Ομιλία κ. Παπαμίχου στη μνήμη του Ν. Σωτηρόπουλου

                                      

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΙΜΗΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΣ ΣΤΟ ΔΑΣΚΑΛΟ

ΝΙΚΟ Γ. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟ

Πραγματοποιήθηκε στο Δίκαστρο στις 13 Αυγούστου 2018 υπό την

 αιγίδα του «Ιστορικού & Λαογραφικού Μουσείου Δικάστρου»

  

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΚΩΝ/ΝΟΥ Ι. ΠΑΠΑΜΙΧΟΥ, Συνταξιούχου Δασκάλου,

Μέλος του Ομίλου Φθιωτών Συγγραφέων & Λογοτεχνών

                                     Αλησµονώ και χαίροµαι
                                     θυµάµαι και δακρύζω.

Στον κόσµο τούτο ο άνθρωπος
όπου περνά και φεύγει

έργο ν' αφήνει πίσω του

και όχι να καθεύδει ...

Άσε τις πράξεις να µιλούν
στα στόµατα των άλλων
και το δικό σου ανάστηµα
δικαίως να προβάλλουν.

Σήµερα βρίσκοµαι εδώ, ανάµεσά σας, από αγαθή τύχη, συναδελφικό καθήκον και ηθική υποχρέωση προς τον αείµνηστο συνάδελφο, φίλο και συνοδοιπόρο στα µονοπάτια της Ποίησης και της Λαογραφίας, Νίκο Σωτηρόπουλο.

Η πρόσκλησή σας µε χαροποίησε ιδιαίτερα, µε συγκίνησε βαθιά, γιατί καταδεικνύει περίτρανα τη µεγαλοσύνη του ήθους σας µε την ευγενή σας ενέργεια να τιµήσετε το Δάσκαλο και «ε-σώ-γαµπρο» του Δικάστρου, που έλκει την καταγωγή του από τον Ασβέστη Φθιώτιδας.

Σήµερα που η αρνησιπατρία έγινε µόδα και η φιλοπατρία καθυβρίζεται, λαµβάνει µεγαλύτερη διάσταση, τιµή και δόξα, το γεγονός, που τιµάτε ένα γνήσιο πατριώτη, φλογερό ερευνητή της Τοπικής Ιστορίας, της Λαογραφίας και της Παράδοσης.

Ο Νίκος Σωτηρόπουλος ήταν ανήσυχο πνεύµα, οργανωτικό και µεθοδικό µυαλό, ενέπνεε εµπιστοσύνη και πειθώ στους συνανθρώπους του.

Είχε υποµονή και επιµονή στους στόχους του, γι' αυτό και πετύχαινε το επιδιωκόµενο αποτέλεσµα.

Το λαογραφικό, συγγραφικό, ποιητικό και µουσειακό έργο του Νίκου Σωτηρόπουλου εσείς το ζήσατε και το γνωρίζετε πολύ καλύτερα από µένα.

Ήµασταν πολύ κοντά µε το Νίκο εν ζωή ως συνάδελφοι, φίλοι, οικογενειάρχες και πνευµατικοί συνεργάτες. Συζητούσαµε τα κοινωνικά προβλήµατα και τα προσωπικά µας ντέρτια.

Θαυµάζαµε την έµµετρη ποιητική τέχνη της λαϊκής θυµοσοφικής έκφρασης και συγκινούµασταν από το συµπυκνωµένο, µεστό και πλούσιο περιεχόµενό της.

Παρασυρόµασταν από ενθουσιασµούς και απαγγέλαµε τους στίχους
των σαν µικρά παιδιά:

Μια γειτονιά καθόµαστε
µια στράτα περπατούµε
µια βρύση πίναµε νερό
και πώς να χωριστούµε;

Το κέντηµα είναι γλέντηµα
κι η ρόκα είναι σεργιάνι

κι αυτός ο δόλιος αργαλειός
είναι σκλαβιά µεγάλη.

Την αγάπη, το χωρισµό, την εργασία, τη διασκέδαση, τον πόνο, τη λύπη, όλα τα κάλυπτε ο απλός λαός µε λίγες κουβέντες.

Ιδιαίτερα µας συγκινούσε ο ηρωικός στίχος, µε το σεβασµό που απέδιδε ο λαός στους ήρωες:

Τ' αντρειωµένου τ' άρµατα
δεν πρέπει να πωλιούνται

Μον' πρέπει τους στην Εκκλησιά
εκεί να λειτουργούνται

Πρέπει να κρέµονται ψηλά
σ' αραχνιασµένο πύργο,

να τρώει η σκουριά το σίδερο
κι η γης τον αντρειωµένο

Και µετά, υγραµένοι και συγκινηµένοι κρατούσαµε ενός λεπτού σιγή.

Ο Νίκος Σωτηρόπουλος, ευαίσθητο και πεσιµιστικό άτοµο µε πολλές
διαδροµές στη ζωή του, µου εξέφρασε κάποτε - εκτός των άλλων - µια επιθυµία του την οποία εκπληρώνω σήµερα:      

- «Κώστα, όταν µε το καλό έρθει το αναπόφευκτο µοιραίο, πες δυο λόγια
και για το Νίκο ...».

Ας θεωρηθούν αυτά τα λόγια µου ένα κεράκι, που θα φωτίζει τον ουράνιο δρόµο του.

Λόγια βιωµατικά, λόγια καρδιάς, µε κατάθεση ψυχής προς τον αείµνηστο Νίκο Σωτηρόπουλο.

          Σας παρακαλώ... µην κοιτάτε χαµηλά, ούτε στο ύψος το δικό µου ...κοιτάξτε ψηλά στον ουρανό. Εκεί είναι ο Νίκος, συντροφιά µε τα Χερουβείµ και τα Σεραφείµ. Από εκεί µας ατενίζει και χαίρεται και αγάλλεται η ψυχή του µε τις τιµές και τις σπουδές που του προσφέρετε σήµερα αναγνωρίζοντας το χρήσιµο έργο του.

Δεν αξιώθηκα ποτέ να επισκεφτώ τον Ασβέστη, το ουρανοφίλητο
χωριό του, όπως το αποκαλούσε ο Νίκος και να του ψάλλω ένα Τρισάγιο στη βιβλική µορφή του.

           Είχε πολλές φορές επισκεφτεί το χωριό µου και του άρεσε πάρα πολύ.

Μου έλεγε: - «Κώστα, αν δεν είχε η γυναίκα µου σπίτι στο Δίκαστρο κι εγώ στον Ασβέστη, θα έχτιζα ένα σπίτι στο εύανδρο και ουρανοφίλητο Κουµαρίτσι».

Ο Νίκος Σωτηρόπουλος έγραψε αβίαστα, αυθόρµητα, από εσωτερική παρόρµηση και χωρίς ιδιοτέλεια, µε κίνητρο την υπηρέτηση του κοινού και τη διάσωση του παλαιού τρόπου διαβίωσης των υπαίθριων κοινωνιών.

Έγραψε αγνά, απέριττα και πρόθυµα όσα είδε, άκουσε και έζησε στον κοινωνικό του περίγυρο, στο στίβο της ζωής και στον κύκλο του χωροχρόνου του Δικάστρου, χωρίς να αστοχήσει τη γενέτειρα γη, το χωριό του Ασβέστη.

Δεν µπορούσε να γίνει διαφορετικά διότι ήταν Δάσκαλος στην αίθουσα και στην κοινωνία... και …µόνο µε το Δάσκαλο που έχει επίγνωση του λειτουργήµατός του σµιλεύονται οι δίαυλοι της ιστορικής µνήµης, της λαογραφίας και της παράδοσης, ώστε να µπορεί να ανασαίνει η Ελληνική Κοινωνία από την αποπνικτική ατµόσφαιρα των καιρών που ζούµε.

Ο Νίκος Σωτηρόπουλος, µε το λαογραφικό, ποιητικό, µουσειακό έργο του και τις περιοδικές εφηµερίδες «Το Δίκαστρο» και «Ασβεστιώτικοι Παλµοί», άφησε ανεξίτηλες µνήµες και µια ανεκτίµητη κληρονοµιά στις νέες γενιές των δύο χωριών - Δίκαστρο και Ασβέστη - όπου θα ανατρέχουν οι νέοι να πληροφορούνται και να µαθαίνουν για τα περασµένα.

Όσα είπε και έγραψε ο Νίκος Σωτηρόπουλος τα εξέφρασε στη µητρική του γλώσσα µε τις ιδιαίτερες ντοπιολαλιές και ιδιωµατισµούς της... και αυτό έχει µεγάλη σηµασία και αξία, γιατί τον καταλάβαινε ο απλός κόσµος.

Ο λόγος του ήταν σαφής και κρυστάλλινος, δωρικός και µελωδικός, ο δε στίχος του ήταν ο λαϊκός δεκαπεντασύλλαβος του λαού, των κλεφτών και αρµατωλών, των παραµυθιών και των ξωτικών, της χαράς, της λύπης και της φυσικής κατάληξης των ανθρώπων.

Ο Νίκος Σωτηρόπουλος υπήρξε άνθρωπος της µετριοφροσύνης και της σεµνότητας. Άτοµο υπεύθυνο και ειλικρινές στις διαπροσωπικές του' σχέσεις και υποχρεώσεις του. Άνθρωπος µε φιλική διάθεση, συναισθηµατική πληρότητα, συγκινησιακή φόρτιση, εποικοδοµητικό διάλογο, διαλογική σοβαρότητα και γλαφυρή προσωπικότητα.

Άτοµο βαθιά θρησκευόµενο, θεοσεβούµενο, µε ιεροψαλτική δεινότητα, εύηχος και καλλικέλαδος τραγουδιστής.

Είχε αστείρευτο χιούµορ µε παραστατικότητα διηγήσεων στην περιγραφή γεγονότων, πολλάκις µε σκωπτική και συγκαλυµµένη διακριτικότητα ως προς τα σχολιαζόµενα πρόσωπα και πράγµατα.

Γι αυτά που λέω, αν ήταν απέναντί µου ο Νίκος, µε νόηµα και σκύψιµο της κεφαλής θα µου έλεγε: «Πολλά λες. Κόψε κάτι ...».

Σε µακαρίζω αείµνηστε φίλε, Νίκο Σωτηρόπουλε, που το έργο σου και η γενική προσφορά σου αναγνωρίστηκε από τους συγχωριανούς σου Δικαστριώτες και δεν πήγε χαµένο, διότι δεν µίλησες... «σέ ώτα µή ακουόντων καί σέ όµµατα µή Ορώντων». Ο σπόρος σου έπιασε τόπο, βλάστησε και κάρπισε και αυτό αποδεικνύεται σήµερα µε την τιµή που σου αποδίδει η νέα γενιά του Δικάστρου. Εύχοµαι και το µικρό σου χωριό, ο Ασβέστης, να τα καταφέρει να σε τιµήσει ανάλογα.

Σε ζηλεύω αείµνηστε φίλε, Νίκο Σωτηρόπουλε, και πολύ θα ήθελα να ήµουν κι εγώ «σώγαµπρος» του Δικάστρου, µε τη δική σου προσφορά ...αλλά δεν προκάνω. Ανέδειξες την εσωγαµβρία σε τιµητικό αξίωµα.

Είναι η πέµπτη φορά που τύχη αγαθή µε έφερε στο χωριό σας και µετά χαράς διακρίνω πολλούς γνωστούς και φίλους Δικαστριώτες. Μεταξύ αυτών διακρίνω και δύο εξαιρετικούς φίλους των γιών µου, «το αλάτι της γης και το πιπέρι του Δικάστρου». Αναφέροµαι στους αδελφούς Βασίλη και Γιάννη Καρφή και γι' αυτό και χαίροµαι ιδιαίτερα.

Αείµνηστε φίλε Νίκο Σωτηρόπουλε, σήµερα θεωρείσαι «ωσεί παρών» µαζί µε τα παιδιά σου και τα εγγόνια σου, τα οποία είναι περήφανα για τον πατέρα και παππού τους και για τη Δικαστριώτισσα σύζυγο, µητέρα και γιαγιά τους Σταυρούλα Γιαννακοπούλου.

«Αιωνία η µνήµη σας»

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου