία Κάψη.

7) Μπουζάκης Ιωάννης - έλαβε Σιδηρούν Αριστείον.

Κατοικούσε στο πέρα Κάψι - ΤΥΜΦΡΗΣΤΟΣ.

8) Ντεληνίκος Γεώργιος - έλαβε Σιδηρούν Αριστείον.

Κατοικούσε στο Πέρα Κάψι - ΤΥΜΦΡΗΣΤΟΣ

9) Πανέτζου Γεώργιος - έλαβε Σιδηρούν Αριστείον.

Κατοικούσε στην Παλιά Μεσαία Κάψη.

10) Παππαγιάννη Κωνσταντής - έλαβε Χαλκούν Αριστείο.

Κατοικούσε στο Πέρα Κάψι και έλαβε το όνομα Πανέτσος Κώστας.

11) Παπαγιάννη Σπύρος - έλαβε Σιδηρούν Αριστείο.

Κατοικούσε στο Πέρα - Κάψι και έλαβε το όνομα Πανέτσος Σπύρος.

12) Ρήγας Δημήτριος - έλαβε Χαλκούν Αριστείο.

Κατοικούσε στο Πέρα Κάψι - ΤΥΜΦΡΗΣΤΟΣ.

13) Σκαφίδας Αθανάσιος - έλαβε Σιδηρούν Αριστείο.

Έφερε το παρωνύμιο Δελενίκας, το οποίο επικράτησε, κατοικούσε στην Παλαιά

Μεσαία Κάψη.

14) Φίκας Κώστας - έλαβε Σιδηρούν Αριστείον.

Κατοικούσε στο Πέρα Κάψι - ΤΥΜΦΡΗΣΤΟΣ.

Γ) Η φορολογία της Δεκάτης στο χωριό Μουτζουράκι κατά τον 19ο αιώνα

            Ταυτόχρονα με τη γέννησή του και τη σύστασή του, το Νεοελληνικό Κράτος, αλλά και στα χρόνια της Επανάστασης, ειδικότερα όταν άρχισε, πλέον, να αποκτά κρατική οντότητα και να σχηματοποιείται Διοικητικά, ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του, που το εταλάνισε για πολλές δεκαετίες, ήτανε το πρόβλημα του Δημοσιοοικονομικού ελλείμματος και η εξεύρεση πόρων, η επιβολή φορολογίας και, κατά κύριο λόγο, ο τρόπος της είσπραξης των φόρων αυτών.

            Ένας από τους κύριους και πρώτους φόρους που επιβλήθηκε, ο οποίος εισεπράττετο και επί τουρκοκρατίας, ήτανε ο φόρος της Δεκάτης, που επεβάλλετο σε όλα τα προϊόντα της γης, και που εισεπράττετο, από την Διοίκηση, διά του τρόπου της ενοικιάσεως.

            Το χωριό Μουτζουράκι, βέβαια, μετεπαναστατικά, δεν υφίσταται, αφού δεν κατοικείται, πλέον, από τους αρχέγονους κατοίκους του και δεν εξουσιάζεται από τους πραγματικούς ιδιοκτήτες του. Οι καινούργιοι ιδιοκτήτες του - καταπατητές, Γαιοκτήμονες - Κλεφταρματωλοί Κοντογιανναίοι, στις χορτολιβαδικές του εκτάσεις εγκαθιστούν μεγαλοτσελιγκάδες κτηνοτρόφους, και τις γεωργικές του εκτάσεις τις παραχωρούν σε κολήγους, καλλιεργητές-γεωργούς.

            Οι καλλιεργητές αυτοί προέρχονταν, κατά κύριο λόγο, από το γειτονικό Πέρα Κάψι (Τυμφρηστός), οι οποίοι και διατηρήθηκαν εκεί μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, όταν τον Δεκέμβριο του 1924, οι γεωργικές αυτές εκτάσεις αγοράστηκαν από το σύνολο των κατοίκων του Τυμφρηστού, στο Συμβόλαιο Αγοράς γίνεται ειδική αναφορά στους καλλιεργητές αυτούς, αφού τους αναγνωρίζεται το δικαίωμα να θερίσουσι ακωλύτως, το ερχόμενο καλοκαίρι, την χειμερινή εσοδεία των σιτηρών, που ήδη είχαν καλλιεργήσει. Με αφορμή εκείνη την δραστηριότητα, σε κάποιους από εμάς σήμερα, επικρατεί η εσφαλμένη άποψη, πως τόπος καταγωγής των απογόνων αυτών των ανθρώπων και κατοίκων Τυμφρηστού είναι το χωριό Μουτζουράκι.

            Οι τελευταίοι αυτοί, αποδίδουν κανονικά στο Δημόσιο την Δεκάτη, κατ’ έτος, και ειδικότερα στους ενοικιαστές των Δημοσίων φόρων, ή και τους υπενοικιαστές, όπου αυτοί εμφανίζονται, αφού η νομοθεσία επιτρέπει και ευνοεί τη δημιουργία ενός συστήματος επιμερισμού της διαδικασίας αυτής, όπου έχουνε τη θέση τους, επίσης, και τον θεσμικό τους ρόλο, ένοπλα ιδιωτικά τμήματα, που εγγυώνται την ασφαλή και απρόσκοπτη είσπραξη των φόρων. Η φορολογία αυτή και ο τρόπος είσπραξής της, διήρκεσε και παρέμεινε σε ισχύ, μέχρι και την εκθρόνιση του Όθωνα από την Ελλάδα, το έτος 1862.

Αριθ. 694

            Εν Λαμία την εικοστήν εβδόμην Ιουνίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού τεσσαρακοστού ενάτου έτους (1849), ημέραν Δευτέραν, ώραν τρίτην μετά μεσημβρίαν, ενώπιον εμού του Συμβολαιογράφου Λαμίας και κατοίκου της ιδίας πόλεως Αλεξάνδρου Χαντσίσκου και των μαρτύρων, Αναγνώστου Τραγωδάρα ιδιοκτήτου, κατοίκου Αμουρίου και Αναγνώστου Δασκαλάκη ιδιοκτήτου, κατοίκου Βαρυμποπίου, πολιτών Ελλήνων γνωστών μοι, ασχέτων συγγενείας μετ' εμού και των συμβαλλομένων και μη εξαιρουμένων από τον Νόμον, εις το εν τη οικία του Θεοδώρου Χ”Κωστοπούλου, εν τη πλατεία της πόλεως ταύτης Συμβολαιογραφείου μου, ενεφανίσθησαν.

Αφ’ ενός ο Κώνστας Λαγός, ιδιοκτήτης, κάτοικος του χωρίου Τσοπανλατών, και αφ’ ετέρου ο Ιωάννης Παπά-Κωνσταντίνου, έμπορος, κάτοικος του χωρίου Κάψι, γνωστοί μοι και συγγενείας μετ’ εμού άσχετοι, εξέθεσαν ότι εσυμφώνησαν τα ακόλουθα:

Ο Κώνστας Λαγού υπενοικιάζει προς τον Ιωάννην Παππά Κωνσταντίνου τους εφετεινούς προσόδους του χωρίου Μουντζουράκι του Δήμου Τυμφρηστού, ως αυτός ενοικίασεν από το Δημόσιον, διά δέκα πέντε κοιλά5 σίτου, δέκα πέντε κοιλά κριθής, εξήκοντα ένα κοιλά αραβοσίτου και τέσσαρα κοιλά φασουλίων, τα οποία ο υπενοικιαστής θέλει δώση, εγκαίρως, απ' ευθείας εις το Δημόσιον, εκτός των φασουλίων, άτινα είναι υπόχρεος να παραδώση εις τον ίδιον Κώνσταν Λαγού.

Το ανωτέρω χωρίον ενοικιάζει με τα γνωστά όριά του και πάσα φιλονεικία, θέλει είσθαι εις βάρος του Ιωάννου Παππά - Κωνσταντίνου. Ο Ιωάννης Παπακωνσταντίνου ήτο υιός του Εφημερίου Μεσαίας και Πέρα Κάψης παππά-Κώνστα, ο οποίος είχε αντικαταστήσει τον, εκ Πουγκακίων απομακρυνθέντα, Ιερομόναχο Γεράσιμο Δημητρίου. Φυσικά, σύμφωνα με την συνήθεια της εποχής, έφερε άλλο επώνυμο. Διατηρήθηκε όμως και επικράτησε το Παππακώστας, Παππακωστάκης και Παππακωστογιάννης.

            Ο υπενοικιαστής υποχρεούται να εκδώση και παραδώση, εγκαίρως, εις τους φορολογουμένους τα διπλότυπα,ο αν δε αυτός βραδύνη να παραδώση τα ανωτέρω προϊόντα εγκαίρως εις το Δημόσιον, και καταδιωχθή, ως εκ τούτου, ο πρωτότυπος ενοικιαστής, υποχρεούται, εις τοιαύτην περίστασιν, αυτός ο υπενοικιαστής, να πληρώση εις τον πρωτότυπον ενοικιαστήν, ανά τρείς δραχμάς εκάστην ημέραν, δι’ όσας ημέρας ήθελε διαρκέσει η καταδίωξις.

            Ο Ιωάννης Παππα-Κωνσταντίνου παραδεχόμενος την υπενοικίασιν ταύτην,


5. Κοιλό = Μονάδα μετρήσεως βάρους, σιτηρών κυρίως, που ισοδυναμούσε με είκοσι δύο οκάδες (μισό καντάρι).

υπό τους προεκτεθέντας όρους, υπόσχεται την ακριβή των υποχρεώσεών του εκπλήρωσιν, και ιδίως την εμπρόθεσμον παράδοσιν των ανωτέρω γεννημάτων εις το Δημόσιον.

Συνάμα δε υπόσχεται να παραδώση εις τον πρωτότυπον ενοικιαστὴν Κώνσταν Λαγόν, εγκαίρως, τα ανωτέρω σημειωθέντα φασούλια, άτινα πρέπει να είναι πλατιά6.

Ταύτα εκθεσάντων των συμβαλλομένων, συνετάχθη το παρόν ενοικιαστήριον, όπερ αναγνωσθέν μεγαλοφώνως και ευκρινώς, ενώπιον αυτών και των μαρτύρων, υπεγράφη παρ’ όλων αυτών και εμού του Συμβολαιογράφου.

Οι Συμβαλλόμενοι

Οι Μάρτυρες

Ο Συμβολαιογράφος Λαμίας


6. Ήτανε, φαίνεται, πολύ καλής ποιότητας και περιζήτητα τα φασόλια της περιοχής μας, όπως και σήμερα. Θα είχαμε, άραγε, το δικαίωμα να υποθέσουμε, ότι θα εκαλλιεργούντο στα επιμήκη κληροτεμάχια του Μαχαλά και τα μικροχώραφα της κάτω Γούβας, όπως και μέχρι, πριν από μερικά χρόνια.Δ) Η αντιοθωνική εξέγερση της Φθιώτιδας στα 184 Τον Απρίλιο του 1848 ξεσπά οργανωμένη εξέγερση στην ακριτική Φθιώτιδα, η οποία και εξαπλώνεται σ’ όλο τον τότε ελλαδικό χώρο. Πολιτικός εμπνευστής και ιδεολογικός πατέρας του κινήματος αναδεικνύεται ο Μαυριλλιώτης αγωνιστής του ‘21, λόγιος και κοινωνικός οραματιστής Δημήτριος Αινιάνας. Στρατιωτικοί αρχηγοί, που τον πλαισιώνουν και εγγυώνται την επιτυχία του εγχειρήματος, επιφανείς και αξιόλογοι παράγοντες της περιοχής ήσαν: ο συνταγματάρχης Ευάγγελος Κοντογιάννης, οι αντισυνταγματάρχες Παπακώστας Τζαμάλας και Ιωάν. Βελέντζας, ο ταγματάρχης Ευάγγελος Βαλατσός και άλλοι προερχόμενοι από τον ίδιο ελλαδικό χώρο7. Στόχος, σκοπός και βασικό αίτημα των στασιαστών ήταν η απαίτηση και η επιβολή στον Βασιλιά της θέλησής τους, για την πιστή εφαρμογή του Συντάγματος και την εξυγίανση της πολιτικής ζωής της χώρας. Πολύ γρήγορα υπερισχύουν οι κυβερνητικές-βασιλικές δυνάμεις υπό τον Υποστράτηγο Ιωάννην Μαμούρη και οι στασιαστές απομονώνονται και υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν την Ελλάδα και να καταφύγουν στο τούρκικο. Ακολουθούν πράξεις εκδικήσεως, πυρπολήσεως οικιών, διώξεις και γενικότερα το ξήλωμα των στασιαστών και η επιβολή και η κατάληψη της εξουσίας από τις βασιλικές δυνάμεις και τα όργανά τους στην περιοχή. Πρώτη και κύρια ενέργεια είναι η αντικατάσταση του Δημάρχου και των παρέδρων του Δήμου Τυμφρηστού. Ο Ευάγγελος Κοντογιάννης, όπως πάντα και σύμφωνα με τις γνωστές συνήθειές του, με αφετηρία και ορμητήριο το χωριό Κάψι (Μεγάλος Μαχαλάς) εκστρατεύει με σκοπό να προχωρήσει, διά μέσου Μαυρίλλο στη γειτονική Ευρυτανία. Σε μάχη όμως έξω από το Μαυρίλλο με τα κυβερνητικά στρατεύματα νικήθηκε και αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Η επανάσταση σιγά-σιγά εκφυλίζεται και ακολουθεί η εδραίωση του οθωνικού κράτους και των οργάνων του. Με πρόταση του Νομάρχη προς τον υπουργό των Εσωτερικών, για να ακολουθήσουν στη συνέχεια η επιλογή και ο διορισμός των δημοτικών αρχόντων από τον ίδιο τον Βασιλέα, καταρτίζεται ο κατάλογος των προσώπων αυτών και η υποβολή των προτάσεων ιεραρχικά τον Δεκέμβριο του 1849. Επειδή μήλον της έριδος είναι ο μέχρι τότε Δήμαρχος Τυμφρηστού Ιωάννης Γεωργιάδης, ο οποίος έχει εξαιρεθεί από την πρόταση του Νομάρχη για ειδικούς λόγους και αιτίες8. Συγκεκριμένα τον Γεωργιάδη βαρύνουν οι κατηγορίες, για συνεργασία με τους ληστές, για παράβαση του νόμου περί αδελφοποιίας με τους ληστές και τέλος για υπεξαίρεση και ιδιοποίηση δημόσιων γεννημάτων. Μέχρι και το 1852 ο Γεωργιάδης 

δεν είχε αντικατασταθεί ακόμα. Οι λόγοι ήτανε οφθαλμοφανέστατοι και γνωστοί. Στον καιρό της ανταρσίας ο Γεωργιάδης είχε υπηρετήσει και είχε ταχθεί με το μέρος των βασιλικών δυνάμεων. Τελικά δολοφονήθηκε στο Μαυρίλλο από τους ληστές.

            Δεν γνωρίζουμε εάν η πρόταση του υπουργού προς τον Βασιλέα, για τον διορισμό καινούριων δημοτικών αρχόντων έγινε τελικά αποδεκτή. Εμείς όμως την παραθέτουμε.

 


7. Μπρέκης Λ. Σπύρος, «Το 1848 στην Ελλάδα», Διδακτορική Διατριβή, Αθήνα 1984.

8. ΓΑΚ Αθήνας, Οθωνικό Αρχείο, Αρχείο Υπουργείου Εσωτερικών, Εκλογές του Δήμου Τυμφρηστού, Φ. 120.

ΠΡΟΤΑΣΗ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΡΧΟΝΤΩΝ

ΟΘΩΝ

ΕΛΕΩΙ ΘΕΟΥ

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

            Έχοντες υπ’ όψιν το άρθρο 87 του περί δήμων νόμου, κατά πρόταση του ημετέρου επί των εσωτερικών υπουργού, διορίζομεν Δήμαρχο του Δήμου Τυμφρηστού της επαρχίας Φθιώτιδος τον Κύριον Θεόδωρον Δημόπουλον, Δημαρχιακούς δε παρέδρους τους Κυρίους Νάκον Τσάκαν και Κωνσταντίνο Καραγεώργου, και ειδικούς τους κυρίους:

                        Κωνσταντίνον Π”Γιάννη          του χωρίου      Νεοχώρι

                        Δημήτριον Ντικάκην                      -//-            Παλαιοκάστρου

                        Αναγνώστην Γρηγορόπουλον        -//-            Πιτσιωτά

                        Δημήτριον Αλεξίου                        -//-             Περίλευτο

                        Βλαχογιώργον Κωνσταντίνου        -//-            Ζημιανή

                        Κωνσταντίνον Γωγόπουλον           -//-            Ζόψη

                        Σπύρον Υφαντήν                            -//-            Κουκιά και Μουντζουράκι

                        Αθανάσιον Κουκλάρην                  -//-            Πουγκάκια

                        Ιωάννην Παπαστάμου                   -//-            Πιτσορούστιανη

                        Κώνστα Τσιρώνην                          -//-            Πέρα Μαχαλά Κάψη

                        Γεώργιον Πανέτσον                       -//-            Μεσαίος Μαχαλάς

                        Γούλαν Αλεξόπουλον                     -//-            Μερκάδα

                        Γεώργιον Ποντικόν                         -//-            Μεγάλος Μαχαλάς

Η εκτέλεσις του παρόντος διατάγματος ανατίθεται εις τον ημέτερον επί των Εσωτερικών Υπουργόν.                 Εν Αθήναις την

Περί διορισμού των νέων Δημοτικών

αρχών του δήμου Τυμφρηστού.


Ε) Απογραφικός πίνακας του 1857, των γεωργών και κατοίκων Πέρα - Κάψης

Α / Α

Όνομα & επώνυμον

Ηλικία

1

Κώστας Καρανίκας

45

2

Αθανάσιος Πλάλης

33

3

Κώνστας Τσιρώνης

40

4

Γρηγόριος Κωστορρίζος

52

5

Νικόλαος Μηλιωρίτσας

30

6

Γεώργιος Δημ. Μαραντινός

36

7

Ιωάννης Κουτσονίκας

38

8

Ιωάννης

 

9

Κώνστας

 

10

Κώνστας Ρήγας

 

11

Σπύρος ΠΙωάννης Πανέτσος

36

12

Ευάγγελος ΠΙωάννης Πανέτσος

39

13

Δημήτριος

64

14

Κώνστας

34

15

Δημήτριος Ρήγας

50

16

Κώνστας Γρηγ. Κορκόβελος

38

17

Γεώργιος Μπλατσούκας

75

18

Δημήτριος Γεωρ. Μπλατσούκας

30

19

Δημήτριος ΠΡούπας

44

20

Αναστάσιος Ρήγας

44

21

Γεώργιος

52

22

Γεώργιος Πρασσάς

45

23

Δημήτριος του Μιχάλη

30

24

Κώνστας

30

25

Δημήτριος Κουτσοκέρας

45

26

Δημήτριος Φίκας

58

27

Γεώργιος Φίκας

54

28

Κώνστας Φίκας

44

29

Γεώργιος Ευθυμίου

40

            Σημείωση: Είναι όλοι έγγαμοι, που σημαίνει αρχηγοί οικογενειών και       ιθαγενείς κάτοχοι ισάριθμων οικιών.

Πηγή: ΓΕΝΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ του ΚΡΑΤΟΥΣ, Αρχείο Εθνικών Κτημάτων (1833-1869), Σειρά #001, Φάκελος Επαρχία Φθιώτιδος, 1857.

ΣΤ) Ο Εκλογικός Κατάλογος του 1865

Αύξων Αρίθ.

Όνομα & επώνυμον

Όνομα πατρός

Ηλικία

Επάγγελμα ή επιτήδευμα

 

Χωρίον Κάψη Πέρα Μαχαλάς

1

Αναγνώστης Μηλιωρίτσας

Γεώργιος

30

Γεωργός

2

Αντώνιος Δημ. Φύκας

Δημήτριος

28

Τενεκτσής

3

Ανδρέας Γεώρ. Μπλατσούκας

Γεώργιος

33

Γεωργός

4

Αναγνώστης Δημ. Παπαρούπας

Δημήτριος

21

-//-

5

Βασίλειος  Μαρμαγκιόλης

 

43

Ποιμήν

6

Γεώργιος  Μαραντινός

Δημήτριος

45

Γεωργός

7

Γεώργιος  Ευθυμίου

Ευθύμιος

50

-//-

8

Γεώργιος  Χουσιάδας

Κωνσταντίνος

32

-//-

9

Γεώργιος  Ιω. Μποζάκης

Ιωάννης

27

-//-

10

Γεώργιος  Παστρωμάς

Δημήτριος

18

-//-

11

Γεώργιος  Κώνστα Φύκας

Κώνστας

28

-//-

12

Γεώργιος  Δημ. Φύκας

Δημήτριος

27

-//-

13

Γρηγόριος  Κωστορρίζος

Ιωάννης

80

-//-

14

Δημήτριος  Μιχάλης

Ιωάννης

45

Ράπτης

15

Δημήτριος  Κουτσοκέρας

 

55

Γεωργός

16

Δημήτριος  Γεώργ. Μπλατσούκας

Γεώργιος

55

-//-

17

Δημήτριος  Φύκας

Ιωάννης

65

-//-

18

Δημήτριος  Γεώρ. Φύκας

Γεώργιος

30

Υποδηματοποιός

19

Δημήτριος  Παπά Ρούπας

Γρηγόριος

55

Γεωργός

20

Δημήτριος  Ρήγας

Γεώργιος

60

-//-

21

Ελευθέριος  Δημ. Ρήγας

Δημήτριος

28

-//-

22

Ευαγγέλης  Νικ. Υφαντής

Νικόλαος

21

-//-

23

Ευαγγέλης  Πανέτσος

Παπά Ιωάννης

35

-//-

24

Ζαχαρίας  Κωστορρίζος

Γρηγόριος

60

Κτηματίας

25

Θεόδωρος  Τσιρώνης

Γεώργιος

34

Γεωργός

26

Θωμάς Γεώρ.  Φύκας

-//-

38

Μικρέμπορος

27

Ιωάννης  Πρασσάς

-//-

37

Γεωργός

28

Ιωάννης  Ευθυμίου

-//-

23

-//-

29

Ιωάννης  Μποζάκης

-//-

50

-//-

30

Ιωάννης Ζ.  Κολτσίδας

Ζαχαρίας

25

Μικρέμπορος

31

Ιωάννης Κωνστ.  Καρανίκας

Κώνστας

27

Κτίστης

32

Ιωάννης  Οικονομόπουλος

Οικονόμος

30

Μικρέμπορος

33

Ιωάννης  Γρηγορόπουλος

Κώνστας

……

Γεωργός

34

Ιωάννης Δ.  Κουτσοκέρας

Δημήτριος

28

-//-

35

Ιωάννης Κωνστ.  Φύκας

Κώνστας

25

-//-

36

Ιωάννης  Μπλατσούκας

Γεώργιος

40

-//-

37

Κώνστας Γεώρ.  Κωστορρίζος

-//-

28

Δημοδιδάσκαλος

38

Κώνστας  Τσιρώνης

-//-

50

Γεωργός

39

Κώνστας  Καρανίκας

-//-

60

-//-

40

Κώνστας  Καραγιάννης

Ιωάννης

45

-//-

41

Κώνστας Δη.  Κουτσοκέρας

Δημήτριος

40

-//-

42

Κώνστας  Νικολάου

Νικόλαος

45

Λεπτουργός

43

Κώνστας  Φύκας

Ιωάννης

60

Γεωργός

44

Κώνστας  Ρήγας

Γεώργιος

45

-//-

45

Κώνστας  Γληγοράκης

Γρηγόριος

55

-//-

46

Κώνστας Σπύρου  Υφαντής

Σπύρος

30

-//-

47

Νικόλαος  Μηλιωρίτσας

Γεώργιος

38

-//-

48

Νικόλαος Γ.  Κουτσονίκας

-//-

32

-//-

49

Νικόλαος  Τσιγκρέλης

Ιωάννης

30

-//-

50

Νικόλαος Κώνστα  Φύκας

Κώνστας

1

Μικρέμπορος

51

Παναγιώτης  Οικονομίδης

Οικονόμος

23

Ελληνοδιδάσκαλος

52

Σωτήριος  Καραγεώργος

Γεώργιος

22

Γεωργός

53

Σπύρος  Πανέτσος

Παπά Ιωάννης

43

Χρυσοχόος

54

Σπυρίδων Ζ.  Κολτσίδας

Ζαχαρίας

27

Μικρέμπορος

55

Σπυρίδων Δ.  Κουτσοκέρας

Δημήτριος

21

Γεωργός

56

Σπυρίδων Κ.  Τσιρώνης

Κώνστας

23

-//-

57

Χαράλαμπος  Οικονομίδης

Οικονόμος

45

Δημ. εισπράκτορας

 


 

Ζ)  Ένα δυσάρεστο γεγονός του 1867 στο Μουτζουράκι:

Η ληστεία μετά βασάνων του κεκρυμμένου θησαυρού

            Το περιστατικό το εγνώριζαν και οι δύο, πλέον, φιλίστορες του Τυμφρηστού, ο Κώστας Φ. Παπαρούπας και ο Θεοφάνης Ι. Ευθυμίου. Τα ίδια πράγματα μού είχαν διηγηθεί και οι δύο με πολύ μεγάλη ακρίβεια και λεπτομέρεια.

            Διήγηση Κώστα Φ. Παπαρούπα: «Είχανε τα μαντριά οι Κουτελαίοι ανάμεσα απάν’ και κατ’ Γούβα, ανακέφαλα της σημερινής μεγάλης στέρνας του Συνεταιρισμού με το καλό το νερό. Πήγανε οι ληστές νύχτα και βρήκανε τη γριά και τη ζεμάτισαν με καυτό λάδι για να μαρτυρήσει τον κρυμμένο θησαυρό, που άφησαν πίσω φεύγοντας οι Μουτζουρακιώτες».

            Μαρτυρία Φάνη Ευθυμίου: «Έμενε μοναχή η γριά η Κουτέλαινα με τα γίδια στη Γούβα. Τότε την παραφύλαξαν οι ληστές και πήγανε νύχτα. Τη ζεμάτισαν με λαδ’ για να μαρτ’ρήσ’ που είναι τα λεφτά».

            Τα γραπτά κείμενα, στη συνέχεια, τους επιβεβαίωσαν.

ΒΟΥΛΕΥΜΑ Αριθμός 56/1868

Το Συμβούλιον των εν Λαμίαν Πλημμελειοδικών

            Συγκείμενον από των Π. Χρυσανθακόπουλον, Πρόεδρο, Σπυρίδωνα Βλάχον και Σωκράτη Χοϊδάν, ανακριτάς.

Συνελθόν εν τω δωματίω του Δικαστηρίου την 14 Φεβρουαρίου 1868, παρουσία του τε Εισαγγελέως Θεμιστ. Βλάχου και του Υπογραμματέως Νικ. Παπαδοπούλου ίνα αποφανθεί επί της εξής υποθέσεως.

Κατηγορηθέντων των Ιωάννου Νταουλά, Βασιλείου Καραχρήστου, Γεωργίου Καραχρήστου, Δημητρίου Πελεκάνου και Χρήστου Καραχρήστου, ότι ενωθέντες μετ’ άλλων και ληστρικήν συμμορίαν συμπτύξαντες, θέλοντας να λάβουσιν εις την κατοχήν των ξένην κινητήν περιουσίαν και να την έχουσιν αδίκως ως ιδιοκτησίαν των, την νύκτα της 5-6 Σεπτεμβρίου 1867, ένοπλοι όντες, μετέβησαν εις τας εν Μουντζουρακίω Καλύβας των Δήμου Παναγιώτου και Λάμπρως συζύγου Κώστα Χριστοπούλου και επιπεσόντες κατά των εις αυτάς κοιμομένων Δήμου Παναγιώτου και Λάμπρως Χριστοπούλου, ηπείλησαν την ζωήν των και τους εβασάνισαν διά να τους αποκαλύψουσι την κεκρυμμένην περιουσίαν των.

Ο Εισαγγελεύς εξέθεσεν τούτα βάσει της ενεργηθείσης ανακρίσεως και περιέγραψε τα εξής περιστατικά: Οι Ιωάννης Νταουλάς, Βασίλειος Καραχρήστος και έτεροι άγνωστοι οκτώ τον αριθμόν, ληστρικήν συμμορίαν αποτελούντες αρχηγόν και οδηγόν έχουσαν τον Ιωάννην Νταουλάν, θέλοντες να λάβουσιν εις την κατοχήν των ξένην κινητήν περιουσίαν και να την έχουσιν αδίκως ως ιδιοκτησίαν των, μεταβάντες την νύκτα της 5-6 Σεπτεμβρίου 1867 εις τας εν Μουντζουρακίω Καλύβας των Δήμου Παναγιώτου και Λάμπρως συζύγου Κώστα Χριστοπούλου και εισελθόντες εις αυτάς επέπεσον κατά των εις αυτάς κοιμωμένους Δήμον Παναγιώτου και Λάμπρως Κωνστ. Χριστοπούλου τους οποίους συλλαβόντες, δι’ επιθέσεως επί τους στήθους αυτών ζέοντος ελαίου και με άλλους διάφορους τρόπους εβασάνισαν, όπως τοις αποκαλύψουσι την κεκρυμμένην περιουσίαν των και κατορθώσαντες και λαβόντες αυτήν απήλθον.

Ό,τι εκ της αυτής ανακρίσεως προέκυψεν ότι ο Γεώργιος είναι αδερφός του Βασίλειου Καραχρήστου και ότι ο έτερος κατηγορούμενος Δημήτριος Πελεκάνος διέμενεν πλησίον του Μουντζουρακίου, ότι ο Χρήστος Καραχρήστος απεβίωσε. Και επρότεινε να παραπεμθώσιν εις το δικαστήριον των εν Αθήναις Εφετών Κακουργιοδικείω, οι Ιωάννης Νταουλάς και Βασίλειος Καραχρήστος διά να δικαστώσιν ως υπαίτιοι της υποθέσεως.

Το Συμβούλιον διελθόν την δικογραφίαν και συσκευθέν κατά τον νόμον και λαβόν υπόψιν τα του Εισαγγελέως διαλαμβανόμενα απεφάσισεν την υποστήριξιν της κατηγορίας δημοσίως κατά των κατηγορουμένων Ιωάννη Νταουλά, Βασίλειου Καραχρήστου, ότι ούτοι μετ’ άλλων αγνώστων ενωθέντες και ληστρικήν συμμορίαν αποτελέσαντες, ένοπλοι όντες μετέβησαν κατά την νύκτα της 5-6 του μηνός Σεπτεμβρίου 1867 εις τας εν Μουντζουρακίω Καλύβας του Δήμου Παναγιώτου και Λάμπρως συζύγου Κ. Χριστοπούλου και εισελθόντες εις αυτάς, επέπεσον κατά των εις αυτάς κοιμωμένων Δήμου Παναγιώτου και Λάμπρως συζύγου Κ. Χριστοπούλου, τους οποίους συλλαβόντες εβασάνισαν διαφοροτρόπως και ιδίως διά ζέοντος ελαίου, όπως τους αποκαλύψουσιν την κεκρυμμένην περιουσίαν των.

Επειδή αι πράξεις των κατηγορουμένων φέρουσιν χαρακτήρα κακουργήματος αποφασίζει να παραπεμφθεί η υπόθεσις εις το ακροατήριον του κατά την περιφέρειαν του εν Αθήναις Εφετών Κακουργιοδικείου, των Ιωάννου Νταουλά και Βασιλείου Καραχρήστου φυγοδικούντες ίνα δικασθώσιν ως υπαίτιοι του ότι ενωθέντες και συμμορίαν αποτελέσαντες αρχηγόν και οδηγόν έχουσαν τον Ιωάννην Νταουλάν και θέλοντες να λάβουσιν εις την κατοχήν των ξένην κινητήν περιουσίαν και να την έχουσιν αδίκως εις την ιδιοκτησίαν των, την νύκταν της 5-6 του μηνός Σεπτεμβρίου ένοπλοι όντες μετ’ άλλων αγνώστων, μεταβάντες εις τας εν Μουντζουρακίω Καλύβας του Δήμου Παναγιώτου και Λάμπρως συζύγου Κ. Χριστοπούλου και εισελθόντες επέπεσον κατά των εν αυταίς οικούντων και κοιμωμένων Δήμον Παναγιώτου και Λάμπρως Χριστοπούλου ηπείλησαν το σώμα και την ζωήν αυτών και εβασάνισαν αυτούς διαφοροτρόπως και διά ζέοντος ελαίου τους ηνάγκασαν να αποκαλύψουσιν αυτοίς την κεκρυμμένην περιουσίαν των. Παύει διά παντός την ποινικήν καταδίωξιν του Χρήστου Καραχρήστου αποβιώσαντος.

Απεφασίσθη και εγένετο εις Λαμίαν την 19ην Φεβρουαρίου 1868 και εξεδόθη την 19ην ιδίου μηνός και έτους.

Οι Δικασταί


Η)  Ένα συμβάν του 1871 έτους: Παπά Βρύση - αντιδικία (αγρός) -

      Σπύρος Πανέτζος - Κονδύλω ΧΑ. Ι. Κολτσίδα

ΒΟΥΛΕΥΜΑ

Αριθμός 557/10-04-1871

Το Συμβούλιον του εν Λαμία Πλημμελειοδικών

            Συγκείμενον από τους δικαστάς Αχίλ. Αγαθόνικον Πρόεδρον, Ευστ. Χ.  Δημητρίου και Επαμ. Γουνάτσαν Ανακριτήν. Συνελθόν εν τω προς διάσκεψιν δωματίω την Τετάρτην Αυγούστου 1871 παρόντος του Εισαγγελέως Δ. Βάλβη και του Υπογραμματέως Αθανασίου Παπαδοπούλου ίνα συσκεψάμενον αποφανθή επί της εξής υποθέσεως.

Ο Σπύρος Πανέτζος κάτοικος Κάψης κατηγγέλθει ότι την 10-13 Απριλίου 1871 μετέβη εις τον εν τη θέσει “Παπά Βρύση” αγρόν της μηνυτρίας Κονδύλως χήρας Ι. Κολτζίδα μετακίνησε το όριο αυτού και κατέλαβεν αυτόν παρανόμως διά να το έχει ως ιδιοκτησίαν του αρκετόν μέρος, προς δε παρέλαβεν και μία μηλέαν και εν κλήμα της. Κατά συνέπειαν ενεργηθείσης και περατωθείσης δε ούσης ανακρίσεως ο Εισαγγελέας υπέβαλεν εις το συμβούλιον τούτο την σχηματισθείσαν δικογραφίαν και διά προτάσεώς του εκθέτει ούτος να παύσει προς καιρόν την περεταίρω καταδίωξιν κατά του Σπύρου Πανέτζου και κατηγορουμένου επί μετακινήσεως οροσήμων και βλάβης ξένης ιδιοκτησίας, διότι εκ της ενεργηθείσης ανακρίσεως προκύπτουσιν μεν κατ’ αυτού ενδείξεις τινές αλλ’ αύται δεν εισίν αποχρώσαι, προς υποστήριξην της κατηγορίας.

Ακούσαν τον υποστηρίξαντα και προφορικώς την επί τω συμβουλίω πρότασίν του αυτήν.

Διά ταύτα

Παύει προς καιρόν η περεταίρω ποινική καταδίωξις κατά του επί μετακινήσει οροσήμων και βλάβη ξένης ιδιοκτησίας κατηγορουμένου Σπύρου Πανέτζου.

Απεφασίσθη, εγένετο και εξεδόθη εν Λαμία την 30ην Σεπτεμβρίου 1871.

            Οι δικασταί                                                                 Ο υπογραμματέας


Θ. Οι ρίζες του χωριού μας

            Αρχειακό Υλικό, εξ όσων γνωρίζω, στην Κοινότητα Τυμφρηστού δεν υπάρχει σήμερα. Ο κυριότερος λόγος είναι το γεγονός της πυρπόλησης του χωριού από τους Γερμανούς τον Αύγουστο του 1944. Έτσι από τις φλόγες αυτές δεν αντικαθρεπτίζεται το φως αλλά το σκοτάδι.

            Σωζότανε όμως, μέχρι και το 2000, τον οποίο και είδα για τελευταία φορά και αγνοώ που σήμερα ευρίσκετε, ο Χειρόγραφος Κώδικας (χειρόγραφο Βιβλίο) του Μητρώου Αρρένων της Κοινότητας Πέρα-Κάψι, με τον γενικό τίτλο: «ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΕΚ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ ΑΡΡΕΝΩΝ» της Κοινότητας Πέρα Κάψης, επαρχία Φθιώτιδας, γεννηθέντες κατά τα έτη 1845 - 1915.

            Το Μητρώο είναι χαρτόδετο, γραμμογραφημένο και κάθε φύλλο (πρώτη-δεύτερη σελίδα) αντιστοιχεί και σε ένα έτος. Είναι μεταγραμμένο, στα 1912, από το Μητρώο Αρρένων του Δήμου Τυμφρηστού. Σημειώνουμε ότι το 1912 διελύθησαν οι τότε Δήμοι και καθιερώθηκε το μέχρι πρότινος Κοινοτικό Σύστημα,  το οποίο αντικατέστησε ο “ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ”. Kάθε σελίδα χωρίζεται σε επτά (7) μέρη. Αναγράφονται κατά σειρά, ο α/α του Άρρενα, το επώνυμο, το όνομα, το όνομα τους πατρός αυτού, το έτος γεννήσεως, το όνομα πόλης ή χωριού και τέλος η στήλη των παρατηρήσεων.

            Σύμφωνα με την παραπάνω σειρά, παραθέτουμε απόσπασμα με ονόματα γεννηθέντων αρχίζοντας από τον αριθμό 1:

1) Κουτζουνίκας Ευστάθιος Γεώργιος 1845.

2) Παπαρούπας Αθανάσιος Δημήτριος 1846.

3) Πανέτζος Ιωάννης Σπύρος 1846.

4) Φύκας Σπύρος Δημήτριος 1846.

5) Χριστόπουλος Κωνστ. Ιωάννης 1846.

6) Κόντος Ευάγγελος Κωνστ. 1847.

7) Μπλατζούκας Νικόλαος Ιωάννης 1847.

8) Υφαντὴς Δημήτριος Νικόλαος 1847.

9) Ρήγας Γεώργιος Αθανάσιος 1848.

10) Χριστόπουλος Παναγιώτης Κωνσταντίνος 1848 (13.12.1932).

11) Καρανίκας Αθανάσιος Κωνσταντίνος 1849.

12) Κωστορρίζος Ιωάννης Γεώργιος 1849.

13) Λιασκώνης Αθανάσιος Κωνσταντίνος 1849.

14) Παπαρούπας Γρηγόριος Δημήτριος 1849.

15) Πανέτζος Γεώργιος Σπύρος 1849.

16) Καρακικὲς Μέλτος Βασίλειος 1850.

Σκηνίτης, ποιμένας-νομάς που διέτριβε τους θερινούς μήνες στα λιβάδια του Μουτζουρακίου.

17) Γρηγορόπουλος Βασίλειος Ιωάννης 1851.

       Είναι ο μετέπειτα γενάρχης των Χονδρογιανναίων, αφού και έλαβε το όνομα Χονδρογιάννης.

18) Ευθυμίου Κωνσταντίνος Γεώργιος 1851.

19) Χριστόπουλος Ευάγγελος Κωνσταντίνος 1852.

20) Πανέτζος Κωνσταντίνος Ευάγγελος 1853.

21) Καρανίκας Ευθύμιος Κωνσταντίνος 1854.

22) Κουτζουνίκας Νικόλαος Κωνσταντίνος 1855.

23) Παπαρούπας Ευάγγελος Δημήτριος 1855 (1933).

24) Πανέτζος Νικόλαος Σπύρος 1855.

25) Μηλιορίτζας Αλέξανδρος Νικόλαος 1856.

       Είχε τραγικό τέλος. Αποτεφρώθηκε τον Αύγουστο του 1944 στο πυρπολημένο από τους Γερμανούς κατακτητές σπίτι του, αφού ήτανε ολικά τυφλός και αδυνατούσε να μετακινηθεί.

26) Πλατζούκας Γεώργιος Δημήτριος 1856.

27) Πλατζούκας Ευάγγελος Ιωάννης 1856 (7.8.1933).

28) Υφαντής Δημήτριος Ιωάννης 1856.

29) Παπαρούπας Ιωάννης Δημήτριος 1858.

           


σ.σ. Είναι χαρακτηριστικό από το 1856 πάμε στο 1858. Άρρενες βέβαια είναι αδύνατον να μην εγεννήθησαν. Το πιθανότερο είναι ότι δεν δηλώθηκαν τη χρονιά εκείνη, δηλαδή το 1857.

 

Επιμέλεια-Επιλογή φωτογραφίας-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: