Το τέμπλεον του Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου Δολιανών (Στουρνάρας) Ευρυτανίας, έργο του Στ. Υφαντή

Το τέμπλεον του Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου Δολιανών (Στουρνάρας) Ευρυτανίας

του Αγραφιώτη/Μεγαλοκαψιώτη λεπτουργού Στυλιανού Υφαντή

Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου

Φωτό: Τάκης Φ. Βονόρτας

Άγιος Αθανάσιος Δολιανών. Μια όψη της εκκλησιάς

Όταν ξεκινήσαμε με ένα 4Χ4 τελευταίο Σάββατο Ιούνη του 2001στις 07:00 από το Παλαιό Φάληρο για το Πανταβρέχι του Κρικελλοπόταμου της Ευρυτανίας, με  παράβαση των κανόνων ασφάλειας, ένα όχημα μόνο σε δύσκολες διαδρομές, δεν είχα εισέτι καμιά ενασχόληση σ΄ αυτό που πάντα θεωρούσα καθήκον μου. Την υπενθύμιση του έργου του παππού μου, πατέρα της μητέρας μου, Στυλιανού Υφαντή στη Ρούμελη, που είχε αρχίσει από χρόνια να ξεχνιέται.. Το έργο αυτό προσπαθώ, παρόλες τις αντιξοότητες, να το διεκπεραιώσω όσο το δυνατόν, όσο μπορώ να βρω τους κλειδοκράτορες των εκκλησιών, συνηθισμένο εμπόδιο, και όσον οι δυνάμεις μου επιτρέπουν, απ΄ όταν έγινα ομότιμο μέλος του Τ.Ε.Ε., δηλαδή συνταξιούχος Μηχανικός, οπότε είχα χρόνο…

Έτσι, όταν μετά μικρή στάση στη Μεσαία Κάψη και συνέχεια Καρπενήσι, δρόμο για Προυσό, δρόμο για Κλαυσί και Ανιάδα, πήρα τον χωματόδρομο πριν την Ανιάδα δεξιά, στην κατασκήνωση, δεν θυμάμαι τίνος, του Μεγάλου Χωριού, την ανάβαση του δύσκολου χωματοπετρόδρομου με φουρκέτες της Καλιακούδας του 1995 και την στάση μας στο διάσελο, στα 1800 μέτρα, για να ξεκουραστούμε εμείς και τ΄ αυτοκίνητο, στο μυαλό μου είχα μόνο την εκτέλεση της προσχεδιασμένης διαδρομής μου για την εκδρομή στο Πανταβρέχι και επιστροφή από Ροσκά, κλπ, Δομνίστα, Κρίκελλο... Ούτε Στουρνάρα, ούτε Ροσκά, ούτε άλλα χωριά με εκκλησιές με έργα του παππού..

Δευτέρα πρωί έπρεπε να είμαι στην εργασία μου!...

Το τμήμα από το χειρόγραφο έργων του που μας έγραψε ο Στέλιος Υφαντής μετά φορτικές μου παρακλήσεις αρχές 10ετίας ΄60 όπου αναφέρεται το τέμπλο ή τέμπλεον των Δολιανών…

Κατεβαίνοντας την εξ ίσου δύσκολη κατάβαση της Καλιακούδας, πριν την Στουρνάρα, η κλίση του δρόμου βελτιώνεται παρόλες τις στροφές. Είχε  ήδη αρχίσει πυκνή η βλάστηση. Σε κάποιο σημείο του στενού δρόμου, μια πηγή καλλιεργημένη, περιποιημένη και νάσου οι πρώτοι άνθρωποι. Δυο Στουρναρίτες που μου φάνηκαν εκδρομείς ή παραθεριστές, έκαναν μια μικρή πορεία καθώς ανέβηκαν με τα πόδια. Οι ίδιοι, όπως μου είπαν, είχαν καλλιεργήσει τη πηγή και είχαν τοποθετήσει μια μικρή κούπα. Μιλήσαμε για λίγο μαζί τους , ήπιαμε από το παγωμένο νεράκι της πηγούλας και συνεχίσαμε για το ποτάμι...

Για όποιον ενδιαφέρεται για την περιγραφή και φωτό της εκδρομής αυτής του 2001, μπορεί να ερευνήσει στο Google:

Μια εκδρομή στο Πανταβρέχι του Κρικελλοπόταμου Ευρυτανίας του 2001

http://fthiotikos-tymfristos.blogspot.gr/2015/10/blog-post_6.html?spref=fb

Σήμερα καθώς έχω διαβάσει από χρόνια, ότι με ενδιέφερε για τα χωριά αυτά, αν γνώριζα το όνομα του Νίκου Μουτογιάννη⁽¹⁾ του μοναδικού μόνιμου κατοίκου των Δολιανών, που έφυγε τον Οκτ, του 2017, θα είχα τη χαρά να συζητήσω περισσότερο μαζί του και να μάθω από πρώτο χέρι ότι τον αφορά, σίγουρος σήμερα ότι ήταν ο ένας από τους δυο Δολιανίτες…

Άγιος Αθανάσιος Δολιανών. Από την είσοδο στο καθολικό…

Αναλογίζομαι την μοναδική ευκαιρία που έχασα τότε να ιδώ και φωτογραφίσω το χωριό, τον Άγιο Αθανάσιο και το τέμπλο του, στην τότε τους κατάσταση, πριν την αποκατάστασή τους τα τελευταία χρόνια. Αυτό γιατί τα πράγματα είναι δύσκολα με την έλλειψη κλειδοκράτορα, εκτός, υποθέτω, της 20^ης τρέχοντος με την πανήγυρη στο χωριό, κάτι που έμαθα ευχάριστα για την Ροσκά που έγινε προσιτή με τον δρόμο Καστανιάς- Ροσκάς, απόκτησε και άλλους κατοίκους και  όπου φίλοι είναι πρόθυμοι να ειδοποιήσουν τους κλειδοκράτορες της εκκλησιάς να μου την ανοίξουν.

Στην περίπτωση τώρα του τέμπλου του Αγίου Αθανασίου Δολιανών υπήρξα τυχερός..

Ο αγαπητός φίλος, Ευρυτάν, κ. Ζαχαρίας Ζηνέλης, θεολόγος, πρώην γυμνασιάρχης και Καστανιώτης, μου έστειλε φωτογραφίες τους τέμπλου του Αγίου Αθανασίου, του δεσποτικού και προσκυνηταρίου που ελήφθησαν από τον κ. Τάκη Φ. Βονόρτα, Π.Μ. τις οποίες επισυνάπτω..

Από το τέμπλο του Αγίου Αθανασίου Δολιανών, έργο του Στυλιανού Υφαντή…

Το δεσποτικό και το προσκυνητάρι του Αγίου Αθανασίου Δολιανών…

Η τέχνη του Υφαντή, χαρακτηριστική στο τέμπλο με όλα αυτά που την διακρίνουν σε όλα του τα τέμπλεα, παρόλη την έλλειψη των επίσης χαρακτηριστικών του περιστερών που ο ίδιος πάντοτε επιθυμούσε θεωρώντας τις απαραίτητες για την αθωότητά, πνευματικότητα και μηνύματά τους. Έλλειψη που πιθανέστατα οφείλεται σε επιθυμία των δωρητών παρά στο πτωχό παγκάρι της εκκλησιάς καθώς ο Υφαντής δεν ήταν απαιτητικός..

Η τέχνη στο δεσποτικό και προσκυνητάρι, τα οποία σημειωτέον δεν αναφέρονται σαν έργα του στον ναό σύμφωνα με το περιεκτικό του χειρόγραφο σημείωμα, για κάποιον όπως ο γράφων που έχει εξετάσει πολλά έργα του, ειδικά τέμπλα, πιθανά να μην είναι δικά του, παρόλο ακολουθούν την δική του τεχνική, κάτι που έχει συμβεί και σε άλλες εκκλησιές.

Δεν έχει παρά να παρατηρήσει κανείς προσεκτικά την εργασία στο τέμπλο και αμέσως μετά την εργασία σε δεσποτικό και προσκυνητάρι. Θα ιδεί τις μικροδιαφορές.

Δεν μπορώ να φανταστώ τον παππού μου Στέλιο Υφαντή που μπροστά μου και στον γιο του Βαγγέλη στο μπαλκονάκι του στη Μεγάλη Κάψη, απόγευμα, στα περίπου 85 του, τον «γέρο», όπως τον αποκαλούσαν μιλώντας γι΄ αυτόν κάποιοι άσχετοι συγχωριανοί, που συμπλήρωσε το χειρόγραφο των έργων του να λησμονεί με το αστραφτερό του μυαλό κάποια από τα δημιουργήματά του. Αλλά πάλιν όλα έχουν μικρές έστω πιθανότητες..

………………………………………………

⁽¹⁾Νίκος Μουτογιάννης (Για τους μη γνώστες των χωριών μας)

O Νίκος Μουτογιάννης (1941-2017) ήταν ο μοναδικός μόνιμος κάτοικος των Δολιανών για περίπου 19 χρόνια, συνηθισμένος με επιλογή του να απολαμβάνει την φύση του Κρικελλοπόταμου.

Για την τροφή του, έπιανε μικρές ντόπιες άγριες πέστροφες στο ποτάμι, κυνηγούσε, μάζευε χόρτα, καλλιεργούσε λαχανικά, όσπρια, καλαμπόκι

Γεννήθηκε στα Δολιανά, μαθητής του τότε σχολείου του στο δημοτικό, σ΄ ένα χωριό που ερήμωνε σταδιακά πριν από το 1960 και ειδικά μετά, όπως όλα τα μετεμφυλιακά χωριά μας. Ταξίδεψε στα καράβια, πήγε στην Αμερική όπου έκανε οικογένεια, δούλεψε σε ταβέρνες, γυρίζει το 1987, δουλεύει στη Μύκονο και σε δικό του μαγαζί στον Προυσό, «μέχρι που τα βαρέθηκε» όπως είπε και ήλθε στη Στουρνάρα, στη μοναχική του ζωή, χωρίς σύνταξη ή άλλη πρόσοδο.

 

 Νίκος Δημητρίου Παπαδιονυσίου

20.07.2018

 

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου