Δρόμοι & ατραποί από Φθιώτιδα στη Φωκίδα

Δρόμοι & ατραποί που οδηγούσαν

από τη Φθιώτιδα στη Φωκίδα

(του Γεωργίου Τσίτσα)

  1. Από χωριό Κωσταλέξη (Υψ. 100 μ.), ήτοι από Βορρά προς Νότο, οδός ανηφορική και μάλλον εύβατος. Στο ξωκλήσι «Παναγία» κάτω από τον Αϊ-Λιά-Πλακωτό, περνά το Γοργοπόταμο, ύψωμα Κοτρωνάκια, όπου συναντάται με δύο ατραπούς, η μία έρχεται από το χωριό Φραντζή και η άλλη από το χωριό Γοργοπόταμος. Επίσης, εδώ κοντά συναντάται με δύο ακόμη ατραπούς, η μία από το χωριό Αλεπόσπιτα και η άλλη από τις Πάνω Βαρδάτες (που θα αναφερθούμε και παρακάτω). Ο κοινός αυτός δρόμος προχωρεί με κατεύθυνση το χωριό Κάτω Δυο Βουνά (Υψ. 400 μ.), διέρχε­ται από έναν ξεροπόταμο «Νησί» (Υψ. 1200 μ.) και «Πετσέτα» και φθάνει στο ξωκλήσι Αϊ-Γιώργης. Από κει συνεχίζει και πάει στα «Πέργουρα» και «Ζηρέλια» στο παλαιό χωριό Κούβελος, που ήταν στα βορινά του οικι­σμού «της Ωριάς» (Υψ. 743 μ.). Στο σημείο αυτό συναντά το δρόμο που έρχεται από τον Ασωπό (Παυλιανίτικο Μονοπάτι προς Λαμία) και από το ξωκλήσι «Ζ. Πηγή» ή «Αγία Παρασκευή» του χωριού Μουσταφάμπεη προ­χωρεί στο Γαρδικάκι (Οίτη) και συνέχεια νοτιοανατολικά στην κοιλάδα Δωρικό και μετά προς την Κάτω Κάνιανη (Αποστολιά) – Ευαγγελίστρια – Κασταλλία – Χλωμός - Γραβιά.

2. Τρεις ατραποί ξεκινούν από το χωριό Φραντζή (Υψ. 150 μ.) που είναι νότια από το Κωσταλέξη. Η μία βαίνει προς δυσμάς του χωριού και συνα­ντάται με την ανωτέρω υπό σημείο 1 οδό έξω από το ξωκλήσι «Παναγιά», η άλλη στο ύψωμα «Πλακωτό» και η τρίτη νοτίως του Πλακωτού.

3.    Άλλη ατραπός ξεκινάει από το Γοργοπόταμο και ανεβαίνει όρθια πάνω από τη γέφυρα στα Κοτρωνάκια και συναντά αυτήν που έρχεται από τα χωριά Κωσταλέξη και Φραντζή.

4.     Από τα Αλεπόσπιτα (Υψ. 50 μ.) και οδεύει προς τα Κοτρωνάκια.

5.     Δύο μονοπάτια ξεκινούν από το χωριό Άνω Βαρδάτες που βρίσκονται βορειοδυτικά από τις Τραχινίες Πέτρες (σήμερα Σιδηρόπορτα και Αραχωβίτσα ανάμεσα στα ποτάμια Γοργοπόταμου (Δύρα) και Μέλανα (Μαυρονέρι) κοντά στην αρχαία Τραχίνα, περνά από τον Σ.Σ. Αρπίνη και ανεβαίνει στο ύψος Αραχωβίτσα, όπου συναντά το δρόμο κοντά στα Πέργαρα. Το άλλο μονοπάτι αναβαίνει σχεδόν όρθια μέσω του Ξηριά, όπου ένα χιλιόμε­τρο μπροστά από τα Δυο Βουνά, συναντά το πρώτο μονοπάτι (Άνω Βαρδάτες-Γαρδίκι απόσταση 15 Χιλιόμετρα).

6.   Αυτή αρχίζει από το ξωκλήσι (Ζ. Πηγή ή Αγία Παρασκευή του Μου­σταφάμπεη), ανεβαίνει όρθια στην πλευρά της Οίτης, πάνω σε βράχους μέ­χρι τη σιδηροδρομική γραμμή, και μετά από 2 ώρες ανάβαση φθάνει στο Σ.Σ. Ασωπού. Εδώ αυτή η ατραπός διχάζεται και καταλήγει στο Γαρδίκι. Η μία μέσω του Χωριού Δελφίνο και η άλλη μέσω «Μανδρίτσης» στο Σ.Σ. Ελευθεροχωρίου κοντά στη Γέφυρα της Παπαδιάς και ανεβαίνει στο Γαρδίκι, όπου συναντά την οδό 1.

7.     Η εθνική οδός Λαμίας-Μπράλου-Αμφίσσης.

8. Από το χωριό «Άνω Δαμάστα» το λεγόμενο Κακό Μονοπάτι ανεβαίνει όρθια στο Καλλίδρομο μέχρι το βουλιαμέντο, εκεί που σήμερα περνάει το φωταέριο, Σκαμνό-Πουρναράκι δεξιά για το Καστέλλι.

9.     Από Κάτω Δαμάστα στον Πλατανιά, κάτω της Μονής, Χάνι Καρανάσιου.

10. Θερμοπύλες-Χαλκομάτα  και  μετά  πάνω  στην  9

11. Ο  νέος  Εθνικός  Δρόμος  Θερμοπύλλες-Αντίρριο.

Πηγή: «Σκαμνός-Στην καρδιά της Ρούμελης»

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου