TREILER

Το παρόν Ιστολόγιο έχει σκοπό να περισώσει & να προβάλλει τη ρουμελιώτικη ιστοριολαογραφία -

Κυριακή 30 Απριλίου 2023

"Θέλω να γυρίσω στα παλιά..."

«ΘΕΛΩ ΝΑ ΓΥΡΙΣΩ ΣΤΑ ΠΑΛΙΑ, ΘΕΛΩ ΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΜΟΥ ΓΕΙΤΟΝΙΑ»

Πρόλογος από το υπό συγγραφή βιβλίο: «Παλιά ξεχασμένα παιχνίδια που

παίζαμε στο χωριό μας Άγιο Γεώργιο Φθιώτιδας τις δεκαετίες 1960-70"

Η γενιά μου είναι η πρώτη μεταπολεμική γενιά που ζήσαμε κι ανδρωθήκαμε πάνω στα αποκαΐδια του παγκόσμιου πολέμου και στη λαίλαπα του εμφυλίου. Το χωριό μας ο Άγιος Γεώργιος και η μητροπολιτική Ζιώψη πυρπολήθηκαν  ολοσχερώς από τους Γερμανούς κατακτητές κι εμείς είμασταν αναγκασμένοι να επιβιώσουμε στα ζοφερά χρόνια της μεταπολεμικής οικοδομικής, κοινωνικής και οικονομικής ανασυγκρότησης.

Παρ’ όλα αυτά διαθέταμε την ψυχική δύναμη και το σθένος να ζήσουμε σαν παιδιά με τα ατέλειωτα παιχνίδια μας και μάλιστα εντελώς ελεύθεροι, χωρίς την επιτήρηση των γονιών μας που ήταν ολημερίς απασχολημένοι με τις αγροτικές δουλειές  τους.

Όπου υπήρχε ευρύχωρη αυλή, αλάνα, ρέματα καθώς και το γήπεδο του Γυμνασίου, το προαύλιο του παλιού Σχολείου, το αυτοσχέδιο γηπεδάκι που φτιάξαμε στην κοίτη του Σπερχειού στη γειτονιά μας, το αλώνι του φίλου μας Πάνου στη Χαμηλή Βρύση και φυσικά ο Σπερχειός με τα νερά του, εκεί μαζευόμασταν  και  παίζαμε  κυρίως  τα  ομαδικά,  ξεχασμένα πια, παιχνίδια.

Μερικά από αυτά ήταν βίαια και βάρβαρα. Κατασκευάζαμε μόνοι μας αυτοσχέδια καρότσια και πατίνια, κάνοντας κόντρα στις κατηφόρες και μονάχα όταν εκτροχιαζόμασταν, θυμόμασταν ότι ξεχάσαμε να βάλουμε φρένα.

Ποδήλατο τότε διέθεταν μόνο οι μεγάλοι κι όταν ξεκλέβαμε ευκαιρία κάναμε βόλτες με μισοπενταλιά κι ορθοπενταλιά, μιας και το ποδήλατο ήταν δυσανάλογο με το παιδικό μας μπόι. Δεν θα ξεχάσω που τραυμάτισα τη φτέρνα μου με το ποδήλατο του μπάρμπα Τάσου και παρ’ ολίγο να χάσω το πόδι μου που μολύνθηκε. Ευτυχώς ο γιατρός Γεωργαντζίνος με γλίτωσε απ’ τα χειρότερα…

Παίζαμε τη μακριά γαϊδούρα κι όμως κανείς μας δεν τραυματίστηκε σοβαρά με κήλη ή εξάρθρωση. Μετά το σχολείο γυρίζαμε στο σπίτι, πετάγαμε τη σάκα και αρπάζαμε βιαστικά μια φέτα ψωμί με λάδι και ζάχαρη ή στην καλύτερη περίπτωση με θρυψίνη και τρέχαμε στον τόπο παιχνιδιού. Δεν ξαναγυρίζαμε σπίτι παρά μονάχα όταν σουρούπωνε. Κανένας δεν ήξερε που βρισκόμασταν, αφού είχαμε δημιουργήσει κρυψώνες σε κάθε γειτονιά.

Ο πετροπόλεμος παρά ήταν βίαι0 και επικίνδυνο παιχνίδι. Ανοίγαμε τα κεφάλια μας, σπάγαμε δόντια, ματώναμε γόνατα, όμως δεν υπήρχε νόμος για να τιμωρηθούν οι υπαίτιοι. Οι τραυματίες ήταν συνηθισμένο φαινόμενο και θεραπεύονταν με λίγο οινόπνευμα,  ιώδιο και πρόχειρο δέσιμο με φυλλουριές από παλιά υφάσματα. Σπάνια ράβονταν οι πληγές από τον αγροτικό γιατρό.

Καυγαδίζαμε ασύστολα. Ο πετροπόλεμος πέρα και μεσαίου μαχαλά υπήρξε διαχρονικός και θρυλικός. Εμείς του πέρα μαχαλά σπάνια εκκλησιαζόμασταν τις γιορτές, επειδή ήταν σχεδόν ακατόρθωτο να προσπεράσουμε το μπλόκο των μεσαιομαχαλιωτών.

Σε αυτούς τους χώρους μαζευόμασταν καθημερινά για να παίξουμε κυνηγητό, κρυφτό, αμπάριζα κι ένα σωρό άλλα ομαδικά παιχνίδια. Χάσαμε ένα σωρό μπάλες στις κεραμιδένιες στέγες και στις δύσβατες πατλιές.

Πίναμε νερό από τα ρυάκια, το Σπερχειό και τους άμπλες, χωρίς να πάθουμε ποτέ δυσεντερία. Τότε βρύσες υπήρχαν μονάχα εξωτερικές, δυο τρεις σε κάθε μαχαλά και αρκετά πηγάδια που όμως οι μεγάλοι τα είχαν ασφαλίσει για να   μας προφυλάξουν από δυστυχήματα.

Κυνηγούσαμε σαύρες, βατράχια, νερόφιδα με τα χέρια και πουλιά με τη σφενδόνα. Ψαρεύαμε με αυτοσχέδιους τρόπους στα νερά του Σπερχειού και των ρεμάτων Καβρορέματος και Κουτσομυλίου. Στις καλοκαιρινές διακοπές μονίμως συχνάζαμε στο ποτάμι, όπου περνάγαμε ατέλειωτες ώρες με παιχνίδι και κολύμπι, χωρίς φυσικά καπέλα και αντηλιακά. Τα παιχνίδια τα φτιάχναμε   μόνοι  μας  με  ξύλα  κι  άλλα  πρόχειρα  υλικά.   Ανάλογα  με  τη συμμετοχή και τις συνήθειες που είχαμε στο παιχνίδι, σοφιζόμασταν  και  κοροϊδευτικά  παρατσούκλια  όπως:  Σιαμαντάς,  Κινέζος, Τίγρης, Τσιλάκος, Γκούφης, Ταρζάν, Ποκοπίκο, Πελεκρίνο κλπ. Ούτε ο ίδιος απέφυγα το προσωνύμιο που με ακολουθεί ακόμα. Κύρο εφευρέτη με αποκαλούσαν επειδή διέθετα κάποιο χάρισμα αυτοσχεδιασμού στις κατασκευές των παιχνιδιών.

Προκειμένου ν’ αρχίσει κάθε ομαδικό παιχνίδι έπρεπε να χωριστούμε σε ομάδες. Αυτό γινόταν με κλήρωση, με κορώνα γράμματα ή με διάφορους άλλους τρόπους, όπως:

1. Με τα πόδια. Λέγαμε, ελάτε να δείξουμε. Δυο κοινώς αποδεκτοί αρχηγοί έπαιρναν μια απόσταση μεταξύ τους κι άρχιζαν να βαδίζουν μετωπικά, τοποθετώντας τις φτέρνες του ενός ποδιού στη μύτη του άλλου εναλλάξ. Εκείνος που πρώτος θα άγγιζε τη μύτη του ποδιού του άλλου, κέρδιζε την πρωτιά και διάλεγε πρώτος έναν συμπαίχτη του (τον καλύτερο φυσικά). Στη συνέχεια διάλεγε έναν  ο άλλος αρχηγός και ούτω καθεξής μέχρι να συμπληρωνόταν ο απαιτούμενος αριθμός καθεμιάς ομάδας.

2. Ο άλλος τρόπος ήταν ο εξής: Ανά δύο  και με το συλλαβισμό ασυνάρτητων και ακαταλαβίστικων φράσεων, έπαιρνε πρωτιά ή απαλλασσόταν από την   υπευθυνότητα του παιχνιδιού (δηλαδή να τα φυλάει,  ρόλο άχαρο που όλοι απέφευγαν) ήταν αυτός στον οποίο τύχαινε η τελευταία συλλαβή της τελευταίας λέξης κατά το δείξιμο. Ο χαμένος συνέχιζε με άλλον, μέχρι να συμπληρωθεί ο αναγκαίος αριθμός της κάθε ομάδας ή να εξαντληθεί ο αριθμός των συμπαιχτών. Οι φράσεις αυτές ήταν:

-  «Α-μπε-μπα-μπλομ-του -κήθε-μπλον».

- «Τσιμπ, τσιμπ το λεπτό παίρνει ο διάκος το κοντό και το πάει στον ουρανό. Άρανε, κατάρανε το παιδί που βάφτισες έκανε να πιει το γάλα και κατάπιε την κουτάλα».

Μερικές φορές έπρεπε να κάνουμε μετρήσεις αποστάσεων για τις ανάγκες του παιχνιδιού και τις κάναμε χωρίς γαλλικό μέτρο, χρησιμοποιώντας τα δικά μας αλάνθαστα μέτρα μήκους που ήταν: Τα βήματα, τα πόδια, οι σπιθαμές, τα δάχτυλα, τα φουρκιά(ήταν η μέγιστη απόσταση των άκρων του μεγάλου δαχτύλου και του δείκτη του χεριού) και τέλος το τσιλικόνι(ήταν η απόσταση από το μέρος που χτυπιόταν το τσιλίκι(κομμάτι ξύλου) από τον παίχτη μέχρι το σημείο που πεταγόταν και μετριόταν πάντα με το ίδιο μέτρο το τσιλικόνι. Όποιος πετύχαινε τη μεγαλύτερη απόσταση κέρδιζε την πρωτιά.

Είχαμε απέραντες ελευθερίες, συχνές αποτυχίες και κάποιες επιθυμητές επιτυχίες. Μέσα από όλα αυτά όμως χορτάσαμε παιχνίδι και ωριμάσαμε σωματικά και ψυχολογικά.

 

Τάκης Ευθυμίου

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: