Στην όμορφη Τσεκλείστα ή Τσικλίστα
ή Τσεκλίστα ή Σκοπιά Ευρυτανίας για το τέμπλεον του Ι.Ν. Αγίου Νικολάου,
κατασκευής Στέλιου Δ. Υφαντή
Νικόλαος
Δημητρίου Παπαδιονυσίου, ΜΜΜ ΕΜΠ
(Φωτό έσω Ι.Ν.: Δημήτρης Βονόρτα, Μηχανικού)
Μέρος της
Τσεκλίστας με τον Ι.Ν. του Νέου Αγίου Νικολάου της από ψηλά. Απέναντι η
Καλιακούδα. Μόλις που διακρίνεται μάλλον η Στουρνάρα…
Από την Τσεκλείστα ή Τσικλίστα ή
Τσεκλίστα ή Σκοπιά, που θα αποκαλώ του λοιπού μόνο Τσεκλίστα όπως την
αποκαλούσαν κι΄ έγραφαν οι παλιοί, όπως ο παππούς μου Στέλιος Δ. Υφαντής,
πέρασα για πρώτη φορά το 1999 ή 2000 αφού ανεβοκατέβηκα την Καλιακούδα,
πέρασα από Δολιανά όπου λίγο πριν περάσω μίλησα χωρίς να τον γνωρίζω
τότε με τον μακαρίτη Αμερικάνο καθώς καλλιεργούσε μια πηγούλα, πήγαμε, θαυμάσαμε
και κολυμπήσαμε στο Πανταβρέχι, και μέσω της τότε Ροσκά και του τότε
δρόμου, όχι όπως αυτό το πολύ καλό κομμάτι που κατασκευάστηκε τελευταία μέχρι
Τσεκλίστα από Δομνίστα, ανεβήκαμε τον δρόμο από Δομνίστα προς
Κρίκελλο κλπ.
Εφέτος, στο πρόγραμμά μου να φωτογραφήσω
τέμπλα ειδικά, από αυτά που κατασκεύασε ο παππούς μου Στέλιος, συμπεριέλαβα και
αυτό της Τσεκλίστας συνδυάζοντάς το με αυτό της Κλεπάς Ναυπακτίας λόγω
διαδρομής… Μάλιστα, αισθανόμενος ευτυχής γιατί είχα λάβει πρόσφατα και την
έγγραφη άδεια του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Ευρυτανίας να φωτογραφίζω
τέμπλα στις εκκλησιές της Ευρυτανίας, με την άφιξή μου στους γενέθλιους τόπους
στη Μεγάλη Κάψη στις 17 Ιουνίου, τηλεφώνησα στον κλειδοκράτορα
επίτροπο του Αγίου Νικολάου στο τηλέφωνο που μας έδωσε Πατέρας στο Καρπενήσι.
Του ανέφερα τα της αποστολής μου και την έγγραφη συναίνεση της Μητρόπολης, πλην
όμως συνάντησα πεισματική άρνηση με την πρόφαση ότι θα έπρεπε να λάβω την άδεια
της ...αρχαιολογικής υπηρεσίας στη Λαμία (άκουσον-άκουσον)!...
Το γεγονός με στενοχώρησε
υπερβολικά, μέχρις ότου σκέφτηκα μήπως φωτογραφίες του εσωτερικού του νέου Ι.Ν
Αγίου Νικολάου είχε ο φίλος Δημήτριος Βονόρτας, Μηχανικός στο Καρπενήσι.
Του τηλεφώνησα και πράγματι είχε στη διάθεσή μου, οπότε σκέφτηκα την μετάβαση
στο χωριό για εξωτερικές φωτογραφήσεις...
Λίγα για την Τσεκλίστα και τους Ιερούς της Ναούς του Αγίου
Νικολάου…
Η Τσεκλίστα είναι κτισμένη σε
υψόμετρο 1.120 m στο
βουνό Οξυά, στην άκρη των Βαρδουσίων, όπως και άλλα πολύπαθα
χωριά της Ευρυτανίας και ορεινής Φθιώτιδας (π.χ. Μικρό Χωριό, Ζιώψη,
Μεσαία Κάψη, κλπ), κ.α. στον φλύσχη της Πίνδου που ανάλογα
με την πετρολογική του σύνθεση και τεκτονική είναι επιρρεπής σε κατολισθήσεις
με την επίδραση και των καιρικών συνθηκών…
Λεγόταν Τσεκλείστα ή Τσικλίστα ή
Τσεκλίστα μέχρι 1928 οπότε
ονομάστηκε με το όχι ελκυστικό όνομα Σκοπιά, υποθέτω για ν΄ απαλλαγεί η
Πολιτεία, όπου μπορούσε, από σλαβόφωνες ονομασίες χωριών και τοπωνυμίων…
Το χωριό μέχρι το 1882, οπότε
έγινε μεγάλη κατολίσθηση, άλλη το 1928 και άλλες, το 1963 και το 1971, που
ήταν καταστροφική με τον παλιό Άγιο Νικόλαο την εκκλησιά του να παραμένει
ορθός, παρέμενε στην παλιά του θέση, οπότε άρχισε ταχεία ανοικοδόμησή του στην
τωρινή του…
Ο παλιός Ι.Ν. του Αγίου Νικολάου ναός κτίστηκε 1902 -1905 στη θέση
παλαιού ναού. Το υπέροχο τέμπλεόν του (τέμπλο), ένα από τα 32 τέμπλα του στη
Ρούμελη, μελέτησε και κατασκεύασε ο
Αγραφιώτης-Μεγαλοκαψιώτης εκκλησιαστικός ξυλογλύπτης Στυλιανός Δημητρίου
Υφαντής1-2, πατέρας της μητέρας μου Δέσποινας,
Το τέμπλεον κλπ. στον
παλιό Άγιο Νικόλαο ήταν το 27ο στη σειρά τέμπλων κλπ. εκκλησιαστικών
έργων του Υφαντή, σύμφωνα με το ιδιόχειρο σημείωμά του
της 1ης 5ετίας του 1960 που μας παρέδωσε
μαζί και τα λοιπά της εκκλησιάς. (…«Φρόντισαν να το
στολίσουν με ένα ανεκτίμητης, σήμερα, αξίας ξυλόγλυπτο τέμπλο. Το φθινόπωρο,
πριν από την κατασκευή του τέμπλου, έκοψαν οι χωριανοί μας τις επιλεγμένες από
τους τεχνίτες (μόνο ο Υφαντής επέλεγε την καρυδιά ή καρυδιές που συνήθως ήσαν
δωρεές πιστών χωριανών εποχή που η αξία τους ήταν τεράστια), καρυδιές και τα
τμήματα του δένδρου που θα χρησιμοποιούσαν, τα έβαλαν όλο το χειμώνα, μέσα σε
στέρνες με νερό. Την άνοιξη άρχισε η επεξεργασία του ξύλου και η κατασκευή του
που κράτησε όλο το καλοκαίρι. Από τότε
που τοποθετήθηκε (1905 ή 1906) μέχρι σήμερα, σε εντυπωσιάζει με τις περίτεχνες
παραστάσεις του και την τελειότητα της κατασκευής3»).
Οι ζημιές από τις κατολισθήσεις, αντιμετωπίσιμες για τον παλιό Άγιο
Νικόλαο με κοντινό όμως μέλλον απρόβλεπτο, δημιούργησε την ανάγκη στους
χωριανούς να σκεφτούν διάδοχη λύση, αυτήν ενός Νέου Αγίου Νικολάου. Έτσι, όταν η επικινδυνότητα αυξήθηκε, αποφάσισαν
την ανέγερσή Του: Αύγουστο του 2007 ο Μητροπολίτης Καρπενησίου έθεσε τον θεμέλιό λίθο της εκκλησιάς της παρακάτω φωτογραφίας..
Στον Νέο Άγιο Νικόλαο, οι προνοητικοί χωριανοί μετέφεραν και
εγκατέστησαν το τέμπλο του παλιού Άη Νικόλα τους και τα λοιπά από τα έργα του,
δεσποτικό και προσκυνητάρι..
………………………………………….
1 «Στέλιος
Δ. Υφαντής (1875-1971). Ο λαϊκός εκκλησιαστικός λεπτουργός και ιεροψάλτης, ο
παππούς μου»
2 «Η
τέχνη και τεχνική του Στέλιου Δ. Υφαντή, εκκλησιαστικού ξυλογλύπτη. Ή, μνήμες
ενός παιδιού από την εργασία ενός παλιού εκκλησιαστικού λεπτουργού στις της αρχές 10ετίας του 1950»
3 Παράγραφος από δημοσίευση του Φιλοπροοδευτικού
Συλλόγου Τσεκλίστας..(Με την
παράκληση να προσθέσουν στο δημοσίευμά τους. Άλλωστε δεν υπάρχουν από χρόνια
παρόμοιας αξίας λεπτουργοί που με τα χέρια του και τα χειροποίητα εργαλεία τους
να κατασκευάζουν έργα αυτής της έμπνευσης και αξίας.. Ν. Παπ.)
Ο νέος Άγιος
Νικόλαος Τσεκλίστας…(φωτό 18 Ιουνίου 2019)
Τσεκλίστα
Ευρυτανίας: Το τέμπλεον του Αγίου Νικολάου του Υφαντή. Δεξιά το Δεσποτικό
Το Δεσποτικό και το προσκυνητάρι
Ευχαριστώ τον κ. Τάκη Βονόρτα που
μου εμπιστεύτηκε τις φωτογραφίες του
εσωτερικού χώρου του νέου Ι.Ν. Αγίου Νικολάου
Νίκος Δημητρίου
Παπαδιονυσίου
27 Ιουνίου 2017
Επιμέλεια-Ανάρτηση:
Τάκης Ευθυμίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου