Το ξύλινο τέμπλο, έργο του Στυλιανού Δ. Υφαντή, του Ι.Ν.Γέννησης Θεοτόκου Φειδάκια Ευρυτανίας

Αναζητώντας το έργο του Στυλιανού Δ. Υφαντή στον Ι.Ν.Γέννησης της Θεοτόκου 

στα Φειδάκια ή Φιδάκια ή Φθάκια Ευρυτανίας…

Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου

Στις 26.04.2015 με την συντροφιά εκδρομέων φίλων από Ναύπλιο, ανέβηκα από Μεσαία Κάψη της ορεινής Φθιώτιδας, την βάση μας, στον Άγιο Νικόλαο (Λάσπη) Ευρυτανίας για να επισκεφτώ και φωτογραφίσω το πρώτο τέμπλεο (τέμπλο) που κατασκεύασε ο παππούς μου Στέλιος Υφαντής, νεαρός, πριν το 1900...

Ατύχησα!... Το τέμπλο ήταν χτιστό!. Η κυρία, κλειδοκρατόρισσα, που μας άνοιξε την εκκλησιά  μου είπε κάτι που αγνοούσα:

       -    Τον Αη Νικόλα, την εκκλησιά, έκαψαν το 1941 οι Γερμανοί (sic).

Μαζί κάηκε και το πρώτο τέμπλο, έργο στο μέγιστο ποσοστό, του Στέλιου Υφαντή!..

Συνεχίσαμε για Μυρίση (Μυρίκη) Ευρυτανίας, πάνω από το Καρπενήσι, απέναντι από το πανέμορφο Βελούχι, με στόχο την φωτογράφηση του τέμπλου του Αγίου Γεωργίου του 1898 «με το θαυμάσιο τέμπλο από ολοσκάλιστο ξύλο καρυδιάς, έργο του λαϊκού ξυλογλύπτη και λεπτουργού Στέλιου Υφαντή (1900)», σύμφωνα με παραπομπή στο Internet. Το 1900 ο Υφαντής ήταν ...25 χρόνων (!).

Και στην αποστολή μου αυτή απέτυχα καθώς δεν βρήκα κλειδοκράτορα. Είχα όμως ευτυχή κατάληξη όταν αργότερα φίλος μου φωτογράφησε και μου έστειλε τις φωτό του τέμπλου. Περισσότερα, με έρευνα στο Google:

Στους γενέθλιους τόπους: «Αποστολή»στη Μυρίκη Ευρυτανίας

http://fthiotikos-tymfristos.blogspot.gr/2016/06/blog-post_4.html

Έχοντας χρόνο στην διάθεσή μας και απολαμβάνοντας την ομορφιά των γενέθλιων τόπων μου, συνέχισα προς Φειδάκια.

Μετά μια σύντομη βόλτα στο περιποιημένο και όμορφο χωριό όπου παλιά σπίτια ανακαινίζονταν, με θέα από ορισμένα του σημεία στη λίμνη των Κρεμαστών ή Αχελώου, καταλήξαμε στην εκκλησιά της Γέννησης της Θεοτόκου με το σχετικά άνετο χοροστάσι της.

Η αναφορά του Στυλιανού Υφαντή για το «τέμπλεον», κλπ, του Ι.Ν. Γέννησης της Θεοτόκου στα Φειδάκια στο ιδιόχειρο σημείωμά του που μας παρέδωσε στη Μεγάλη Κάψη…

Η εκκλησιά ήταν κλειστή!.

Απευθύνθηκα σε ανοικτό cafe- restaurant απέναντι της εκκλησιάς που αποδείχθηκε ότι ανήκε σε Ελληνοαμερικάνο που επέστρεψε και το δουλεύει με τη σύζυγό του.

Ο ίδιος ήταν και επίτροπος της εκκλησιάς.

Του εξήγησα ποιος είμαι και τον σκοπό που επιθυμούσα να μας ανοίξει την εκκλησιά σαν εγγονός του Υφαντή, κατασκευαστή του τέμπλου, κ.λ.π., για τα οποία και ο ίδιος και όλοι του χωριού και επισκέπτες ήσαν υπερήφανοι..

Αδύνατον να τον μεταπείσω. Αρνιόταν πεισματικά να μας ανοίξει φοβούμενος, υποθέτω, κάτι που και σε άλλες εκκλησιές αντιμετώπισα, τον προσδιορισμό εικόνων και άλλων αξίας και την επιστροφή μου να διαρρήξω και αφαιρέσω.. 

-        ...Και πού ξέρω εγώ ποιος είσαι και τι μπορείς να κάνεις μετά!.

Οπότε καθώς ήμουν έτοιμος να φύγω απογοητευμένος για άλλη μια φορά, έγινε το θαύμα!... Παρουσιάστηκε η σύζυγός του με κάποια φίλη της, άτομα με επίπεδο και με γνώσεις του Internet στις οποίες απευθύνθηκα πλέον, με την υπόδειξη να μπουν στο Google και ερευνήσουν για τον Στυλιανό Υφαντή στον Φθιωτικό Τυμφρηστό… Το έκανε η σύζυγος του Ελληνοαμερικάνου και βρήκε με την βοήθειά μου το σημείωμα του παππού με τα έργα του, μεταξύ τους αυτού στα Φειδάκια ερευνώντας:

Στέλιος Δ. Υφαντής (1875-1971)

Ο λαϊκός εκκλησιαστικός λεπτουργός & ιεροψάλτης

Ο παππούς μου

http://fthiotikos-tymfristos.blogspot.gr/2015/01/blog-post_20.html?spref=fb

Αμέσως κοίταξε τον σύζυγό της με τρόπο που δεν επιδεχόταν αντιρρήσεις. Καλή της ώρα… Τότε ο επίτροπος μας άνοιξε την εκκλησιά που λειτούργησε το 1916 και την διατηρούσε πεντακάθαρη, όπου προσκυνήσαμε, φωτογράφισα και ανάψαμε τα κεριά μας και όπου ο Υφαντής κατασκεύασε το τέμπλο, δεσποτικό, άμβωνα και προσκυνητάρι. Επίσης μου διηγήθηκε ότι η εκκλησιά έγινε με έρανο των «αμερικάνων» του χωριού αλλά και χωριανών, όσων μπορούσαν να προσφέρουν. Μια χωριανή είπε τότε στην επιτροπή εράνου:

-        Εγώ δεν έχω χρήματα. Έχω όμως την καρυδιά!...

Απ΄ αυτήν την καρυδιά κατασκεύασε ο Υφαντής το τέμπλο της εκκλησιάς με   τις κολώνες, κορινθιακού ρυθμού, κατασκευασμένες να δένουν όλη την κατασκευή του τέμπλου και να χωρίζουν ανάμεσά τους τα εικονίσματα, με τα διάτρητά του, τα    ξυλόγλυπτα με κενά δηλαδή, όπως αυτά στα φυλλώματα με τις ιερές αμπέλους, το κλίμα, με τα φύλλα τους, τα τσαμπιά τους με σταφύλια, τις γιρλάντες, που συμβολίζουν τον δεσμό πιστών και Χριστού.

Μετά το προσκύνημά μας στην εκκλησιά, πήραμε τον καφέ μας στο μαγαζί του και κάναμε άλλη μια μικρή βόλτα στο χωριό…

Γνωρίζοντας την πανοραμική, υπέροχη θέα της Λίμνης του Αχελώου και της γέφυρας της (Νέας) Επισκοπής έξω από τα Φειδάκια και θέλοντας να την απολαύσουν οι φίλοι μου, τους πήγα στη θέση Τσαγκαράλωνα, όχι μακρυά από τα Φειδάκια. Την απόλαυσα κι΄ εγώ για άλλη μια φορά καθώς στο μυαλό μου έφερα την παλιά Επισκοπή με την εκκλησιά της Κοίμησης της Θεοτόκου του 9^ου αι., θύμα με το παλιό γεφύρι της Τατάρνας του πολιτισμού…

Λίμνη των Κρεμαστών από την θέση Τσαγκαράλωνα…

Στον βυθό της λίμνης και το χωριό της παλιάς Επισκοπής. Οι τοιχογραφίες της αρχαίας εκκλησιάς φιλοξενούνται στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών. Ο σταυρός στον τρούλο μέσα στα νερά φαίνεται από φωτό των Φοίβου Βιλανάκη και Γιάννη Ίσαρη, υποβρύχιων φωτογράφων, σε βάθος 32 μέτρων(11^ος/2010). Οι δύο πιο κάτω φωτό είναι από το in.gr.

Μετά αυτές τις εμπειρίες μας, γυρίσαμε για φαγητό στο Χάνι Μπαγασάκη, πίσω Καρπενήσι και μετά Μεσαία Κάψη για ανάπαυση. Το απόγευμα στον γενέθλιο τόπο μου, την Μεγάλη Κάψη…   

Νίκος Δημητρίου Παπαδιονυσίου

Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου