Δραγάτης

ΔΡΑΓΑΤΗΣ

[Ο φύλακας των αμπελιών]

του Τάκη Ευθυμίου

"'Να 'μουν το Μάη μπιστικός, τον Αύγουστο δραγάτης"

Σύμφωνα με την παραπάνω δημοτική φράση φαίνεται ότι ο δραγάτης, ο φύλακας των αμπελιών καλοπερνούσε. Δεν έκανε καμία βαριά χειρωνακτική εργασία, απλά επόπτευε τη φύλαξη των αμπελιών από τη δραγασιά του.

Τα παλιότερα χρόνια, τόσο στη Ζιώψη όσο και στον Αη Γιώργη καλλιεργούσαν τα περισσότερα αμπέλια της περιοχής. Οι πλαγιές της κοιλάδας του Κουτσομυλίου ήταν κατάφυτες από αμπέλια. Καταμπέλια, Στρουμνού, Κηπς, Παναγία, Παλιομάντρι, Φακίστρα, Κούκες, Στενάδια, Κοκορέτσα ήταν οι τοποθεσίες όπου ευδοκιμούσαν άνετα τα κλήματα.

Οι κάτοικοι της Ζιώψης όριζαν δυο δραγάτες κάθε περίοδο. Ένας είχε την εποπτεία στη δυτική και ο άλλος στην ανατολική πλευρά του Κουτσομυλίου. Αργότερα στην περιοχή του Άη Γιώργη και Νεοχωρακίου τη φύλαξη των αμπελιών ανελάμβανε ο διορισμένος αγροφύλακας.

Ο δραγάτης κατασκεύαζε ένα πρόχειρο παρατηρητήριο, τσιατούρι, τη δραγασιά όπως την έλεγαν. Δραγασιές υπήρχαν στο χωριό μας σε διάφορες περίβλεπτες τοποθεσίες, όπως στο Μέγα Λιθάρι, στου Στρουμνού και στην κάτω συνοικία κοντά στα σπίτια των Κορελαίων. Στο Νεοχωράκι δεν υπήρχε δραγασιά γιατί οι ιδιοκτήτες, συνήθως, τα φύλαγαν μόνοι τους. Ο δραγάτης μέρα - νύχτα προστάτευε τ' αμπέλια απ' τους κλέφτες που έτρεμαν την παρουσία του και δύσκολα πατούσαν σε ξένα αμπέλια. Κάθε τόσο φώναζε και πυροβολούσε στον αέρα με το μονόκαννό του, έτσι για εκφοβισμό. Η αμοιβή του οριζόταν ανάλογα με τα στρέμματα που φύλαγε και ήταν σε είδος, δηλ. σε διάφορες σοδειές από τις γεωργικές εργασίες. Η προσφορά της εργασίας του έληγε με τον τερματισμό του τρύγου.

Η αμόληση των αμπελιών γνωστοποιούνταν, επίσημα με τελάλη και τότε οι πιτσιρακάδες είχαν την ευκαιρία να τρυγήσουν τα κοτρίδια που απόμεναν. Δραγάτες κατά διαστήματα διατέλεσαν πολλοί ντόπιοι κάτοικοι, αφού το επάγγελμα ήταν πρόσκαιρο και ίσχυε η άρση της μονιμότητας. Αναφέρονται πιο κάτω οι αντιπροσωπευτικότεροι που χρημάτισαν δραγάτες, επιδεικνύοντας μάλιστα και υπερβάλλοντα ζήλο, Γιάννης Γόνης, Μέλτος Κορέλης, Κώστας Τσιμάρας, Νίκος Θεοδοσόπουλος και Κώστας Τσέλιος.

Χάρη στην ευσυνειδησία των δραγατών τ' αμπέλια διατηρούνταν ανέπαφα από λαθροχειρίες και κατά τον τρυγητό όλοι έμεναν ικανοποιημένοι με τη σοδειά τους.



Δραγασιά