Το τύπωμα της Παναγίας

ΤΟ ΤΥΠΩΜΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

ΡΟΥΣΤΙΑΝΗΣ
[Από την εφημερίδα ¨Γραμμένη Οξυά"]

Κοντά στο χωριό Κανάλια απέναντι από τη βόρεια πλευρά του Αγίου Αθανασίου και συγκεκριμένα στην τοποθεσία Βράχος κοντά στην αετοφωλιά, βρίσκεται το «Τύπωμα της Παναγίας της Ρούστιανης». Η παράδοση των προπατόρων αναφέρει ότι στο χώρο αυτό βρέθηκε η ιερή εικόνα της Γέννησης της Θεοτόκου από βοσκούς αιγοπροβάτων που έβοσκαν τα ποίμνιά τους σ’ αυτή την περιοχή. Χρονολογικά η ανεύρεση της ιερής εικόνας συμπίπτει με την ίδρυση του Μοναστηριού της Ρούστιανης στον απέναντι πυραμοειδή λόφο. Μαρτυρίες ντόπιων κατοίκων αναφέρουν ότι πολλές φορές τη νύχτα εκεί που βρίσκεται το τύπωμα της Παναγίας έβλεπαν ένα φως.

Το γιοφύρι του Μύλου

ΤΟ ΓΙΟΦΥΡΙ ΤΟΥ ΜΥΛΟΥ

του Νίκου Σωτηρόπουλου

 Το γιοφύρι του Μύλου είναι μια τοποθεσία  κοντά στο χωριό Ασβέστη και κατά τους χωριανούς εκεί:

«διαβάτες κι αν περνούν, νεράιδες κι αν χορεύουν, 

δύο δαμάλια δυνατά για σύνορα παλεύουν…»

«Είδαν λένε στη μέση του γιοφυριού ένα παπά να βλογάει όποιον περνούσε για να πάει άλεσμα στο μύλο. Άλλοι άκουσαν στη φτερωτή και στο ζουριό του μύλου γέλια και χαχανητά παράξενα γυναικών, οι οποίες λευκαίνανε ρούχα στους αφρούς της νεροτριβής. Στο άκουσμά τους ο μυλωνάς σαούριαζε, έριχνε στη θρακιά σκρούμπο, χοντρό αλάτι να «πρατσαλίσει», δηλαδή να σκάσει με κρότο για να διώξει το κακό και παλιοτσάρουχο για να βρωμίσει ο τόπος. Ο ίδιος ο μυλωνάς συμβούλευε όσους βρίσκονταν στο μύλο να μη μιλάνε, να τλουπώχνονται στα τσόλια γιατί παραμόνευε ο κίνδυνος να μουγκέψουν για όλη τους τη ζωή…»

Η λαογραφία δεν έχει τελειωμό και η λαϊκή σοφία είναι ανεξάντλητη…

Θετικές συνέπειες από την έκδοση του βιβλίου για τον Αχιλλέα

ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ  ΠΟΥ ΑΠΟΡΡΕΟΥΝ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ «ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΙΧΝΗ

ΤΟΥ ΟΜΗΡΙΚΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΟΥ ΣΠΕΡΧΕΙΟΥ»
των: Αδάμη Ευθύμη-Ευθυμίου Τάκη-Κανέλλου Βασίλη

του Τάκη Ευθυμίου

Η έκδοση αυτού του βιβλίου ήταν ένα τόλμημα, που πραγματοποιήθηκε με πολύ πάθος και μεράκι από τους συγγραφείς, και είχε ως αποτέλεσμα να προκύψουν αρκετά θετικά και αισιόδοξα αποτελέσματα. Καταγράφουμε μερικά, καθώς και ορισμένες προτάσεις που πιστεύουμε ότι είναι εφαρμόσιμες για την ανάδειξη της πατρίδας του Αχιλλέα.

1. Βρέθηκε ένας αναπάντεχος χορηγός, το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο Ενορίας Αγίου Νικολάου Πτελέας, για ν’ αποδειχτεί στην πράξη ότι μπορεί να προκύψουν σπουδαία αποτελέσματα όταν υπάρχει  θέληση και διορατικότητα. Βεβαίως η συνεργασία αυτή πραγματοποιήθηκε χάρη στη διαίσθηση που είχε ο γραμματέας του εκκλησιαστικού Συμβουλίου Νίκος Κοντογιάννης και που αγκάλιασαν και στήριξαν ανεπιφύλακτα όλα τα μέλη. Η ενέργεια αυτή του χορηγού «έβαλε γυαλιά σε πολλούς». Επίσης θετικότατη και καθοριστική υπήρξε και η ενέργεια του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Φθιώτιδας κ.κ. Νικολάου να εγκρίνει άμεσα την απόφαση του παραπάνω εκκλησιαστικού Συμβουλίου και να θέσει την έκδοση υπό την αιγίδα των εκδόσεων της Ιεράς Μητρόπολης Φθιώτιδας. Εδώ η εκκλησία από ταγός της πίστης μας, γίνεται και θεματοφύλακας της ιστορίας μας.

Άσμα σατιρικόν & ποδοσφαιρικόν

ΑΣΜΑ ΣΑΤΙΡΙΚΟΝ & ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΟΝ

του Τάκη Ευθυμίου

Το 1996 η Α.Ε ΚΕΡΑΥΝΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ κυκλοφόρησε ένα ημερολόγιο που περιείχε το παρακάτω Άσμα Σατιρικόν & Ποδοσφαιρικόν. Όσοι έζησαν γεγονότα & καταστάσεις εκείνης της εποχής σίγουρα θα χαμογελάσουν  διαβάζοντάς το και θ’ αναπολήσουν νοσταλγικές περασμένες στιγμές!

«Κεραυνέ» μου, ομαδάρα

όπου πας ρίχνεις πεντάρα

και στο γήπεδο σαν μπαίνεις

πάντα νικητής θα βγαίνεις.

Πρόεδρος σου ο  Άρης Καπράλος

νέος «Κόκκαλης» μεγάλος.

Γραμματέας του Συμβουλίου

είναι ο Τάκης ο Ευθυμίου.

Βουλγάρα Βελουχιού

«ΒΟΥΛΓΑΡΑ» ΒΕΛΟΥΧΙΟΥ

του Τάκη Ευθυμίου

Η «Βουλγάρα» είναι τοποθεσία με ιστορικό περιεχόμενο κοντά στο Νεοχώρι Βελουχιού. Εκεί τη βυζαντινή εποχή έγινε πεισματώδης μάχη των ντόπιων με τους Βουλγάρους, απ’ τους οποίους προήλθε και η ονομασία της περιοχής.

Ξυλογεφύρια & περαταριές

ΞΥΛΟΓΕΦΥΡΙΑ & ΠΕΡΑΤΑΡΙΕΣ

ΣΤΟ ΣΠΕΡΧΕΙΟ

                        του Τάκη Ευθυμίου                          

 Παλιό ξυλογεφύρι-περαταριά στο Σπερχειό κοντά στο Νεοχωράκι,
πρόχειρο πέρασμα για το πανηγύρι του Αγίου Πνεύματος στου "Ντρίζι"

Λιγοστό ήταν από παλιά το νερό του Σπερχειού το καλοκαίρι και τότε οι χωρικοί με μια πηδηξιά πέρναγαν στην αποπέρα μεριά της κοίτης του ή περνούσαν απέναντι πατώντας πάνω σε πέτρες που ξέπεχαν από το νερό του ποταμού.    

Νεροπρίονα

ΝΕΡΟΠΡΙΟΝΑ

του Τάκη Ευθυμίου

 Παλιό νεροπρίονο στη Δυτική Φθιώτιδα

Στα χωριά του Φθιωτικού Τυμφρηστού παλιά λειτουργούσαν νεροπρίονα που εξυπηρετούσαν τις υλοτομικές ανάγκες των κατοίκων.

Ο "Χαζνάς" Νεοχωρίου

Ο «ΧΑΖΝΑΣ» ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ

Από την εφημερίδα «Βελούχι» του Συλλόγου

Νεοχωρίου Τυμφρηστού

Είναι τοπωνύμιο τούρκικης προέλευσης με ιστορικό και γλωσσολογικό ενδιαφέρον. Συναντάται στο Νεοχώρι Τυμφρηστού. Στο «Λεξιλόγιο Ελληνικών λέξεων παραγμένων εκ της Τουρκικής» βρίσκουμε τη λέξη “HAZNE” που στην ελληνική αναφέρεται ως «ο χαζνές» ή «ο χαζνάς» που σημαίνει θησαυροφυλάκιο ή δεξαμενή νερού. Πρόκειται δηλαδή για μια κατασκευή συγκέντρωσης νερού και όχι το νερό καθ’ αυτό.

Μελέτη Τοπωνυμίων

ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΠΩΝΥΜΙΩΝ

ΔΥΤΙΚΗΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ

του Τάκη Ευθυμίου

Η προσεκτική μελέτη των αντιπροσωπευτικότερων τοπωνυμίων της δυτικής Φθιώτιδας με ιστορικές ρίζες και καταβολές παράδοσης μας οδηγεί στις παρακάτω κρίσεις, σχόλια  και συμπεράσματα που θεωρούνται χρήσιμα για να σκιαγραφήσουμε τη φυσιογνωμία της περιοχής καθώς και της κοινωνίας γενικότερα:

Ø  Τα περισσότερα τοπωνύμια προφέρονται με τη ρουμελιώτικη ντοπιολαλιά, όπου  κυριαρχεί το γραμματικό φαινόμενο της «συγκοπής», «αποκοπής» και «συλλαβοφαγίας», δηλαδή χάνεται ένα φωνήεν ή μια συλλαβή και η λέξη προφέρεται συγκεκομμένα.  Π.χ. Αγιονέρ’,  Αφεντ’κά.

Κατσαντώνης

"ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ

Ο ΣΤΑΥΡΑΪΤΟΣ ΤΗΣ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ" 

«Το όνειρο»

του Γιάννη Αν. Σαντάρμη

Επήρε η μέρα στ’ Άγραφα, χαράζει στο Βελούχι,

λαλούν τ’ αηδόνια σύναυγα, οι πέρδικες το λένε,

τα παλικάρια όλα ξυπνάν, σηκώνονται οι λεβέντες,

μα ο Κατσαντώνης νείρεται, κοιμάται ο καπετάνος,

κοιμάται στο λημέρι του, στο κλέφτικο γιατάκι

κι απ’ τ’ όνειρο το φοβερό κι από τη φαντασιά του

βολές βολές ταράζεται, βολές βολές πετιέται

κι άλλες βολές παραμιλά κι απ’ την παραλαλιά του

ρεκάζει σαν αγριόγιδο του λόγγου βαρεμένο.

Βωμολοχίες του Καραϊσκάκη

ΟΙ ΒΩΜΟΛΟΧΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ

του Θωμά Θεολόγη από το ανέκδοτο βιβλίο του:

«Τ’ Άγραφα ανεξίτηλα γραμμένα»

[Το παρόν σημείωμα φιλοξενείται εδώ επειδή ο Γεώργιος Καραϊσκάκης για το διάστημα 1819-1824 κατείχε ολόκληρο το αρματολίκι Αγράφων-Τυμφρηστού, το οποίο όμως στη συνέχεια περιορίστηκε στην περιοχή Ρεντίνας-Φουρνάς-Τυμφρηστού, δίνοντας την ευκαιρία στους παρατυμφρήστιους κλεφτοαρματολούς  να συνταχθούν στο ασκέρι του και να πολεμήσουν ηρωικά μαζί του] 

Η ψηλή Κορφή

«Η ψηλή κορφή»

Ποιητική Συλλογή

του Κώστα Ι. Παπαμίχου

(αποσπάσματα)

                                        ΑΠΕΙΚΑΣΙΑ

Πήρα τις στράτες του χωριού για να 'βρω τη γαλήνη

η ερημιά με τύλιξε στης μοναξιάς τη δίνη.

Ήρθε το σούρουπο βαρύ, άρχισε να νυχτώνει

η θύμηση παλιού καιρού το στήθος μου πλακώνει.

Η μητρική μου Γλώσσα

Η ΜΗΤΡΙΚΗ ΜΟΥ ΓΛΩΣΣΑ

ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ

[Τα Ρουμελιώτικα της Πτελέας]

Του Κώστα Κοντογιάννη από το ομώνυμο 2τομο έργο του

 Οι γονείς του λογοτέχνη Κώστα Κοντογιάννη



Χτίστης

ΧΤΙΣΤΗΣ

[Με το μυστρι με το σφυρι
& με περισσια τεχνη]

ΤΟΥ ΤΑΚΗ ΕΥΘΥΜΙΟΥ

Οι Αγιωργίτες χτίστες Γόνης Β. Γιάννης(νεότερος)
& μπαρμπα-Γιάννης Γόνης χτίζουν

Μαστοροχώρι, δικαιολογημένα, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ο Άη Γιώργης, επειδή η άγονη μορφολογία του εδάφους οδήγησε ολόκληρες φαμίλιες ν' ασχοληθούν με την τέχνη του χτίστη. Έτσι, από παλιά σχημάτιζαν συντεχνιακές ομάδες, τα γνωστά συνεργεία των μαστόρων που αποτελούνταν από συγγενικά, κυρίως, άτομα.  

Φυσερό

ΦΥΣΕΡΟ

του Τάκη Ευθυμίου

Στα χωριά μας αργαστήρι έλεγαν το κατώγειο σπιτάκι, όπου υπήρχε το καμίνι με το φυσερό και δούλευε ο χαλκιάς, ο σιδεράς.

Φούρνος

ΦΟΥΡΝΟΣ

του Τάκη Ευθυμίου

Παλιά, κάθε νοικοκύρης δίπλα στο σπίτι του κατασκεύαζε συνήθως και φούρνο για το ψήσιμο του ψωμιού. Όσοι δε είχαν, έψηναν το ψωμί τους στη γάστρα. Το μέγεθος του φούρνου εξαρτιόταν από τις ανάγκες της οικογένειας. Ένας μέτριος είχε διάμετρο γύρω στους ογδόντα πόντους και χωρούσε 7-8 μεγάλα καρβέλια.

Χορευτικά Συγκροτήματα

ΧΟΡΕΥΤΙΚΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ

ΤΟΥ ΑΗ-ΓΙΩΡΓΗ

του Τάκη Ευθυμίου

Το έτος 1990 ξεκίνησε μια αξιέπαινη προσπάθεια, με πρωτοβουλία της χωριανής μας κ. Ελένης Γκούζια-Τσιαχρή, η δημιουργία χορευτικού συγκρο­τήματος αποτελούμενο από νέους και νέες του χωριού μας.

Νυχτέρια

ΝΥΧΤΕΡΙΑ

του Τάκη Ευθυμίου

Όταν η νοικοκυρά είχε πολλές δουλειές, που χρειά­ζονταν πολλά χέρια για να τελειώσουν, όπως λανάρισμα, ξεσπύρισμα καλαμπο­κιού, πλύσιμο και σιδέρωμα προικιών, καλούσε τις φιλε­νάδες της να τη βοηθήσουν. Τις φίλευε το μεσημέρι κι αν δεν τελείωνε η δουλειά, νυχτέρευαν. Τα νυχτέρια συνη­θίζονταν το χειμώνα, που οι νύχτες ήταν ατέλειωτες και οι δουλειές περίσσευαν. Κά­θονταν σταυροπόδι, ένα γύρω στην κάμαρα και δού­λευαν.

Σκιάχτρα

ΣΚΙΑΧΤΡΑ

[Οι αχυρένιοι φύλακες των αγρών]

του Τάκη Ευθυμίου

Τα σκιάχτρα είναι οι προαιώνιοι και αμετακίνητοι φύλακες των καλλιεργήσιμων αγρών. Παραγεμισμένα με ταπεινό άχυρο & ντυμένα με αλλόκοτες στολές, αποτελούν το φόβητρο για τα πουλιά, τα τρωκτικά αλλά και για όσα θηράματα επιβουλεύ­ονται τους πλούσιους καρπούς και τη σοδειά των αγροτών.  

Εικονίσματα

ΕΙΚΟΝΙΣΜΑΤΑ

[Τα ταπεινά προσκυνητάρια]

του Τάκη Ευθυμίου

Διάσπαρτα, δεκάδες ει­κονίσματα ορθώνονται σε κάθε γωνιά και σύρραχο του Άη Γιώργη, καταμαρτυρώντας τη Βαθιά λατρεία των κατοίκων προς τους αγίους της χριστια­νικής μας θρησκείας. Το καθέ­να κουβαλάει τη δική του ιστο­ρία. Άλλο στήθηκε ως τάμα σε κάποιον άγιο, άλλο ως ανάμνη­ση ευτυχής κατάληξης κάποιου ατυχήματος, άλλο ως αντίδωρο για την ανάπαψη της ψυχής κάποιου αδικοχαμένου και άλ­λο ως εκπλήρωση της επιθυ­μίας κάποιου αγίου.