Μάχη στα Κοκκάλια Ευρυτανίας

Συντριβή των Γαλατών στην Ευρυτανία

Μάχη στα Κοκκάλια

[Της Αγγελικής Κάππου, Δντριας 6^ου Λυκείου Λαμίας]

Οι Ευρυτάνες της αρχαιότητας θεωρούνταν λαός λιτός, ικανότατος στον πόλεμο, φιλόπατρις και ανυπότακτος. Συμμετείχαν τόσο στην Τρωική εκστρατεία (η φυλή των Δολόπων, σύμφωνα με τον Όμηρο), όσο και στον Πελοποννησιακό πόλεμο. Κατά τους κλασσικούς χρόνους ο Θουκυδίδης περιγράφει τα ευρυτανικά φύλα ως φιλοπόλεμα και αήττητα στις πολεμικές συρράξεις. Το σημαντικότερο ιστορικό γεγονός που συγκλόνισε την περιοχή στα αρχαία χρόνια ήταν η απόκρουση των Γαλατών το 279 π.Χ. Οι Γαλάτες, ένας ιδιαίτερα πολεμικός λαός από την κεντροδυτική Ευρώπη, ψηλοί, ξανθοί και πάλλευκοι ως προς τη μορφή, με αρχηγό το Βρέννο, εισβάλλουν στη Βαλκανική τρομοκρατώντας τους κατοίκους. Αφού προξένησαν φοβερές καταστροφές στη Μακεδονία, κατηφορίζουν στην κεντρική Ελλάδα με κύριο στόχο τη λεηλασία του πλούτου του Μαντείου των Δελφών. Οι Έλληνες βιώνουν την εισβολή σαν το απόλυτο "κακό". Οι ελληνικές δυνάμεις αποτελούμενες βασικά από Αιτωλούς και Βοιωτούς και με συμμετοχή Λοκρών, Φωκέων, Μεγαρέων και Αθηναίων και με αρχηγό τον Αθηναίο στρατηγό Κάλλιπο, συμπαρατάχθηκαν στις Θερμοπύλες, όπου και απέκρουσαν τους επιδρομείς, αφού μάλιστα τους προξένησαν μεγάλες απώλειες. Για να υπερκεράσει τους Έλληνες ο Βρέννος έστειλε στρατιωτική δύναμη μέσα από αφύλακτες διαβάσεις της Οίτης στην Αιτωλία (τμήμα της οποίας αποτελούσε η σημερινή Ευρυτανία), με αρχηγούς τον Ορεστόριο και τον Κόμβουτιν. Με τον Αιτωλικό στρατό απόντα στις Θερμοπύλες, κατέλαβαν τη μικρή αλλά ακμάζουσα αιτωλική πόλη Κάλλιο, που τοποθετείται κοντά στην εύφορη ποταμιά του Καρπενησίου, στην περιοχή του σημερινού χωριού Κλαψί, (Κλαυσί ή παλιότερα Κλαυσείον). Η λεηλασία ιερών και οικιών, το κάψιμο όλης της πόλης, η θανάτωση όλων των ανδρών και οι βαρβαρότητες και η απάνθρωπη συμπεριφορά απέναντι στους κατοίκους, όπως γλαφυρά περιγράφονται από τον Παυσανία στα Φωκικά του, προκάλεσαν φρίκη σε όλο το πανελλήνιο. Οι ωμότητες που διαπράττονται δεν έχουν προηγούμενο. Σφάζουν γέροντες και νήπια, απ’ τα οποία πίνουν το αίμα και τρώνε τις σάρκες, τις δε γυναίκες μεταχειρίζονται με φοβερούς εξευτελισμούς, βιάζοντάς τες μέχρι θανάτου. Το όνομα του χωριού λοιπόν η παράδοση θέλει να προέρχεται από τα κλάματα και τους θρήνους των κατοίκων του κατά την άλωσή του από τους Κέλτες Γαλάτες, όπως υποστηρίζει και ο Ευρυτάνας ερευνητής Δημήτριος Φαλλής. Επιστρέφοντας οι Γαλάτες για το στρατόπεδο των Θερμοπυλών, ακολούθησαν το ίδιο δρομολόγιο. Μεταξύ Οξιάς και Τυμφρηστού, (κοντά στο δρόμο Ράχης Τυμφρηστού – Κρίκελλου – Δομνίστας) στη ράχη πάνω από το σημερινό χωριό Άγιος Νικόλαος (Λάσπη), κοντά στις πηγές του Κρικελλιώτικου ποταμού και σε υψόμετρο 1720 μ. τους έστησαν ενέδρα οι κάτοικοι των χωριών της Ευρυτανίας. Έχουν ήδη σπεύσει από τις Θερμοπύλες και 8.000 Αιτωλοί πολεμιστές, αλλά η συμμετοχή των ντόπιων ήταν καταλυτική. Άνδρες και γυναίκες, οπλισμένοι με πρόχειρα όπλα, γεωργικά εργαλεία και ρόπαλα τους προξένησαν τρομερές απώλειες, αφού αγωνίσθηκαν με φανατισμό και πάθος για εκδίκηση και αίσθηση του δίκαιου. Από την επιδρομή, δεν γύρισαν στις Θερμοπύλες ούτε οι μισοί («ελάσσονες ημίσεων») Γαλάτες. Ο τόπος της σύγκρουσης γέμισε από πτώματα των βαρβάρων επιδρομέων και τα κόκκαλά τους άσπριζαν για πολλά χρόνια στην επιφάνεια της γης. Γι’ αυτό η θέση ονομάσθηκε «Κοκκάλια» και το όνομα αυτό διατηρείται μέχρι της ημέρες μας. Οι γεωργοί έβρισκαν ως πριν λίγα χρόνια στα χωράφιά τους, σύμφωνα με την παράδοση, ανθρώπινα κόκκαλα και κομμάτια από μεταλλικά όπλα. Ο λόγος του Παυσανία στα "Φωκικά" ρέει χωρίς να αφήνει αμφιβολίες... "Καλλιεύσι δε καίπερ δεινά ούτω παθούσιν ως μηδέ τα υπό Ομήρου πεποιημένα ες τε Λαιστρυγόνας και ες Κύκλωπα εκτός είναι δοκείν αληθείας, όμως κατά την αξίαν εγίνετο η υπέρ αυτών δίκη από γαρ τεσσάρων μυριάδων προσόντων σφισιν οκτακοσίων ελάσσονες ημίσεων ες το στρατόπεδον οι βάρβαροι το προς Θερμοπύλαις απεσώθησαν." Η περαιτέρω διερεύνηση των ανωτέρω γεγονότων και των ερωτημάτων που πηγάζουν από αυτά σε συνδυασμό με την συστηματική ανασκαφή των τοποθεσιών που αναφέρθησαν παραπάνω θεωρούνται αναγκαία για την επιστημονική τεκμηρίωση και την εύρεση της αλήθειας των ιστορικών γεγονότων.

Πηγή: http://www.centralgreece.gr

Επιλογή-Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου