Δαίμονες - Βρθκόλακες

Δαίμονες – Βρυκόλακες & δοξασίες του λαού μας

(του + Ζάχου Ξηροτύρη)

Κυκλοφορούν στην ύπαιθρο πολλοί δαίμονες. Τα μυστηριώδη αυτά φαινόμενα, έχουν σάρκα και οστά κατά την λαϊκή αντίληψη και εισχωρούν παντού και σε χώρους και σε τόπους και σε άτομα μέσα.

  Εισχωρούν στον άνθρωπο και του αλλάζουν την συνείδηση και τις πεποι­θήσεις και τον οδηγούν σε κάθε πονηρό και κακό. «Μπήκε ο δαίμονας μέσα του», είναι συνηθισμένη φράση των χωριανών μας σε τέτοιες περι­πτώσεις ή «εκεί τον έσπρωξε ο δαίμονας», που έβαλε την ουρά του γιατί τον διάβολο τον δέχονται με μακριά ουρά, που όπου εισχωρήσει φέρνει κακία και διχόνοια.

Όλοι πιστεύουν ότι οι κακές πράξεις είναι των δαιμόνων και θέλουν να απαλλαγούν. Άλλοι προσφεύγουν τότε στον παπά και αντιπρόσωπο του Θεού, για να διώξει τους δαίμονες με αγιασμούς και ευχολόγια, άλλοι πάλι πιστεύουν ότι προληπτικά ή κατασταλτικά μπορούν να εμποδίσουν ή καταστείλουν τις δαιμονικές ενέργειες με αντίδοτα και σαν τέτοια μετα­χειρίζονται τα ξόρκια. Όλα αυτά είναι έργα του διαβόλου του πρίγκηπα αυτού του σκότους, με την αστείρευτη διαβολική σκέψη στα βάθη της ψυχής και την εφευρετικότητα του, σε πράξεις αντίθετες προς το θείο έργο, με τις οποίες ωθεί τον άνθρωπο και τον καθιστά υπόδουλο της εσωτερικής κακίας του με μολυσμένο τον νου και την καρδιά.

Άθλοι Ηρακλή & Γεωμυθολογία

 

ΟΙ ΑΘΛΟΙ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΩΜΥΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΓΕΩΛΟΓΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ κ. ΗΛΙΑ ΜΑΡΙΟΛΑΚΟΥ

[Του Τάκη Ευθυμίου]

Ως μαχόμενος εκπαιδευτικός είχα την ευκαιρία να γνωρίσω τον Γεωλόγο καθηγητή κ. Ηλία Μαριολάκο μέσα από τα Γεωμυθολογικά σεμινάριά του. Η Γεωμυθολογία είναι η επιστήμη που, σε συνεργασία με άλλες επιστήμες, επιχειρεί την πραγματολογική ερμηνεία των μύθων μέσα από τις γεωλογικές ανακατατάξεις και τεχνικές παρεμβάσεις του ανθρώπου στη φύση. Από εδώ ορμώμενος δημοσιεύω περιληπτικά τις ενδιαφέρουσες Γεωμυθολογικές απόψεις του κ. Μαριολάκου, σχετικές με τους άθλους του Ηρακλή στο παρόν ιστολόγιο. Ας τις παρακολουθήσουμε…

Ο καθηγητής Ηλίας Μαριολάκος  χαρακτήρισε   τον Ηρακλή «παγκόσμιο γεωλόγο και μηχανικό». Και το δικαιολόγησε ως εξής: O Ηρακλής είναι γνωστός από τους 12 άθλους του. Οι 12 άθλοι του Ηρακλή, αν τους ταξινομήσει θεματολογικά κάποιος, θα δει ότι έχουν εμφανή σχέση με το νερό, με μεταλλεύματα και κυρίως με υδραυλικά έργα. Ο καθαρισμός του  στάβλου του  Αυγεία  έγινε με την εκτροπή των υδάτων ενός ή δύο ποταμών. Πέρα από αυτά, ο Ηρακλής σχετίζεται επίσης και με τα τεχνικά έργα των Μινύων στην Κωπαΐδα.

"Το μαύλισμα"

«Το μαύλισμα». Όχι μόνο της κατσίκας!

Λαογραφικά σημειώματα του Χρήστου Τούμπουρου

Τ

ο μαύλισμα είναι μια εύηχη λέξη που χρησιμοποιείται και κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά. Μαυλάω και μαυλίζω σημαίνει καλώ κοντά μου ένα ζώο, «σαλαγάω» τα ζώα και τα καλώ να έρθουν μαζί μου. Αυτό γίνεται μιμούμενος τη δική τους φωνή ή προφέροντας κάποιες κατάλληλες για την περίπτωση συλλαβές. Οι συλλαβές αυτές ποικίλουν, από περιοχή σε περιοχή και συνήθως εξαρτώνται και από την ευρεσιτεχνία του καθενός. «Για το σκύλο το μαύλισμα “άκουγε” στο “κουτ-κουτ-κουτ”, για τη γάτα “πις-πις-πις”, για την κότα “προύι-προύι”, για την κατσίκα, “προυτς-προυτς”». «Σας έφαγε η κουβέντα στη στράτα και χάσατε τα κατσίκια. Μην τα μαυλάς. Δεν έρχονται. Να πας εκεί να τα μαζέψεις. Βρήκαν τριφύλ’ και μπλέτσκωσαν!»

Το μαύλισμα! Η πρόσκληση… Πολλές φορές η πρόκληση γινόταν προς το πρόσωπο». Μαυλίζω σημαίνει τότε προσελκύω, παρασύρω, εξωθώ κάποια σε πορνική πράξη. «Τη μαύλισε ο παλιοκερατάς και την έβγαλε στο κλαρί. Δεν ήθελε και πολύ. Κωλοσσούσα ήταν. Κουνιόταν και λυγιόταν. Την έτρωγε ο πισινός της». Λέγονταν και αυτά. Μάλιστα από το μαύλισμα των ζώων, πτηνών «φτάσαμε» στο μαύλισμα ή μάλλον στη μεταφορική αναλογία ανάμεσα στα πρόβατα και τις πόρνες. Κάλεσμα στα ζώα προς βόσκηση, κάλεσμα στη γυναίκα προς συνεύρεση. (Μαύλις: προαγωγός, πορνοβοσκός). «Μη στέκεσαι εκεί στο κουντρί να μαυλίσεις τη Μαρία. Είναι από σπίτ’ αυτή. Δεν θα γίν’ γυρίστρω. Αλλού να πας».

Η πρώτη απεργία της Μεταπολίτευσης κι ο Νικόλας

 

Η πρώτη απεργία της Μεταπολίτευσης κι ο Νικόλας

Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου / ΜΜΜ Ε.Μ.Π. Ομότιμο Μέλος του Τ.Ε.Ε.

30 Μάρτη του 1976 ξέσπασε στο έργο της μεγάλης τότε μεταλλευτικής μαγνησίτη (λευκολίθου) και προϊόντων του, Α.Ε. Επιχειρήσεων του συγκροτήματος Σκαλιστήρη στο Μαντούδι Ευβοίας, η μεγαλύτερη ίσως σε σφοδρότητα και παράλογη αγριότητα απεργία στη χώρα της μετά τα Λαυρεωτικά και αυτή της Σερίφου το 1916. Κράτησε μέχρι της 7 Απριλίου 1976. Ήμουν της από της 4 Τομεάρχες της Εκμετάλλευσης Μαντουδίου. Αναίμαχτη απεργία αλλά ψυχοφθόρα. Αγριότητα από πλευράς υποτιθέμενου και πραγματικού προλεταριάτου κατά της πραγματικής και υποτιθέμενης εργοδοσίας. Παράλογη αγριότητα με συνέπειες της ψυχές ανθρώπων που δεν είχαν σχέση με την αυταρχική διοίκηση της Επιχείρησης, που ήσαν αντίθετοι μάλιστα πολλοί, με δημοκρατικές αντιλήψεις, αλλά έτυχε να είναι υπάλληλοί της.  Παράλογη και κατά των οικογενειών της εγκατε-στημένων στο γκέτο της έδρας του έργου, στον οικισμό της, μία κατά τα’ άλλα δωρεάν παροχή για τα στελέχη της απ΄ όλη την Ελλάδα και της οικογένειές της. Αυτό, όχι γιατί της άρεσε αλλά γιατί εκεί εργάζονταν οι σύντροφοι, οι γονείς ή τα παιδιά της.

Σ’ αυτό το γκέτο αποκλείστηκαν σε καθεστώς φόβου για πάνω από εβδομάδα, όσο διήρκεσε. Eνδεικτική της αγριότητάς της υπήρξε κι η ανάγκη επιβολής στρατιωτικού νόμου με αποστολή 2.500 (!) ανδρών καταστολής με  40 αύρες.

Η απεργία έγινε σταθμός της Ελλάδα της μεταπολίτευσης. Κινηματογραφική ταινία   με τίτλο «Μαντούδι 76». «Απεργία» που έμοιαζε γεμάτη ντόπιο ρατσισμό σε μια περιοχή με τα μέγιστα μέσα εισοδήματα της χώρας για της χιλιάδες εργαζομένους απ΄ όλη την Εύβοια οικογενειακά που οφείλονταν στο Έργο και τελικά ξέφυγε από της στόχους της που ήταν ή έπρεπε να είναι αποκλειστικά το να πλήξουν τον εργοδότη για τον τρόπο διοίκησής του. Εργοδότη που έλυνε και έδενε εν ψυχρώ απολύοντας εκατοντάδες κάθε φορά ανθρώπους, εκβιάζοντας όταν του αρνιόνταν ή τον δυσκόλευαν στα νέα δάνεια που ζητούσε.

Λεγόταν, ότι ακόμα και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν ήθελε να τον ιδεί ζωγραφιστό, ενώ έβλεπε τον Μποδοσάκη, ούτε ν’ ακούσει γι’ αυτόν για της εκβιασμούς του. Ταυτόχρονα, έπρεπε αριστερά και σοσιαλιστικά κόμματα να δείξουν στίγμα. Στόχοι αποδεκτοί και ηθικοί με της οποίους συμφωνούσα. Αξέχαστες οι καταστάσεις όταν ο Χατζηκυριάκος, Δ.Δ. και Μασκσλέρης έρχονταν από το Κέντρο της Επιχείρησης στην Αθήνα και ανακοίνωναν απολύσεις. Είχαν βέβαια την ευθύνη μεταβίβασης της απόφασης στη διεύθυνση εκμετάλλευσης Μαντουδίου και στους Τομεάρχες της σε σύσκεψη.

"Αρχόντισσα - Κυρά" Λαμιακό χρονογράφημα του Περικλή Φύκα

 

                                                     Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου

"Στην παλιά τη γειτονιά"

 

"Στην παλιά τη γειτονιά"

Του Γιώργου Καλλιώρα

Το χιόνι έπεφτε ακατάπαυστα από το πρωί. Καθισμένος στην καρέκλα της επιχείρησης μου το παρακολουθώ να απλώνεται και να καταλαμβάνει με την δική του ισχύ όλη την περιοχή. Τα πιτσιρίκια της γειτονιάς βγήκαν έξω φορτωμένα με κασκόλ, σκούφους, γάντια κ.λπ. και άρχισαν να παίζουν χιονοπόλεμο. Κάθε λίγο και λιγάκι ένα, ένα έρχονταν στο μαγαζί με τα μάγουλα κατακόκκινα έπαιρνε κάτι και έφευγε.

Χεχεχεχεχε που είναι εκείνα τα χρόνια, που κασκόλ εκείνη την εποχή και που σκουφιά; Βγαίναμε στο χιόνι ξεσάρκωτοι “χωρίς ρούχα” χωρίς να λογαριάζουμε το κρύο ορμώμενοι από την επιθυμία για παιχνίδι.

Τρέχαμε, παλεύαμε, παίζαμε χιονοπόλεμο, ουρλιάζαμε χωρίς να δίνουμε λογαριασμό σε κανέναν.

Άφησα το μυαλό μου να ταξιδέψει εκεί στα χρόνια της αθωότητας και της ανεμελιάς. Χμμ όλη την ημέρα στο χιόνι, στη βροχή, στις λάσπες και στην περιπέτεια και όταν έρχονταν η ώρα μαζευόμασταν δίπλα στο τζάκι όλη η οικογένεια και εκεί ξεκινούσε μια άλλη ιστορία. Παραμύθια, αινίγματα, πειράγματα, πάλεμα στο πάτωμα, μια μητέρα να φωνάζει συνέχεια να καθίσουμε ήσυχα και μια γιαγιά καλοσυνάτη και γλυκιά λες και ήταν βγαλμένη από τα παραμύθια. Καλοσυνάτη σχετικός ο όρος γιατί όταν την έπιαναν οι ανάποδες της αλίμονό μας.

Μα τι θυμήθηκα τώρα; Κάποτε στο χωριό μας έρχονταν ένας μανάβης με μια κλούβα διαμορφωμένη έτσι ώστε να μπορεί να πουλά την πραμάτεια του. Παρκάριζε το αυτοκίνητο και πήγαινε στο καφενείο. Είχε την συνήθεια να κάθεται μέχρι αργά το βράδυ. Εμείς παιδιά τότε που το αίμα μας έβραζε ψάχναμε για περιπέτεια και σκανδαλιά πάντα βρίσκαμε τη ευκαιρία και του αρπάζαμε ότι μπορούσαμε. Κάποιο απόγευμα ένας της παρέας μας άρπαξε ένα τσουβάλι πατάτες και το πήγε σπίτι του. Μας είπε ότι οι γονείς του, του είπαν μπράβο γι’ αυτό που έκανε. Την άλλη ημέρα το απόγευμα, με τον αδελφό μου χωρίς να λογαριάσουμε καλά τα πράγματα αρπάζουμε ένα καφάσι, ροδάκινα ήταν, βερίκοκα ήταν, δεν θυμάμαι καλά και τα πάμε στο σπίτι. Χεχεχεχε που να ξέραμε τι μας περίμενε. Στο σπίτι ήταν η γιαγιά και η μητέρα μας. Μόλις μπαίνουμε στο σπίτι γεμάτοι χαρά λέμε «σας φέραμε να φάτε». Η μητέρα μου έκπληκτη μας ρώτησε που τα βρήκατε τα φρούτα.

Η αντάρτισσα θεια κι ο Νικόλας, εγώ

 

Η αντάρτισσα θεια κι ο Νικόλας, εγώ

 

-  Κολάτσα μου, πάμε να δούμε την θεια, μού΄ λεγε η Δέσπω, ή κυρία Δέσποινα, η μάνα μου. Το Κολάτσας, παιδικό υποκοριστικό του Νικόλαος ή Νίκος ή Νικόλας που νήπιο, ρωτώντας με πώς με λένε κι έχοντας ακούσει να με αποκαλούν Νικολάκη, μη μπορώντας να το προφέρω έλεγα Κολάτσης...

Απ’ το 1949, στα 8, βίωνα έντονα ένα θλιβερό για την παιδική μου ψυχή γεγονός, Η μπαλάντα του Διονύση Σαββόπουλου,  τραγουδοποιού- ποιητή- συνθέτη- τραγουδιστή, «για τα παιδιά που χάθηκαν», ακούγοντάς την από χρόνια, μου το υπενθύμιζε και με συγκινούσε βαθιά, θυμίζοντάς μου τα παιδικά μου δάκρυα για ένα από αυτά τα παιδιά που χάθηκαν. Την έφηβη 16χρονη θεια μου από χωριό των Αγράφων Ευρυτανίας, την Παναγιώτα. 

Ποτέ δεν την είχα ιδεί.  Άκουγα όμως  από την Δέσπω, από νήπιο, για την ομορφιά της, τον χαρακτήρα της. Μου είχε γίνει πρόσωπο αγαπημένο.

………………………………………..

Διηγούμαι την ιστορία, όπως την άκουσα, με όποιες πληροφορίες είχαν μέχρι που «έφυγαν» το 1970 μάνα και πατέρας σχεδόν ταυτόχρονα. Στο τέλος θα προσθέσω δικές μου πληροφορίες των τελευταίων 6 χρόνων πριν που τις θεωρώ απόλυτα ακριβείς καθώς προέρχονται από το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον της έφηβης τότε θειας μου: