"Τα τέμπλεα του λεπτουργού Στέλιου Υφαντή"

«Τα τέμπλεα του  Μεγαλοκαψιώτη λεπτουργού Στέλιου Υφαντή»

Με ιδιαίτερη χαρά  παρέλαβα τρία (3) βιβλία που συνέγραψε ο αγαπητός φίλος Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου.

Σήμερα θα ασχοληθώ με ένα από αυτά που το επιγράφει: «Κολλημένος στο παρελθόν: Τα τέμπλεα του λεπτουργού Στέλιου Υφαντή».

Πρόκειται για ένα, ίσως, μοναδικό στο είδος του βιβλίο που εξιτάρει ευεργετικά το θρησκευτικό, ιστορικολαογραφικό και καλλιτεχνικό συναίσθημα του κάθε αναγνώστη. Πρόκειται για πολύχρονη, πολύμοχθη και πολυέξοδη έρευνα, μελέτη και καταγραφή των εκκλησιαστικών έργων του σπουδαίου ξυλογλύπτη και ιεροψάλτη Στέλιου Υφαντή, παππού του συγγραφέα από την πλευρά της μητέρας του.

Ο Νίκος Παπαδιονυσίου, Μεταλλειολόγος του Ε.Μ.Π. γεννήθηκε στη Μεγάλη Κάψη Φθιώτιδας όπου έζησε τα παιδικά του καλοκαιριάτικα χρόνια, μιας και μόνιμα ζούσε στον Πειραιά. Κολλημένος με το παρελθόν και με έντονα τα βιώματά του να τον ακολουθούν, κατέγραψε με το αξιοθαύμαστο μνημονικό του γεγονότα και καταστάσεις που αξίζουν να μεταλαμπαδευτούν στους επερχόμενους.

Η ενασχόλησή του με την έρευνα που περιλαμβάνει το εν λόγω βιβλίο προέκυψε επειδή από νήπιο μέχρι και τη δεκαετία του 1960 επισκεπτόταν συχνά, ιδίως τα καλοκαίρια, τον παππού του Στέλιο στη Μεγάλη Κάψη, ένα ολιγόλογο, σεμνό, παπαδιαμαντικό γέροντα, γνωρίζοντας έτσι ότι υπήρξε σπουδαίος εκκλησιαστικός ξυλογλύπτης.

Αργότερα, σπουδάζοντας στο Ε.Μ.Π. παρακίνησε το θείο του Βαγγέλη Υφαντή να πείσουν τον παππού Στέλιο να καταγράψει ονομαστικά σε κατάλογο όλα τα εκκλησιαστικά του τεχνουργήματα, όπως κι έγινε.

Από το 2015 ξεκίνησε τις περιοδείες του στις εκκλησίες της Ευρυτανίας, Φθιώτιδας, Φωκίδας και Βοιωτίας όπου σύμφωνα με τον κατάλογο υπήρχαν τέμπλα και άλλα εκκλησιαστικά έργα του παππού του τα οποία φωτογράφισε και κατέγραψε. Και μόλις εφέτος, ύστερα από πάμπολλες ταλαιπωρίες, εμπόδια και παλινωδίες συγκεντρώθηκε το υλικό που απαρτίζει το πόνημα. Τριάντα τέσσερα (34) τέμπλεα, όπως συνήθιζε να τα αποκαλεί ο ξυλογλύπτης και είκοσι τέσσερα (24) άλλα Δεσποτικά, Άμβωνες και προσκυνητάρια αναφέρονται αναλυτικά με αυτοτελή θέματα και φωτογραφίες για κάθε εκκλησία ξεχωριστά στο βιβλίο

Η ζωηρή περιγραφή και το πλούσιο έγχρωμο φωτογραφικό υλικό καθιστά ευχάριστο το διάβασμα και ικανοποιεί απόλυτα και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη.

Όσον αφορά τώρα τη γνωριμία μου και τη συνεργασία μου με το συγγραφέα, παραθέτω αυτούσια τα δικά του λόγια που καταγράφει στα εισαγωγικά του βιβλίου:

«Το 2006 ερευνώντας να γράψω στα “Μεγαλοκαψιώτικα” για το χωριό μου, τον μνημόνευσα, ως όφειλα, δυο φορές για χρήσιμες πληροφορίες που έλαβα από κείμενά του που διάβασα στο διαδίκτυο. Ο Τάκης διάβασε τα κείμενά μου και χάρηκε. Αυτό έγινε και η αρχή της γνωριμίας μας που εξελίχθηκε σε φιλία. Επικοινωνήσαμε και μου ζήτησε να είμαι συνεργάτης του στον “Φθιωτικό Τυμφρηστό”. Έτσι από το 2014 έχει δημοσιεύσει και τα πάντα δικά μου που αφορούν τον παππού μου Στέλιο Υφαντή και τα τέμπλα του, 34 δημοσιεύσεις και άλλες περισσότερες με κείμενά μου για το χωριό μου, τις εκδρομές μου στην Ευρυτανία και ορεινή Φθιώτιδα. Για τον Εμφύλιο και μετά στους γενέθλιους τόπους, για την ναζιστική Κατοχή και μετά, τη θητεία μου στο Στρατό, κλπ, όλα αναρτημένα στο διαδίκτυο»…

Ευχής έργο θα ήταν η παρούσα έρευνα του Νίκου Παπαδιονυσίου να αγκαλιαστεί και να εκτιμηθεί δεόντως τόσο από την εκκλησία όσο και από την πολιτεία των ιδιαίτερων τόπων Ευρυτανίας και Φθιώτιδας, όπου έζησε και δημιούργησε ο ξυλογλύπτης.

Ο Νίκος Παπαδιονυσίου έπραξε και με το παραπάνω το χρέος του προς τον παππού του Στέλιο Υφαντή, υλοποιώντας ένα τάμα ζωής και τελώντας μ’ αυτόν τον τρόπο το καλύτερο μνημόσυνο στη μνήμη του.

Εύγε Νικόλα! Οι νεότερες γενιές της Ρουμελιώτικης πατρίδας μας θα σπουδάζουν απ’ αυτό το πόνημα την ιδιαίτερη Πατριδογνωσία και θα αισθάνονται υπερήφανοι για τις προγονικές τους ρίζες!

 

Με εκτίμηση

Τάκης Ευθυμίου