Παπαγιάννης Σαγρής

ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ ΑΓΡΑΦΩΝ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ
Αύγουστος 1929

Φωτο: Παπαγιάννης Σαγρής
(Του λαογράφου Δημ. Λουκόπουλου 1874-1943)

"...Το βράδυ με το ηλιοβασίλεμα, βρέθηκα μπρος στο μαγαζάκι του χωριού. Πρώτοι ήρθαν και με χαιρέτησαν δυο νέοι, μαθητές Γυμνασίου, ο ένας το παιδί του παπά κι ο άλλος συγγενής του Ταξιάρχης Χρυσικός. Σε λίγο ήρθε κι ο παπάς. Παπαγιάννης Σαγρής τ' όνομά του. Είναι και δάσκαλος του χωριού. Στο σπίτι του θα μείνω το βράδυ. Έξω απ' το μαγαζί είναι κάτι σαν πλατεΐτσα και καταμεσίς της ένας γεροπλάτανος με πολλά φύλλα απ' τον καιρό του Αλήπασα ακόμα απλώνει τους μακρινούς κλώνους του. Από 2 μεριές μπορείς να μπεις στο Μοναστηράκι. Απ' αλλούθε όχι. Βράχος ορθόκοφτος από του νοτιά το μέρος, βράχος ολόμπηχτος αντίκρυ του βουνού Καλόγερος. Την κορφή του πρώτου βράχου τη ζώνει ένα αρχαίο κάστρο. Πήγα και το είδα. Να που κι οι αρχαίοι κατοικούσαν εδώ πάνω. Λίγο παρακάτω απ' τα τείχη τα ερείπια μιας βυζαντινής εκκλησιάς σώζονται αρκετά καλά, ο Αη Γιώργης εκεί. Το Μοναστηράκι το φαντάζομαι για το οχυρώτερο Αγραφοχώρι της παλιάς εποχής. Σωστό κλεφτολήμερο. Να γιατί ο Κατσαντώνης όλο κι εδώ κοντά τριγυρνούσε. Μάθε και το άλλο, πως κρυώτερο νερό απ' του Μοναστηρακιού αλλού δεν πίνεις, κρύο και γάργαρο, σωστός πάγος. Που αλλού λοιπόν να ξεκαλοκαιριάσει ένας κλέφτης! Ο Παπαγιάννης αγαπάει τα γράμματα, διαβάζει βιβλία και γράφει ένα γράψιμο απαράλλαχτο σαν του τύπου. Μου έδειξε ένα χειρόγραφό του και γελάστηκα, το πήρα για τυπωμένο. Στην περιφέρεια του Μοναστηρακιού είναι και μια θέση που τη λένε "στου Τριάφη". Εκεί βγαίνει λίγο νεράκι και τρέχει από πυκνά πολυτρίχια, που εκεί τα λένε σμάχια και μούσκλια. Έτυχε γυναίκα άτεκνη, εκεί πάει μ’ ένα "κρικέλι" (κουλουράκι ανάλατο) και τ' αφήνει στην πηγή μένα νόμισμα. Το πρωί στις 20 Αυγούστου με τον Ταξιάρχη Χρυσικό και το γιο του παπά το Δημήτρη Σαγρή, πήραμε το δρόμο για τη Σπηλιά του Κατσαντώνη..."

Πηγή: Ioannis Elatos Makkas

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου