Κερασφόρος όφις

ΚΕΡΑΣΦΟΡΟΣ ΟΦΙΣ ή «ΛΙΟΚΟΡΝΟ»

και Λαϊκή παράδοση

 

Κερασφόρος όφις ή Λιοκόρνο είναι το φίδι που φέρει κέρατα. Η λέξη λιοκόρνο προέρχεται από το λατινικό cornum=κέρατο. Ο μύθος του λιοκόρνου ίσως προέρχεται από τους παγανιστικούς μύθους, τους θρυλικούς κερασφόρους δράκους και τις αναμνήσεις των προϊστοπρικών δεινοσαύρων.

Από πολύ παλιά στις περιοχές της Κεφαλλονιάς, της Μάνης,   της Καλαμάτας, της Κρήτης και αλλού υπάρχει μία συγκεκριμένη αντίληψη για το φίδι το οποίο φέρει κέρατο. Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, σε εκείνες τις περιοχές έλεγαν ότι όποιος είχε στην κατοχή του το κέρατο από το "λιοκόρνο" (το φίδι που έχει ένα κέρατο, γιατί δύο φέρει και η κερασφόρος οχιά) μπορούσε με αυτό να γιατρέψει το δάγκωμα του φιδιού! Μια τέτοια εκδοχή  αναφέρει    ο Νικόλαος  Πολίτης στις "Παραδόσεις" του.

«Τα μεγάλα φίδια έχουν ένα κέρατο στο κεφάλι˙ όποιος το εύρει δεν φοβάται απὸ δαγκαματιὰ φιδιού και ημπορεί με αυτὸ να γιατρεύει και άλλους. Όποιο φίδι έχει το κέρατο το λέγουν λιοκόρνο και πρέπει να πέσει στη θάλασσα. Μια φορά ένας παπάς απὸ ένα χωριὸ της Κεφαλλονιάς είδε στο δρόμο πλήθος αμέτρητο φίδια˙ εστάθη παράμερα, εκοίταξε καλά, και είδε το λιοκόρνο που πήγαινε μπροστὰ κι απὸ πίσω το ακολουθούσαν όλα τα φίδια. Άμα έφτασαν στο περιγιάλι εστάθηκαν, το λιοκόρνο έτριψε το κεφάλι του στον άμμο και έπεσε στη θάλασσα. Όταν έφυγαν τα φίδια επήγε ο παπάς στο μέρος που εστάθη το λιοκόρνο, έψαξε στον άμμο, ηύρε το κέρατο και το επήρε στο σπίτι του.

Εις τη Μάνη πάλι λιόκουρνο λέγουν το άγριο φίδι˙ έχει και αυτὸ κέρατο και όταν έρθει ο καιρός του πέφτει, ως του αλαφιού. Όποιος το εὕρῃ το μεταχειρίζεται για το δάγκαμα των φιδιών. Το κέρατο αυτὸ το λέγουν και λιόκουρνο και παντζέχρι. Εις τη Μεσσηνία όμως το λέγουν λιόκρινο, το βουτούν σ’ ένα ποτήρι νερό, και αυτὸ το νερὸ το δίνουν εις τον δαγκωμένο να πιει για να περάσει».

Το κέρατο αυτό του φιδιού ήταν περιζήτητο επειδή πίστευαν ότι ήταν φάρμακο-πανάκεια για όλες τις αρρώστιες  και ότι έφερνε καλή τύχη στον κάτοχό του, ο οποίος ήταν γενικά ένα αξιοσέβαστο πρόσωπο όπως οι μάγοι και οι πρακτικοί γιατροί.

Τα τολμηρά παλικάρια έριχναν πάνω στον κερασφόρο όφι ένα πουκάμισο ή άλλο ρούχο και σύμφωνα με την παράδοση το φίδι με την τριβή στο ύφασμα απέβαλε το κέρατό του.

Ο αρχαίος μύθος του λιοκόρνου συνδεόταν με την πρωτομαγιά και γενικότερα την άνοιξη, εποχή που ξαναγεννιόταν η φύση και ξυπνούσαν τα ερπετά από τη χειμερινή νάρκη.

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου