Νεράϊδες - Αερικά

ΝΕΡΑΪΔΕΣ – ΑΕΡΙΚΑ

του Τάκη Ευθυμίου

Ο αείμνηστος μπαρμπα-Βασίλης Γόνης διηγείται νεραϊδοϊστορίες
στον γράφοντα Τάκη Ευθυμίου τον Αύγουστο του 2003

Οι προγονοί μας με την πλούσια φαντασία τους έπλασαν την ύπαρξη ωραιότατων γυναικών, των νεράιδων, σε αντιστοιχία με τις αρχαίες Νηρηίδες.

   Πολλά διηγούνται οι χωριανοί μας για τις νεράιδες, ότι δηλ. ζουν πάντα στην εξοχή μακριά από τους ανθρώπους, όπου υπάρχουν άφθονα νερά. Δεν τρώνε, δεν πίνουν και μόνο το χορό και το τραγούδι λαχταρούν. Μολογούν, ακόμη, ότι πολλές φορές άρπαζαν ωραίους νέους για άντρες και γεννούσαν μαζί τους όμορφα παιδιά. Λένε, επίσης, ότι ανεβαίνουν στα σύρραχα, στα ξάγναντα και στ' αλώνια όπου στήνουν ατέλειωτο χορό. Μαντήλια κυματίζουν και αναδιπλώνονται κάτασπρα φουστάνια στον αέρα. Λάμπουν τα κάλλη και οι φορεσιές τους στο φως του φεγγαριού, αφού μονάχα νύχτα εμφανίζονται. Χορεύουν συνοδεία τύμπανων. Πολλοί συγχωριανοί μας ισχυρίζονται ότι άκουσαν χαράματα τύμπανα να ηχούν σε νεραϊδοχορούς. Κατεβαίνουν στις ακροποταμιές του Σπερχειού και των άλλων ρεμάτων όπου πλένουν τα ρούχα και τα μαντήλια τους και στη συνέχεια τ' απλώνουν στις στρογγυλές ποταμίσιες πέτρες να στεγνώσουν. Αρέσκονται, ακόμη, να ζουν κοντά σε πηγές με δροσερά νερά. Εκεί, πλένονται και χτενίζουν τα πλούσια μαλλιά τους. Μερικές φορές ξεχνούν εκεί και τα χτένια τους. Στ' αλώνια που γνέθουν ξεχνούν συχνά τα πέτρινα νεραϊδοσφόντυλά τους, τα οποία είχαν τυχερές και ευεργετικές ιδιότητες για όποιον τα έβρισκε. Αν και θνητές ζουν πολλά χρόνια και παραμένουν πάντα νέες. Αποδίδουν σ' αυτές διάφορες μυστηριώδεις αρρώστιες. Νεραϊδοπαρμένοι λέγονται αυτοί που αρρωσταίνουν από νεράιδες. Τις αρρώστιες αυτές μόνο ο νεραϊδάρης γνωρίζει να τις θεραπεύσει.

Ακολουθούν αυτούσιες ομολογίες κατοίκων του χωριού μας σχετικές με την εμφάνιση νεράιδων.

-    1^η ομολογία: «Στην Πατλιά στο σύρραχο τα βράδια ακούγονταν τραγούδια κι φουνές. Κάποιος μας φώναζε με τα μικρά μας τα ονόματα, όπως Χρήστου!, Χρήστου! Κανένας δεν τόλμαε ν' αποκριθεί γιατί θα τ’ παίρναν τη φουνή. Σίγουρα ήταν νεράιδες.(Ηλίας Δ. Ευθυμίου).

-    2^η ομολογία: «Όπως μολόγαγαν οι παλιοί κάθε βράδ' στο Πετράλωνο στα Λ'βάδια μεζεύονταν κι χόρευαν όμορφες νεράιδες. Μια φουρά διάβ'κε από κει ο αλαφρουίσκιωτος ο Βαγγελάκης απ' τη Ζιώψ'. Τις είδε τις ζήλεψε κι θέλ'σε να χορέψ' μαζί τ'ς. Αυτές, όμως, σα δαιμονικά όντα που ήταν, τον περιγέλαγαν.. Ο βαγγελάκ'ς τ'ς φοβέρ'ζε ότι θα τ'ς χορέψ' με τη ματσούκα τ'. Οι νεράιδες τον κράτ'σαν μαζί τ'ς ως τα χαράματα. Τότες, με το λάλ'μα τ' κόκορα έγιναν καπνός. Ο καϋμένος ο Βαγγελάκ'ς μόλις κατάλαβε ότι ήταν ξουδ'κά αποτρελάθ'κε». (Θανάσης Δ. Ζάχος).

-    3^η ομολογία: «Ο πατέρας μ' ο Σπύρος ένα βράδ' που φύλαε τα πρόβατα στη Ζιώψ' ακούει, που λέτε, δυο τ'φυκιές, όργανα κι γυναικείες φουνές κατάραχα στον Αη Θανάσ'. Δε χασομεράει βγάν' τον πριόβολο κι την ίσκα κι ανάβ' φουτιά. Τα ξουδ'κά χάθ'καν στη στιγμή». (Τάσος Σπ. Τόλιας).

-    4^η ομολογία: «Ο παππούς μου βόσκαγε το κοπάδι του στη Μυρμηγκόραχη. Ένα βράδυ φάνηκε ένα μικρό παιδί τσίτσιδο να τρέχει ανάμεσα στα πρόβατα. Αυτά τρόμαξαν τόσο πολύ που χωρίστηκαν στα δυο κι έτρεχαν αλαφιασμένα». (Χρήστος Ηλ. Τόλιας).

-    5^η ομολογία: «Όταν ήμαν παιδαρέλ' μαζί με τέσσερα άλλα παιδιά και το Βαγγέλ' τον Καλύβα βόσκαγαμ' τα γελάδια στη Ματσούκα. Η μέρα ήταν σκουντουφλιασμέν'. Σε μια στιγμή ακούμε σιαμαντά τρανό κι τ'φυκιές κι κλαρίνα κι βιολιά κι άλογα να χλιμιντράνε. Κάνα συμπεθεριό θα 'νάναι είπαμε. Η οχλαγοή όλο κι σήμωνε. Ήταν ένας κουρνιαχτός κι από κάτω φαίνουνταν ποδάρια, ανδρικά κι γυναικεία να περπατάνε κατά πάνου μας. Τότε, τα χρειάσκαμ'. Ο Βαγγέλης μας λέει: - Μην κρένετε είναι νεράιδες. Πέστε γλήγορα το "πιστεύω". Ένα παιδί που ήταν κι ψάλτ'ς στην εκκλησία δε χασομεράει κι το ψιθυρίζ'. Ακούστ'κε ένα κρότος τρανός κι ο κουρνιαχτός έγινε χίλια κομμάτια». (Βασίλης Κ. Γόνης).

-    6^η ομολογία: «Στο νερόμ'λο στον ττέρα μαχαλά μυλωνάς παλιά έκανε ο πατέρας μ' ο Κώστας Γόνης. Ένα απόγιομα του 'φερα φαΐ απ' τη Ζιώψ'. Επειδή σουρούπωσε με κράτ'σε να κοιμηθώ στο μύλο. Άλλο π' δεν ήθελα κι γω. Παρέα είχαμε κι το Θανάσ' το Ζάχο. Τα μεσάν'χτα ακούμε βιολιά, νταούλια κι τραγούδια. Ο πατέρας μ' είπε ότι τραγούδαγαν κάθε βράδ' το ίδιο τραγούδ' που έλεγε:

                     " Αν είχαν φύλλο από οξυά κι σκόρδο μονοβούλ'

                           αν είχαν οι μαύρες δε θαχάναν τ'ς άντρες".

Ήταν, δίχως άλλο, νεράιδες γιατί μόλις λάλ'σε ο κόκορας χάθ'καν». (Βασίλης Κ. Γόνης ).

Αν κάποιος βρεθεί στο χωριό μας σε κανένα σύρραχο, βράδυ με φεγγάρι, σίγουρα θ' αντικρίσει και θ' ακούσει τα αερικά και τις νεράιδες. Φτάνει να το θελήσει. Γιατί, τελικά, η πιο σίγουρη αλήθεια, αυτή που τίποτα δεν μπορεί να τη μετακινήσει, βρίσκεται στην αχαλίνωτη φαντασία του λαού μας. Είναι κρίμα να την καταστρέψουμε με τις επιστημονικές εξηγήσεις και ερμηνείες. Ας την αφήσουμε να οργιάζει πλάθοντας αστείρευτες μαγευτικές ιστορίες!