Μακρυγιάννης ο Κραβαρίτης

Γιάννης Μακρυγιάννης

ο Κραβαρίτης

[Οπλαρχηγός του ‘21]

 

Το ονοματεπώνυμο έχει καθιερωθεί για να εξατομικεύονται οι άνθρωποι και να μην συγχέονται μεταξύ τους. Κάποιες φο­ρές όμως που έχουμε ταυτονυμίες και συνεπωνυμίες και τούτο δεν αρκεί, και έτσι δημιουργούνται αναπόφευκτα μπερδέμα­τα και αδικίες.

Ο Γιάννης Ν. Μακρυγιάννης, αξιόλο­γος οπλαρχηγός από τα Κράβαρα, είχε την ατυχία να έχει το ίδιο ονοματεπώνυμο με τον γνωστό, ιδιαίτερα ως απομνημονευματογράφο Δωριέα Στρατηγό Γιάννη Μακρυγιάννη.

Φυσικό ήταν η δράση του πρώτου να μπερδεύεται με τη δράση του δευτέρου, του πιο φημισμένου.

Η ιστοριοδιφική έρευνα όμως τα τε­λευταία χρόνια κατόρθωσε να οριοθετή­σει την δράση των δύο Ρουμελιωτών Μα­κρυγιάννηδων και έτσι ο Γιάννης Μακρυ­γιάννης - Κραβαρίτης να πάρει στο πάν­θεο των ηρώων του '21 τη θέση που του ανήκει.

Γεννήθηκε το 1795 στην Στύλια Ναυ­πακτίας. Ο πατέρας του Νικολός ήταν κλεφτοκαπετάνιος. Την κλέφτικη ζωή ακολούθησε και ο Μακρυγιάννης με τον αδελφό του Μήτρο Κολοφωτιά.

Επί Αλήπασα, με πολλούς άλλους κα­πεταναίους, υπηρέτησε ως σωματοφύλα­κας στα Γιάννενα, όπου έμαθε τα μυστικά της στρατιωτικής τέχνης.

Με την έναρξη της Επανάστασης υπη­ρέτησε ως Μπουλουκτζής (Διμοιρίτης) στο σώμα του οπλαρχηγού των Κραβάρων Ανδρίτσου Σαφάκα. Στα 1825 ονομάστηκε Χιλίαρχος και έλαβε μέρος σε πολλές μάχες στους καζάδες Κραβάρων και Βενετικού και διακρίθηκε ιδιαίτερα στη μάχη της Παπαδιάς. Μετά την Έξοδο του Μεσολογγίου ανέλαβε οπλαρχηγός της Επαρχίας Κραβάρων και ακολούθησε επικεφαλής σώματος τον Κα­ραϊσκάκη. Μετά το θάνατο του Στρατάρχη της Ρούμελης, όπως πληροφορούμαστε από γράμματα στην Κυβέρνηση «ήλθον καγώ κατ’ ευθείαν με τους συντρόφους μου εις Λεσίνι και ηνώθην με τον στρατηγόν Δήμον Τζέλιον και λοιπούς εδώ αδελφούς...». Το 1828 με σώμα 200 ανδρών έλαβε μέρος σε πολλές μάχες στην Δυτική Στερεά Ελλάδα υπό τον Αρχιστράτηγον Ριχάρδο Τζωρτζ, και ιδιαίτερα στη Λομποτινά, όπου είχε εκστρατεύσει ο Α' Χιλίαρχος Κίτσος Τζαβέλας, ο οποίος γράφει για τον Μακρυγιάννη «ωδήγησεν καλώς τους υπ’ αυτόν στρατιώτας». Στα 1829 έλαβε μέρος στην πολιορκία των φρουρίων Αντιρρίου, Μεσολογγίου και Ναυ­πάκτου. Με τον διοργανισμό των Ταγμάτων ανέλαβε Υποδιοικητής με τον βαθμό του Υποταγματάρχη στο ΙΗ' Τάγμα που έδρευε στη Ναύπακτο με Διοικητή τον Γιάννη Φαρ­μάκη. Λοχαγός του Γ' Λόχου ο αδελφός του Μήτρος Κολοφωτιάς.

Στην 1 Φεβουαρίου 1830 μετατέθηκε στο Ταξιαρχικό Σώμα με τον βαθμό του Πεντακοσίαρχου.

Έλαβε μέρος στην Επανάσταση κατά του 'Οθωνα στην Αιτωλοακαρνανία, στις αρ­χές του 1836, μαζί με τον Δήμο Τζέλιο και άλλους γνωστούς οπλαρχηγούς της Επανά­στασης του '21. Το κύριο αίτημα της Επανά­στασης ήταν η απόδοση συνταγματικών ελευθεριών, ενώ βέβαια η βασική αιτία ήταν η ατυχής και μυωπική συμπεριφορά του Οθωμανικού καθεστώτος προς τους Οπλαρχηγούς και Αγωνιστές του '21. Τελικά ο Όθωνας ίδρυσε τη Βασιλική Φάλαγγα όπου τακτοποιήθηκαν οι αξιωματικοί «των διαλελυμένων άτακτων στρατευμάτων», στην οποία ο Μακρυγιάννης έλαβε τον βαθμό του Ταγματάρχη (ΦΕΚ 26/10-6-1836). Στις 17 Δεκεμβρίου 1840 υπογράφει στην Αθήνα τον πρώτο όρκο της Τρίτης Σεπτεμβρίου. Πρώτος υπογράφει ο Μακρυγιάννης (Δωριέας) και 46ος ο «Μακριγιάννις κραβαρίτης μην ξέροντας να κάνει τον Σταυρόν +). Στα 1844 αναγνωρίζεται ως Ταγματάρχης της Φάλαγγος «με την απόλαυσιν της προικοδοτήσεως ως πραγματικοί Ταγματάρχαι». Στα 1847 μαζί με τον Φαρμάκη επαναστα­τούν κατά του Όθωνα. Στα 1849 χαρακτηρίζεται Αντισυνταγματάρχης της προικοδοτημένης Φάλαγγας. Στα 1870 ανακαλείται από την προικοδοτημένη στην ενεργό φά­λαγγα με τον ίδιο βαθμό του Αντισυνταγματάρχη. Στα 1872 προβιβάζεται σε Συ­νταγματάρχη (ΦΕΚ 10/22-3-1872) και τέλος στα 1876 προβιβάζεται σε Υποστράτη­γο (ΦΕΚ 23/16-5-1876). Από την    εφημ.     ΕΘΝΟΦΥΛΑΞ (3464/24-6-1876) πληροφορούμαστε ότι απέθανε λίγες μέρες μετά την προαγωγή του.

Ο Μακρυγιάννης, ο Γιάννης Παν. Φαρ­μάκης, οι Ξυδαίοι, οι Ροντηραίοι, οι Πιλαλαίοι ήταν από τους διακεκριμένους οπλαρχηγούς του Αγώνα και τίμησαν την επαρχία μας, όπως επίσης οι Καναβαίοι και οι Χρυσοβεργαίοι και άλλοι που ο χώ­ρος δεν επιτρέπει να μνημονευθούν.

Πηγή: Χαράλαμπος Δ. Χαραλαμπόπουλος «ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΚΗ»

Επιμέλεια- Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου