ΑΓΛΑΟΝΙΚΗ

ΑΓΛΑΟΝΙΚΗ

[Του Τάκη Ευθυμίου από το βιβλίο του: «Μυθικά Παράξενα Όντα του Ελληνικού Χώρου»]

Η Αγλαονίκη έζησε τον 5ο αι. π.Χ. Αναφέρεται από τον Πλούταρχο ως Αγανίκη και ήταν η πρώτη χρονολογικά γυναίκα αστρονόμος της αρχαίας Ελλάδας. Αναφέρεται πιο συγκεκριμένα ως Αγλαονίκη η Ηγήτορος επειδή ήταν κόρη του ηγέτη («Ηγήτορα» ή «ταγού») των Θεσσαλών.

Οι γνώσεις της πάνω στους πλανήτες είναι τόσες, που έμεινε στην ιστορία σαν μια από τις περιφημότερες αστρονόμους της εποχής της.

Μπορούσε, λένε, να υπολογίζει μέχρι και το χρόνο των εκλείψεων της Σελήνης! Εκείνη την εποχή, θεωρείται και μάλιστα από γυναίκα, αξιοθαύμαστο κάτι τέτοιο, τόσο που πολλοί έλεγαν πως με μαγεία τα κατάφερνε, ισχυριζόμενοι πως είχε την ικανότητα να κατεβάζει, όποτε ήθελε τη Σελήνη από τον Ουρανό!

Υπολόγιζε με ακρίβεια ώρας τις εκλείψεις του Ήλιου, κάτι παρόμοιο δηλαδή με τον περίπου σύγχρονό της Θαλή, πράγμα που μαρτυρά μια παραπέρα γνώση στη μαθηματική αστρονομία σε σχέση με τους Βαβυλώνιους αστρονόμους.

Η Αγανίκη το είχε μεγάλο καύχημα κι όπου βρισκόταν δεν έχανε ευκαιρία να επιδεικνύει τις αστρονομικές της γνώσεις!

Με το πέρασμα των καιρών και το ανέβασμα των πατριαρχικών αντιλήψεων, η φήμη της άρχισε να μειώνεται…Έγινε στόχος περιπαιχτικών ιστοριών, όπου κατέληξε στην παραδειγματική τιμωρία από τους θεούς, όπως λένε …χωρίς όμως να γνωρίζουμε τον τρόπο που θανατώθηκε.

Σίγουρα όμως, ο θάνατός της ήταν αποτέλεσμα αγανάκτησης των θεών για τις καυχησιολογίες της.

Ανάμεσα στα βουνά της Φολόης και της Κυλλήνης βρισκόταν η αρχαία Ήλιδα. Άρχοντάς της ο Αυγείας. Στις όχθες του Πηνειού, γεννήθηκε η μεγαλύτερη από τις θυγατέρες του, η Αγαμήδη.

Σύμφωνα με τις συνθήκες της όψιμης μητριαρχικής εποχής σαν πρωτότοκη βασιλοπούλα ήταν ιέρεια της τοπικής θεάς και όπως και η Αγανίκη έγινε γνωστή για τις μαντικές της ικανότητες.

Υπήρξε όμως και μια από τις πρώτες θεραπεύτριες με γνώσεις ιατρικής φαρμακολογίας, μια και η περιέργεια και η δραστήρια φύση της οδήγησαν την Αγαμήδη στο να γνωρίζει όλα τα βοτάνια, τις ιαματικές ιδιότητες του καθενός τους…και να τα χρησιμοποιεί κατάλληλα.  

Ο πατέρας της σκοτώθηκε από τον Ηρακλή.

Ο άντρας της, ο ηγεμόνας Μούλιος σκοτώθηκε από τον Νέστορα στον πόλεμο ανάμεσα στην Ηλεία και την Πύλο. Ανάλογη τύχη είχαν και οι τρεις γιοι της…

Ο Ρωμαίος μυθογράφος Υγίνος γράφει ότι η Αγαμήδη απέκτησε, όχι με τον σύζυγό της, αλλά με τον θεό Ποσειδώνα, τρεις γιούς: τον Βήλο, τον Άκτορα και τον Δίκτυ, ενώ ο Θεόκριτος στα «Ειδύλλιά» του αναφέρει την Αγαμήδη με το όνομα Περιμήδη.

Μπορεί  στην ιεροτελεστία της μαντικής τέχνης, πρώτες να σέρνουν το χορό Αγανίκη και Αγαμήδη, όμως η ασέβεια της μιας προς το θείο, και το σκληρό πεπρωμένο της άλλης, περνούν αυτές τις θαυμαστές αστρομάντισσες-φαρμακίδες μέσα στη Νύχτα την αφέγγαρη κι ας υπηρέτησαν με πάθος τη Σελήνη, αφιερωμένες στη θέλησή της και στις εκφάνσεις της δύναμής της…