ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΡΗΣΦΥΓΕΤΟ ΤΟΥ ΑΡΗ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ ΣΕ ΝΕΡΟΜΥΛΟ ΤΟΥ ΠΛΑΤΥΣΤΟΜΟΥ
ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ
Αφηγείται ο
κ. Γιάννης Σκουρογιάννης, στα
86 του χρόνια σήμερα, συνταξιούχος εκπαιδευτικός. Τότε, ήταν δεν ήταν 9 χρονών.
Ο ιστορικός νερόμυλος Πλατυστόμου
Ο
Γ. Σκουρογιάννης, δεξιά με τον πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου
«Πηλέας» Κ. Ευθυμίου
«Ήμουν μια σταλιά παιδί. Μου
είπαν πήγαινε ψωμί στο Μύλο. Άνοιξα την πόρτα, μπήκα. Μπροστά μου βρέθηκε ένας
άντρας με μεγάλη γενειάδα. Επιβλητικός. Αγρίμι. Γούρλωσαν τα μάτια μου,
τρόμαξα. Πέταξα τα ψωμιά και έτρεξα πίσω στο σπίτι… Το βράδυ τον ξαναείδα στην
εκκλησιά. Με αναγνώρισε και μου χάιδεψε τα μαλλιά. Τότε και αν τρόμαξα! Για
πολύ καιρό το παιδικό μου μυαλό μου έλεγε ότι μπορεί να με κόλλησε και να
γεμίσω γένια …»
Ο Μύλος στο
Πλατύστομο είχε γίνει τόπος συνάντησης ανταρτών, λίγο πριν συγκεντρωθούν
στην Σπερχειάδα στην Καλύβα Στεφανή όπου στις 21/05/1942 ο Άρης Βελουχιώτης
ορκίζει τους πρώτους μαχητές του ΕΛΑΣ. Ο πετρόχτιστος
νερόμυλος του Πλατύστομου στα χρόνια της Κατοχής 1941-1944 στάθηκε
κρησφύγετο και τόπος συνάντησης των αντιστασιακών ομάδων. Σύμφωνα με τις
αναφορές των ντόπιων και όχι μόνο, αντιστασιακών, χρησιμοποιήθηκε σαν χώρος
Στρατηγείου λίγο πριν το επίσημο ξεκίνημα του ένοπλου Απελευθερωτικού Αγώνα από
την καλύβα Στεφανή τον Μάη του ’42. Εκεί, στον Μύλο, ο
Άρης και οι άντρες του πέρασαν μερόνυχτα, οργανώνοντας τον αγώνα τους. Ακόμη
και 3 χρόνια μετά, το 1945, όταν μετά τη συνθήκη της Βάρκιζας ο Βελουχιώτης δεν
ακολούθησε τα υπόλοιπα στελέχη του ΕΑΜ στην Αθήνα, αποχαιρέτησε την οικογένεια
του στη Λαμία και εγκαταστάθηκε μαζί με τον αδερφό του Μπάμπη Κλάρα και τους
Μαυροσκούφηδες στον νερόμυλο του Πλατυστόμου, προκειμένου να οργανώσει ξανά από
το ίδιο σημείο τον αγώνα κατά της νέας κατοχής των Άγγλων. Είναι σχεδόν βέβαιο
ότι εκεί, στον νερόμυλο του Πλατυστόμου, γράφτηκαν οι προκηρύξεις του Μ.Ε.Α και
του ΕΛΑΣ-Ν.
Ο πέτρινος μύλος του Πλατυστόμου
εκτός από ιστορικό σημείο θα μπορούσε να είναι και μνημείο πολιτιστικής
κληρονομιάς. Χτισμένος το 1901, για έναν ολόκληρο αιώνα αποτέλεσε το σημείο
αναφοράς του χωριού. Ο νερόμυλος είχε συνδεθεί άμεσα με την κοινωνική ζωή της
ευρύτερης περιοχής. Εκτός από τις αγοραπωλησίες των σιτηρών και τις οικονομικές
συμφωνίες εκεί μαθαίνονταν και όλα τα νέα. Ήταν τόπος συνάντησης ανάμεσα σε
χωριανούς και κοντοχωριανούς. Μύθοι και θρύλοι τον συνοδεύουν. Νεράιδες που
λούζονταν στα νερά του, κι ύστερα χάνονταν ανάμεσα στο δάσος, στον τόπο του
Πηλέα. «Γύρω
από τον Μύλο οι νοικοκυραίοι είχαν τους κήπους με τα λαχανικά τους. Είχε και
συκιές εκεί, πηγαίναμε και τρώγαμε σύκα άσπρα και μαύρα. Και εκεί περνούσαν και
τα κορίτσια και καρδιοχτυπούσαμε να δούμε εκείνη που μας άρεσε. Οι πιο τυχεροί,
έπαιρναν και ένα φιλί στα κλεφτά» μας διηγείται ο κ.
Γιάννης Σκουρογιάννης.
Σήμερα, ο Μύλος που θα μπορούσε να
είναι ένα πραγματικό στολίδι για την περιοχή, δυστυχώς καταρρέει. Πολύ παλιά
ανήκε στην εκκλησία. Όμως το 1969 η εκκλησία τον πούλησε σε έναν κτηνοτρόφο και
έγινε στάβλος. Τώρα πια, είναι εγκαταλειμμένος. Ο τοπικός Πολιτιστικός Σύλλογος
Πλατυστόμου «Πηλέας» έχει ξεκινήσει προσπάθειες
προκειμένου να απαλλοτριωθεί ο Μύλος και να αναπαλαιωθεί ώστε να μεταμορφωθεί
σε ένα στολίδι, που θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν Μουσείο Σύγχρονης Ιστορικής
Μνήμης αλλά και σαν Μουσείο Υδροκίνησης.
Απομένει και η τοπική αρχή, να
δείξει το ενδιαφέρον της και να μην αφήσει τον παλιό νερόμυλο να γίνει ένα
ακόμη διαμάντι στα σκουπίδια.
Ήδη για να τον εντοπίσουμε και να
φτάσουμε ως εκεί, περάσαμε ανάμεσα σε μια «ζούγκλα» από λάσπες και βάτα. Και
δεν είναι που μάτωσαν τα χέρια μας στη διαδρομή. Είναι που μάτωσε η καρδιά μας από το θέαμα
της εγκατάλειψής του…
Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου
1 σχόλιο:
Πολύτιμη ενημέρωση με το διαχρονικό άρωμα της αντιστασιακής μας ιστορίας.
Δημοσίευση σχολίου